Aan de hand van een thematisch ABC maakt Vaticaankenner Tom Zwaenepoel een balans op van één decennium Argentijns pontificaat. Heeft paus Franciscus het logge bestuursapparaat van de Kerk voldoende kunnen hervormen? Heeft hij de door schandalen geteisterde Kerk geloofwaardiger kunnen maken? Hoe is hij omgegaan met de intriges achter de Vaticaanse muren en de steeds toenemende spanningen tussen de 'conservatieve' en 'progressieve' vleugel? Is er vooruitgang geboekt in de interreligieuze dialoog? Maar ook de kijk van Jorge Mario Bergoglio op de wereld wordt onder de aandacht gebracht: hoe gaat hij om met de onrechtvaardige kloof tussen rijk en arm, het migratievraagstuk, de wereldvrede of de milieuproblematiek? De auteur spreekt over deze thema's met 40 prominente gesprekspartners uit Nederland en Vlaanderen. Het resultaat is een balans van tien jaar paus Franciscus: een bisschop 'van de andere kant van de wereld' die tegen de stroom in probeert te gaan en oproept tot een 'revolutie van het hart'.
Kerkgeschiedenis van Eusebius van Caesarea is een heruitgave van het beroemde boek over de eerste drie eeuwen van de christelijke gemeenten. Geen geschrift uit het vroege christendom is zoveel aangehaald in allerlei historische publicaties als deze kerkgeschiedenis. De vele documenten die in het boek werden opgenomen, zijn sindsdien verloren gegaan. Daarom kan men Eusebius' werk gerust van onschatbare waarde noemen. Deze heruitgave bevat een geactualiseerde bibliografie en een nieuwe inleiding van Henk Bakker, hoogleraar aan de faculteit van Religie en Theologie.
`Nieuw handboek Nederlandse Kerkgeschiedenis' is een kerkhistorisch standaardwerk in twee
Augustinus is de handboeken ingegaan als de kerkvader die met zijn opvattingen over God, de mens en de genade zijn stempel op de wereldgeschiedenis heeft gedrukt. Maar hij stond ook stil bij de aloude levensthema's die verband houden met levenskunst. Zijn leven lang dacht hij na over de manier waarop hij en zijn vrienden hun leven gestalte konden geven.
Schatplichtig aan de klassieke filosofie en aan de wijsheid uit de Schrift dacht hij na over de vragen rond thema's als beheersing en onmatigheid; gemeenschap en vriendschap; geld en geluk; genot en het moreel goede; het herstellen van beschadigde relaties; waarachtigheid, integriteit en het tegendeel daarvan.
Wie zijn werken leest vindt geen antwoorden op vragen die wij ons in de 21e eeuw stellen. Maar zijn woorden over leven en levenskunst zijn vanwege hun diepzinnigheid, eenvoud en praktische wijsheid eye-openers voor mensen die in de huidige samenleving naar een `geordend leven in welbevinden' streven.
Church leaders and their contrasting opinions in the face of the Great War
Cardinal Désiré-Joseph Mercier, Archbishop of Malines, was the incarnation of the Belgian resistance against the German occupation during the First World War. With his famous pastoral letter of Christmas 1914 'Patriotisme et Endurance' he reached a wide audience, and gained international influence and respect.
Mercier's distinct patriotic stance clearly determined his views of national politics, especially of the 'Flemish question', and his conflict with the German occupier made him a hero of the Allies. The Germans did not always know how to handle this influential man of the Church. Pope Benedict XV did not always approve of the course of action adopted by the Belgian prelate. Whereas Mercier justified the war effort as a just cause in view of the restoration of Belgium's independence, the Pope feared that "this useless massacre" meant nothing but the "suicide of civilized Europe".
Through a critical analysis of the policies of Cardinal Mercier and Pope Benedict XV, this book sheds revealing light on the contrasting positions of Church leaders in the face of the Great War.
In 1773, Pope Clement XIV suppressed the Society of Jesus. For the 823 Jesuits living in the Low Countries, it meant the end of their institutional religious life. In the Austrian Netherlands, the Jesuits were put under strict surveillance, but in the Dutch Republic they were able to continue their missionary work. It is this regional contrast and the opportunities it offered for the Order to survive that make the Low Countries an exceptional and interesting case in Jesuit history.
