In `Karel de Grote' verbeeldt hoogleraar en historicus Dick Harrison met veel detail en boeiende wetenswaardigheden het verhaal van Karel de Grote, de vorst die het Frankische Rijk tot het grootste West-Europese rijk van de vroege middeleeuwen maakte. Weinig heersers hebben door de eeuwen heen zoveel betekend voor de politieke en culturele ontwikkeling van Europa. Echter, in de loop der tijd heeft de legendarische keizer de historische figuur overgenomen. De scheidslijn tussen wat waargebeurd en wat legende is, is flinterdun. Aan de hand van verhelderende bronnen en actuele wetenschappelijke inzichten vertelt deze biografie over Karel de Grote, zijn prestaties en zijn tijd. Met ruim zestig afbeeldingen in kleur.

Hoe werd er in de middeleeuwen aangekeken tegen het moederschap? Wat werd er van vrouwen die moeder werden verwacht? En in hoeverre bepaalt dat onze eenentwintigste-eeuwse kijk op het moederschap? Die vragen onderzoekt de Spaanse hoogleraar geschiedenis María Jesús Fuente in haar boek `Licht van mijn ogen'. Ze concentreert zich op West-Europa en de landen rond de Middellandse Zee. Ze doet onderzoek naar zwangerschappen, bevallingen en het leven van moeders met kinderen. Daarbij maakt ze onderscheid tussen maatschappelijke positie en religie; het jodendom, het christendom en de islam. `Licht van mijn ogen' is het indrukwekkende resultaat van een carrièrelang onderzoek naar vrouwen en moeders in de middeleeuwen.

De Orde van de Arme Ridders van Christus en de Tempel van Salomo, kortweg de Tempeliers, zijn berucht geworden door hun betrokkenheid bij de Kruistochten en de roemruchte manier waarop hun Orde is veroordeeld wegens ketterij en in 1312 is opgeheven. Van dezelfde Tempeliers wordt beweerd dat zij hun toevlucht hebben gezocht in Amerika. Volgens onderzoekers zijn daar keiharde sporen van terug te vinden, zoals de Westford Knight, de Newport Tower of de vermeende ingewikkelde gangenstelsels onder Oak Island. Daarnaast zijn de Tempeliers ook dieper het Amerikaanse continent binnengedrongen naar Wisconsin, of zelfs nog verder westelijk naar Montana. En hoe zit het met het Twaalfde Eeuwse document dat verhaalt van een reis van Tempeliers naar het mysterieuze land Onteora, dat volgens enkele onderzoekers in de Catskills terug te vinden is? En wat heeft dit allemaal te maken met de Vrijmetselarij, de stamboom van de Heilige Familie en de befaamde schat van de Tempeliers? Kunnen we dit terugvinden in Amerika, of wordt ons hier een enorm rad voor de ogen gedraaid? In dit boek wordt op nuchtere en soms humoristische wijze uiteengezet dat de Tempeliers wel iets beters te doen hebben... Lees meer Lees minder

In `De Saksen' gaat Luit van der Tuuk op zoek naar de Saksische collectieve identiteit. De term `de Saksen' wordt door de geschiedenis heen vrijelijk gebruikt, maar wat - of beter gezegd: wie - we daartoe rekenen verschilt al sinds de oudheid. Niets blijkt zo kneedbaar als deze term in vroegmiddeleeuwse geschriften, die vaak gekleurd zijn door een politieke agenda. Wie waren deze Saksen? Hoe leefden ze? En wat maakte hen zo interessant voor grootheden als Karel de Grote? Van de drie bekendste middeleeuwse bevolkingsgroepen uit het Nederlandse taalgebied - de Franken, de Friezen en de Saksen - is er geen zo enigmatisch als de Saksen. Van der Tuuk legt feit en fabel naast elkaar en ontrafelt zo de geschiedenis van een veelzijdig volk. Lees meer Lees minder

In `Historische atlas van de Lage Landen 1257-1439' beschrijft Sieg Monten de geschiedenis van België en Nederland aan de hand van twintig historische kaarten. Hij begint met de dood van Rooms-koning Willem II in 1256 en eindigt in 1439, wanneer de eerste fase van de Bourgondische eenmaking afgerond is. De kaarten tonen de politieke en militaire geschiedenis van het gebied dat nu België en Nederland is. Elke kaart overspant de regeerperiode van een Rooms-Duitse vorst. Op (een deel van) het graafschap Vlaanderen na vertegenwoordigde hij in de Lage Landen tussen de dertiende en de vijftiende eeuw het centrale gezag. De kaarten tonen de lezer hoe de Lage Landen evolueren en kaart voor kaart de vorm krijgen zoals we die vandaag de dag kennen.

`Historische atlas van de Lage Landen 1257-1439' is het zelfstandig te lezen vervolg op `Historische atlas van de Lage Landen' 814-1256. Lees meer Lees minder

De Noorse historicus Tore Skeie won met `Wolventijd' de Sverre Steen-prijs, de belangrijkste geschiedenisprijs van het Noorwegen. In `Wolventijd' beschrijft Skeie de geschiedenis van Knoet, de Deense koningszoon die in 1015 met een groot leger in Engeland landt en zichzelf meester maakt van de Engelse troon. Knoets Noordzeerijk van Engeland, Noorwegen en Denemarken lijkt definitief gevestigd. Olaf Haraldsson, een geducht Viking die langs de kusten van Europa al een zekere reputatie had opgebouwd, gooit roet in het eten door zichzelf tot koning van Noorwegen uit te roepen. Er begint een kat-en-muisspel tussen de twee mannen die steeds opnieuw de strijd met elkaar aangaan. `Wolventijd' is een spannende reis door een turbulente periode waarin geweld, brutaliteit en vernietiging heersen.

Het omslag van de Nederlandse editie van `Wolventijd' is bekroond met `The People's Choice' van de Bridgeman Book Cover Awards. Lees meer Lees minder

Een duizendjarig avontuur, dat is wat bestsellerauteur Dan Jones maakt van zijn nieuwe geschiedenis van de middeleeuwen `Van Rome tot Rome'. Hij begint in 410 bij de ineenstorting van het Romeinse Rijk en eindigt weer in Rome als keizer Karel V in de zestiende eeuw opnieuw voor de poorten van de stad staat. In een duizelingwekkend tempo laat Jones zien hoe het Westen de oude wereld herbouwde en de rest van de wereld ging domineren: door te ontdekken, ontwikkelen of domweg te stelen. `Van Rome tot Rome' is een boek over - en voor - een tijd van diepgaande verandering.

Vijf eeuwen lang bouwden Frankische koningen en krijgsheren aan hun imperium. Het was ruwweg het tijdperk tussen de oudheid en het jaar 1000. Tegen het einde van de Romeinse overheersing maakten Frankische krijgsheren zich meester van het zuidelijke deel van België. Na drie eeuwen machtspolitiek van het Merovingische huis heersten de Franken al over het grootste deel van de Nederlanden. De koningen van de Karolingische dynastie lijfden tenslotte het resterende deel van onze streken in bij het rijk. Hun lotgevallen zijn diep verbonden met onze eigen geschiedenis.

In `De Franken', dat deel uitmaakt van de serie `Middeleeuwse geschiedenis van de Lage Landen', schetst Luit van der Tuuk niet alleen het optreden van bekende vorsten als Karel de Grote en Pippijn de Korte, maar ook van minder bekende Frankische heersers in de Nederlanden. Hij vertelt aan de hand van de weinige bronnen de lotgevallen van de machthebbers en hun relatie met de Lage Landen en wat dat inhield voor Europa. Lees meer Lees minder

Geen middeleeuwse familie is zo alomtegenwoordig in ons collectieve geheugen als de familie Breydel. Er is het voetbalstadion, de ham en een telg pronkt zelfs stoer op een standbeeld op de Grote Markt in Brugge. Of hun voorvader nu werkelijk een rol heeft gespeeld tijdens de Guldensporenslag op 11 juli 1302 is nog steeds voer voor discussie, maar de Brugse Breydels verlieten het slagveld alvast symbolisch als winnaars.