Just as in White Russia, former Jesuits and new Jesuits in the Low Countries prepared for the restoration of the Order, with the help of other religious, priests, and lay benefactors. In 1814, eight days before the restoration of the Society by Pope Pius VII, the novitiate near Ghent opened with eleven candidates from all over the United Netherlands. Barely twenty years later, the Order in the Low Countries - by then counting one hundred members - formed an independent Belgian Province. A separate Dutch Province followed in 1850. Obviously, the reestablishment, with new churches and new colleges, carried a heavy survival burden: in the face of their old enemies and the black legends they revived, the Jesuits had to retrieve their true identity, which had been suppressed for forty years.
Kerkgeschiedenis voor iedereen van Jan van de Kamp en Almatine Leene biedt een beknopt overzicht van de geschiedenis van de christelijke kerk, beginnend bij de Vroege kerk en eindigend in de 21e eeuw. Daarbij ligt de nadruk op de lijnen die de Nederlandse kerkgeschiedenis bepaalden.
Kerkgeschiedenis lijkt misschien saai, maar het tegendeel is waar. Als je de geschiedenis van de kerk kent, begrijp je je eigen leven beter. Waar komen we vandaan? Door wie zijn we beïnvloed? De kerk ging door hoogte- en dieptepunten heen. Als je daarover leest, raak je verwonderd over Gods trouw aan zijn kerk en word je bemoedigd, opgescherpt of zelfs gecorrigeerd. Een toegankelijk geschreven boek!
Among a wide spectrum of American Protestants, the horrors of World War II triggered grave concern for Europe's religious future. They promptly mobilised resources to revive Europe's Christian foundation. Saving the Overlooked Continent reconstructs this surprising redirection of Western missions. For the first time, Europe became the recipient of America's missionary enterprise.
The American missionary impulse matched the military, economic, and political programs of the U.S., all of which positioned the United States to become Europe's dominant partner and point of cultural reference. One result was the importation of the internal conflicts that vexed American Protestants - theological tensions between modernists and traditionalists, and organisational competition between established churches and independent parachurch associations. Europe was offered a new slate of options that sparked civic and ecclesiastical responses.
But behind these contending religious networks lay a considerable overlap of goals and means based on a shared missionary trajectory. By the mid-1960s, most Protestant American agencies admitted that the expectation of a religious revival had been too optimistic despite their initiatives having led to an integration of Europe in the global evangelical network. The agencies reconsidered their assumptions and redefined their strategies. The initial opposition between inclusive and exclusive approaches abated, and the path opened to a sustained cooperation among once-fierce opponents.
`Tegendraads gereformeerd' is een passende titel voor de biografie van de geliefde theoloog C. Graafland, inspirator van de gereformeerde gezindte. Prof. dr. C. Graafland werd in 1928 geboren in een piëtistisch-gereformeerd gezin. Na zijn predikantschap in Ameide en Tienhoven, Woerden, Veenendaal en Amsterdam, was hij van 1972-1993 bijzonder hoogleraar aan de Universiteit van Utrecht in de Gereformeerde Godgeleerdheid vanwege de Gereformeerde Bond. Hij groeide uit tot een spraakmakend en tegendraads theoloog. Hij was soms kritisch op de gereformeerde traditie. Toch is Graafland zijn leven lang overtuigd gereformeerd gebleven. Deze biografie toont zijn existentiële gerichtheid op het Woord.
Het protestantisme is 500 jaar oud en nu in alle landen ondergronds of bovengronds aanwezig. Ruim tien procent van de wereldbevolking is protestant. Deze studie schetst het getuigenis en dienstbetoon van het protestantisme als wereldwijde vernieuwingsbeweging in de afgelopen 75 jaar. Het heeft gestalte gekregen in de oecumenische, evangelische en pinksterbeweging, alsmede in onafhankelijke kerken en niet-kerk bewegingen. Protestanten hebben niet alleen kerken, scholen en ziekenhuizen gesticht, maar ook zich ingezet voor democratie, mensenrechten, en godsdienstvrijheid. Speciale aandacht wordt besteed aan personen die de Nobelprijs voor de Vrede kregen, regeringsverantwoordelijkheid droegen, of om hun geloof vervolgd werden en als martelaar stierven. Wereldwijd wordt het protestantisme gekenmerkt door taalvaardigheid, geloofsmoed en lofprijzing, met als zinspreuk: 'volstrekte vrijheid in volstrekte gebondenheid aan God' (Luther).