Dit boek brengt de geschiedenis achter de succesvolle branding van de Brugse familie Breydel. Middeleeuwse kronieken vormen de rode draad in dit verhaal over de weg naar de macht van de beroemdste Brugse beenhouwersfamilie uit de veertiende en vijftiende eeuw.


Lisa Demets (1991) is als cultuurhistoricus van de late middeleeuwen verbonden aan de Universiteit Gent. Ze onderzoekt de rol van geschiedschrijving in de middeleeuwse maatschappij en werkte mee aan de televisieserie Het verhaal van Vlaanderen en de podcastreeks De vorstinnen van Vlaanderen.

'Waar is Breydel?' - De Standaard

'Er is geen enkel bewijs dat Jan Breydel ook werkelijk kapitein was van de Brugse Metten of de Guldensporenslag. Die kapiteinsfunctie is in de vijftiende eeuw verzonnen.' - Radio 1 Lees meer Lees minder

In `Een bloedige zomer' beschrijft Dan Jones, een van de bekendste historici van deze tijd, de geschiedenis van de Engelse boerenopstand van 1381. Midden in de Honderdjarige Oorlog tussen Engeland en Frankrijk komt het horige Engelse volk, geteisterd door armoede, belastingdruk en de pest, in opstand tegen de koning Richard II. De opstandelingen worden aangevoerd door de mysterieuze kapitein Wat Tyler en de visionaire prediker John Ball. De veertienjarige vorst en zijn adviseurs leveren een wanhopige strijd om de Engelse kroon te redden.

Dan Jones reconstrueert de bloedige gebeurtenissen van de zomer van 1381, mede aan de hand van ooggetuigenverslagen. Het levert een levendig beeld op van een wrede maar moedige klassenstrijd uit de veertiende eeuw, die blijvende gevolgen afdwingt.

De Romeinen en de Franken noemden het kustgebied tussen Zwin (bij Brugge) en Wezer (bij Bremen) Frisia. Zeeland, Holland, Friesland, Groningen, Oost-Friesland: het viel allemaal onder die verzamelnaam. In `De Friezen' brengt Luit van der Tuuk de vroegste geschiedenis van het volk van de kuststreek tot leven. Op toegankelijke wijze legt hij uit hoe de Friezen, een `volk van het water', een voorname rol hebben gespeeld in de Nederlandse geschiedenis. Dat water speelde een verbindingsrol voor de handel, en die handel zorgde ervoor dat zich in Frisia vrij snel een geldeconomie kon ontwikkelen, omdat betaling of afdracht in natura onpraktisch was. Het water leidde ook tot versnippering van territoria, zodat het lastig was in Frisia een centraal gezag te vestigen.

Door hun geografische positie konden de Friezen uitgroeien tot de vrachtvaarders van Noordwest-Europa. Op het snijvlak van de geschiedenis en de archeologie schetst Luit van der Tuuk een beeld van boeren en kooplieden, maar ook van de Friese opstand, koning Radbod en Bonifatius. Lees meer Lees minder

Upcoming historicus Dan Jones vertelt in zijn boek `De Tempeliers' over de bloei en de ondergang van de kruisridders. In de 12e eeuw richtten negen ridders de Orde van de Tempeliers op. De broederschap moest de pelgrims in het Heilige Land beschermen. De pelgrims legden een gelofte van armoede en gehoorzaamheid af, en werden daardoor in 1129 erkend door de kerk. Verenigd onder het rode kruis trokken ze ten strijde in de naam van God.
In 200 jaar ontwikkelden ze zich van pelgrims en kruismonniken tot ketters en bankiers. In `De Tempeliers' vertelt Dan Jones op indrukwekkende en toegankelijke wijze over deze grootste religieuze militaire ridderorde ooit.

`Moord ende doodslag' van Kees Niewenhuijsen gaat over geruchtmakende zaken in de Middeleeuwen, en de geschiedvervalsing die daarop soms volgde. De middeleeuwse kronieken staan vol met fantastische beschrijvingen over hoe koningen, bisschoppen en graven aan hun eind kwamen. Veelal stierven ze een gewelddadige dood door toedoen van iemand anders. Maar wat is feit en wat is fictie?

In `Moord ende doodslag' reconstrueert auteur Kees Nieuwenhuijsen bijna veertig zaken uit de middeleeuwse geschiedenis van Nederland. Hij gaat terug naar de originele geschriften, en vergelijkt deze met latere verslaggeving, historische feiten en andere bronnen. Hij beoordeelt of er sprake is van geschiedvervalsing, en of die vervalsing bewust is gefabriceerd om politieke of religieuze redenen of is ontstaan doordat kroniekschrijvers hun fantasie de vrije loop lieten. Ook belicht hij hoe de begrippen `moord' en `doodslag' in de Middeleeuwen een andere lading hadden dan nu. Lees meer Lees minder

De dertiende-eeuwse Rijmbijbel van Jacob van Maerlant is het oudste geïllustreerde handschrift in het Nederlands. Het boek bevat een berijmde hervertelling van de Bijbel, gevolgd door een geschiedenis van de Joodse opstand tegen de Romeinen, ruim na het leven van Jezus. Het handschrift is rijkelijk geïllustreerd, met niet minder dan 159 kostbare miniaturen. Vanwege de beroemde auteur, het luxueuze karakter en het artistieke niveau van de verluchting behoort het tot de internationale topstukken uit de middeleeuwen. Experts geven in de inleidende essays een toelichting voor een breed publiek. Daarna volgt een afbeelding in kleur van elke miniatuur, vergezeld van de uitgebeelde tekst in oorspronkelijk en hedendaags Nederlands én van een kort commentaar dat de lezer wegwijs maakt.

In de dertiende eeuw ontstond de Hanze, een succesvol samenwerkingsverband van diverse handelsplaatsen. Uit deze periode is een groot aantal scheepswrakken teruggevonden, die ons informatie verschaffen over de scheepsbouw uit die tijd. Uit de vroegere middeleeuwen is dergelijk materiaal nauwelijks voor handen. De weinige bronnen die er zijn, zijn fragmentarisch. Des te verrassender is het beeld dat Van der Tuuk schetst van de Nederlandse scheepvaart in de vroege middeleeuwen, waarin, betoogt hij, de basis werd gelegd voor latere 'Gouden Eeuw'.

In `De Arabische veroveringen' vertelt Justin Marozzi hoe de Arabieren na de dood van Mohammed in 632 tot de ineenstorting van het kalifaat in 750 een rijk veroverden dat bijna zo uitgestrekt was als eerder dat van Rome. Op het hoogtepunt omvatte het Arabië, Syrië, Perzië, het huidige Pakistan, Egypte, de Maghreb en Iberië. De culturele bloei van het jonge islamitische rijk maakte het een van de meest verfijnde beschavingen ooit. Kunsten en wetenschappen floreerden. Tegelijkertijd werd daarvoor een hoge prijs betaald.

De Vikingaanvallen en de kruistochten zijn beide historische perioden die tot de verbeelding spreken. De geringe aandacht voor de tussenliggende tiende en elfde eeuw ligt niet aan het ontbreken van opwindende gebeurtenissen, bewijst Kees Niewenhuijsen met `Holland in het jaar 1000'. De graven van Holland speelden mee in het telkens wisselende West-Europese krachtenveld.

`Holland in het jaar 1000' begint met de moord op de laatste Noormannen-leider, Godfried de Deen. Na diens dood grijpt Gerult zijn vazal Gerulf. De opvolgers van Gerulf breidden hun graafschap steeds verder uit. Een van die nazaten, graaf Dirk III, versloeg in 1018 bij Vlaardingen het veel grotere leger van de Duitse keizer Hendrik II en legde daarmee de grondslag voor het latere graafschap Holland.