One hardly known but fascinating aspect of the Cold War was the use of the holy Virgin Mary as a warrior against atheist ideologies. After the Second World War, there was a remarkable rise in the West of religiously inflected rhetoric against what was characterised as "godless communism". The leaders of the Roman Catholic Church not only urged their followers to resist socialism, but along with many prominent Catholic laity and activist movements they marshaled the support of Catholics into a spiritual holy war. In this book renowned experts address a variety of grassroots and Church initiatives related to Marian politics, the hausse of Marian apparitions during the Cold War period, and the present-day revival of Marian devotional culture. By identifying and analysing the militant side of Mary in the Cold War context on a global scale for the first time, Cold War Mary will attract readers interested in religious history, history of the Cold War, and twentieth-century international history.
`De kerk is wat ze viert' van Mieke Breij is het jubileumboek van de Liturgische Kring. In de afgelopen honderd jaar heeft zich in de protestantse eredienst een opzienbarende transformatie voltrokken. Een al te verbale domineesliturgie ontwikkelde zich tot eredienst van de geloofsgemeenschap, van waaruit de lofzang van de kerk van eeuwen kon opklinken. De nu 100-jarige Liturgische Kring fungeerde decennialang als motor van de vernieuwing. Mieke Breij beschrijft hoe de vernieuwing begon, gaandeweg haar beslag kreeg en de kerk blijft bepalen bij de adembenemende weg van de liturgie.
Missionaries have been subject to academic and societal debate. Some scholars highlight their contribution to the spread of modernity and development among local societies, whereas others question their motives and emphasise their inseparable connection with colonialism. In this volume, fifteen authors - from both Europe and the Global South - address these often polemical positions by focusing on education, one of the most prominent fields in which missionaries have been active. They elaborate on Protestantism as well as Catholicism, work with cases from the 18th to the 21st century, and cover different colonial empires in Asia and Africa. The volume introduces new angles, such as gender, the agency of the local population, and the perspective of the child.
Contributors: Aditi Athreya (KU Leuven), Joseph Bara (Indian Institute of Dalit Studies), Mary Chepkemoi (Kenyatta University), Kim Christiaens (KADOC-KU Leuven), Maaike Derksen (Radboud Universiteit Nijmegen), Rinald D'Souza (KU Leuven), Carine Dujardin (KADOC-KU Leuven), Idesbald Goddeeris (KU Leuven), Gwendal Rannou (Université Paris 1 Panthéon-Sorbonne), Parimala V. Rao (Jawaharlal Nehru University), Marleen Reichgelt (Radboud Universiteit Nijmegen), Lourens van Haaften (KU Leuven), Ellen Vea Rosnes (VID Specialized University), Pieter Verstraete (KU Leuven), Meng Wang (University of Sydney)
In his encyclical Aeterni Patris (1879), Pope Leo XIII expressed the conviction that the renewed study of the philosophical legacy of Saint Thomas Aquinas would help Catholics to engage in a dialogue with secular modernity while maintaining respect for Church doctrine and tradition. As a result, the neo-scholastic framework dominated Catholic intellectual production for nearly a century thereafter.
This volume assesses the societal impact of the Thomist revival movement, with particular attention to the juridical dimension of this epistemic community. Contributions from different disciplinary backgrounds offer a multifaceted and in-depth analysis of many different networks and protagonists of the neo-scholastic movement, its institutions and periodicals, and its conceptual frameworks. Although special attention is paid to the Leuven Institute of Philosophy and Faculty of Law, the volume also discloses the neo-Thomist revival in other national and transnational contexts. By highlighting diverse aspects of its societal and legal impact, Neo-Thomism in Action argues that neo-scholasticism was neither a sterile intellectual exercise nor a monolithic movement. The book expands our understanding of how Catholic intellectual discourse communities were constructed and how they pervaded law and society during the late 19th century and the first half of the 20th century.