Heel de elfde eeuw was een turbulente periode in het gebied. Er vonden verschillende opstanden, strafexpedities en moordaanslagen plaats. Onder de slachtoffers bevonden zich de Hollandse graven Dirk IV en Floris I. Kees Nieuwenhuijsen (Vlaardingen, 1954) vertelt de geschiedenis van West-Frisia (het latere graafschap Holland) in de tiende en de elfde eeuw. Hij doet dat op basis van tal van annalen, kronieken en oorkonden.

`Holland in het jaar 1000' is geïllustreerd met afbeeldingen van manuscripten, landkaarten, genealogische overzichten en archeologische vondsten. Lees meer Lees minder

Constantinopel en de eerste jihad 633-718, Hoe de christelijk-Romeinse beschaving de Arabische stormloop overleefde is het langverwachte nieuwe boek van Henk Singor, auteur van onder andere Constantijn en de christelijke revolutie in het Romeinse Rijk.

De zevende eeuw is de eeuw waarin de oudheid definitief ten einde komt en de middeleeuwen beginnen. Terwijl de antieke wereld rond de Middellandse Zee haar oude samenhang verloor, verschenen er met de Arabische veroveringen een nieuwe cultuur en een nieuwe religie op het toneel. Overal waar de islam voet aan de grond kreeg was de vroegchristelijke cultuur gedoemd te verdwijnen, zoals grotendeels gebeurde in Noord-Afrika en het Midden-Oosten. Ook Europa werd door de Arabische expansiedrift bedreigd, maar ondanks enorme verliezen bleef Constantinopel, middelpunt van het christelijk-Romeinse rijk, overeind. En daarmee werd de kern van de Europese beschaving gered.

Met oog voor zowel de details als de grote lijnen wordt het verhaal van de christelijk-Romeinse wereld rond Constantinopel aan het begin van de zevende eeuw en de dramatische gebeurtenissen die de stad radicaal veranderden geschetst. Een episch hoogtepunt in de strijd om lijfsbehoud beleefde Constantinopel toen de stad in 717-718 de grootste Arabische aanval wist af te slaan. Het was een keerpunt in de wereldgeschiedenis dat het overleven van de antieke en christelijke erfenis garandeerde en de latere bloei van de Europese cultuur mogelijk maakte.

Over Constantijn:

`Singors werk is grondig en het is veel wat hij de lezer biedt.' - Trouw 4 sterren

`Boeiende studie van Leidse historicus laat zien hoe het christendom in het Romeinse Rijk niet tegen te houden was. De rol van keizer Constantijn was anders dan gedacht.' - NRC Handelsblad Lees meer Lees minder

1215 was niet alleen het jaar van de wetshervormingen uit de Magna Charta en het conflict tussen koning Jan zonder Land en zijn edelen, maar een jaar van kruistochten en kerkhervormingen, van buitenlandse oorlogen en dramatische belegeringen, van handel en verraad. Een jaar waarin Engeland werd binnengevallen door een Frans leger en Londen werd bestormd door eigen woedende edelen. In Het verdeelde koninkrijk tekent bestsellerauteur Dan Jones een levendig beeld van het middeleeuwse leven in het belangrijkste jaar in de Engelse geschiedenis. Een derde maar losstaand deel na Vorsten van Albion en Gevecht om de troon.

'Jones heeft een geweldig oog voor narratieve geschiedenis en alleszeggende details... Het zijn de momentopnames van die tijd die dit boek zo boeiend maken.'

- Daily Telegraph

'Jones loodst ons vakkundig door deze turbulente periode en werpt een fascinerend licht op het leven in Plantagenet Engeland.'

- Irish Times Lees meer Lees minder

Judith Herrin beschrijft in `Ravenna' de geschiedenis van een smeltkroes. In 402 koos keizer Honorius Ravenna tot hoofdstad van het West-Romeinse Rijk. Dat trok wetenschappers, ambachtslieden en religieuze leiders naar de stad, die uitgroeide tot het culturele en politieke centrum van Noord-Italië. Hoogleraar Judith Herrin volgt de levens van Ravenna's heersers, kroniekschrijvers en inwoners en laat zien hoe de stad de ontmoetingsplaats werd van Griekse, Latijnse, christelijke en barbaarse culturen en de spil vormde tussen oost en west. Prachtig geïllustreerd met 32 pagina's speciaal gemaakte foto's van de beroemde mozaïeken. In `Ravenna', dat bekroond werd met de Duff Cooper Prize voor het beste non-fictieboek, brengt Judith Herrin de vroege middeleeuwen tot leven door de geschiedenis van één stad.

In de vijftiende eeuw streden drie families om de Engelse troon: de families Lancaster, York en Tudor. De strijd tussen de huizen Lancaster en York is de geschiedenis ingegaan als de Rozenoorlogen (1455-1485). Die eindigden toen Hendrik Tudor de macht greep en zich liet kronen als Hendrik VII. De Tudors kwamen aan de macht, ten koste van het huis York.

De vijftiende-eeuwse burgeroorlogen waren de langste en bloedigste uit de Engelse geschiedenis. In relatief korte tijd ging de kroon maar liefst vijf maal over in andere handen. Dan Jones vertelt deze interessante geschiedenis op meeslepende wijze.

`Gevecht om de troon' is het zelfstandig te lezen vervolg op Jones' `Vorsten van Albion'.

`Vorsten van Albion' is een kroniek van acht generaties van de beste en slechtste koningen en koninginnen die Engeland ooit heeft gekend. Ze maakten deel uit van het huis Plantagenet, en hun geschiedenis is die van Engeland en Groot-Brittannië. Deze eerste koninklijke dynastie van Engeland heerste ruim driehonderd jaar over Albion, van 1154 tot 1485. De van oorsprong uit Anjou afkomstige vorsten zorgden ervoor dat Engeland uit de middeleeuwen tevoorschijn kwam als een zeer georganiseerd rijk, dat heerste van Schotland tot Jeruzalem.

'Noormannen: de Vikingsaga 793-1241' van John Haywood beschrijft de rijke cultuur van de Vikingen in de volle breedte. Dit indrukwekkende boek volgt de weg van de Vikingen vanaf hun Noorse godenwereld in de achtste eeuw tot hun plek in het christelijke Europa in de dertiende eeuw. Het vertelt over de taal, de kunst en de technologie, de wetten en gebruiken en het belang van de Noorse mythologie. Haywood schrijft aantrekkelijk proza, waardoor het verhaal voor een breed publiek toegankelijk wordt. Hij beschrijft de aanvallen in het noorden van Europa, de moord op de skald en over verhalenverteller Snorri Sturluson op IJsland. Haywood laat de saga's herleven en vertelt over historische plaatsen in Amerika, Azië en Europa, met de Noormannen als ontdekkingsreizigers, veroveraars en kruisvaarders. Een uniek en bijzonder lezenswaardig werk. Lees meer Lees minder

Eén man en één mirakel volstonden om de koppige heidenen in de noordelijke uithoeken van het rijk van de Franken tot het ware geloof te bekeren. Zo stelden de middeleeuwse biografen van de heilige Amandus de kerstening in Vlaanderen voor. Maar wat blijft er van de heilige over na een kritische lectuur van hun wonderlijke verhalen? Wie was die man? Wat dreef hem? Wie waren de mensen die hij in de Scheldevallei kwam bekeren?
Om te begrijpen wat er in dit stukje Vlaanderen in de zevende eeuw gebeurde, keert Geert Berings een heel eind terug in de tijd. Hoe drukten de Romeinse veroveraars in de eerste eeuwen van onze jaartelling hun stempel op de samenleving? Wat bleef er van die romanisering over toen de Romeinen de controle verloren en Germaanse boeren de vrijgekomen gronden innamen? Hoe verliep de confrontatie tussen die eenvoudige Franken en die man uit het zuiden met zijn Latijn en zijn vreemde ideeën? Moesten ze nu echt hun heilige bomen omhakken?
Wat er in die eeuwen precies aan de hand was, blijft grotendeels verscholen in een dikke mist. Maar een frisse lezing van de geschreven bronnen en recente archeologische vondsten bieden een glimp. Geert Berings maakt er zijn verhaal mee. Lees meer Lees minder