'Niemand is gelukkig te midden van de onrust ende onbestendigheid van deze eeuw, behalve zij die gebouwd zijn op het vaste fundament, Jezus Christus.'
Deze woorden schreef Guido de Brès op 19 mei 1567 vanuit de gevangenis in de ontroerende afscheidsbrief aan zijn moeder. Hij was een van de meest geleerde en aanzienlijke predikanten van de zuidelijke Nederlanden. Zijn invloed reikt tot op de dag van vandaag, met name dankzij de Nederlandse geloofsbelijdenis waarvan hij de eerste auteur is.
Maar Guido heeft meer boeken en brieven geschreven. Wat kunnen wij leren van deze reformator van de Nederlanden? Welke lessen kunnen we trekken uit Guido's niet aflatende inzet voor kerk, onderwijs, samenleving en politiek? Verschillende auteurs belichten die aspecten in deze bundel. Op die manier komt de verrassende veelzijdigheid van het denken en doen van Guido de Brès duidelijk naar voren. Vooral dankzij zijn diepe godsvrucht is hij een gids voor christenen vandaag.
`Nieuw handboek Nederlandse Kerkgeschiedenis' is een kerkhistorisch standaardwerk in twee
Nineteenth-century female congregation founders could achieve levels of autonomy, power and prestige that were beyond reach for most women of their time. With a subject hidden for a long time behind a curtain of modesty and mystery, this book recounts the fascinating but ambiguous life stories of four Belgian religious women. A close reading of their personal writings unveils their conflicted existence: ambitious, engaged, and bold on the one hand, suffering and isolated on the other, they were both victims and promotors of a nineteenth-century ideal of female submission. As religious and social entrepreneurs these women played an influential role in the revival of the church and the development of education, health care and social provisions in modern Belgium. But, equally well, they were bound to rigid gender patterns and adherents of an ultramontane church ideology that fundamentally distrusted modern society.
Aan belangstelling voor gezelschapsmensen en thuislezers uit het verleden ontbreekt het niet in de gereformeerde gezindte. Maar hoe staat het met hun volgelingen? Door Eredienst aan huis biedt Huib de Vries een unieke inkijk in het leven en denken van (voormalige) thuislezers in de 21e eeuw. Met een opvallende openheid vertellen ze over hun motivatie om thuis te lezen, de kritiek die dat bij kerkelijke omstanders oproept, de moeizame verhoudingen tussen thuislezers onderling en de strijd die aansluiting bij een kerkelijke gemeente kan veroorzaken. Interviews met echtparen bij wie gezelschap wordt gehouden, geven een beeld van het hedendaagse gezelschapsleven. De vraaggesprekken met een drietal hervormde predikanten hebben een evaluerend karakter. Wat kunnen de kerken van thuislezers en gezelschapsmensen leren? En omgekeerd.
Huib de Vries (1961) werkt als redacteur voor de Erdee Media Groep. Hij publiceert in het tijdschrift Terdege en het Reformatorisch Dagblad.
Wat kunnen Nederlandse jongeren uit de 21e eeuw leren van Augustinus, een Afrikaan uit de vierde eeuw? Veel, want het leven van Augustinus is heel herkenbaar voor jongeren van nu.
Augustinus stort zich in het bruisende studentenleven. Tegelijkertijd worstelt hij met vragen als: `Waarom is de mens op aarde?' En: `Waar komt het kwaad vandaan?' Uiteindelijk vindt hij rust in God.
Dit boek behandelt verschillende thema's uit Augustinus'levensverhaal. Elk thema werkt de auteur uit met een actueel voorbeeld.
Een boek in de lijn van Mary Winslows Leven met Jezus Christus
Verwerking van brieven en dagboekaantekeningen
Ten tijde van het Reveil kwam Felix Neff (1798-1829) te Geneve tot bekering. Hij verliet de militaire dienst en trad in geestelijke dienst. Spoedig stond hij bekend als een vurig prediker. Na enige tijd trok hij de Hoge Alpen in, waar de Waldenzen destijds nog steeds in groot isolement leefde. Neff preekte er maar bouwde er ook scholen. Zijn bediening werd rijk gezegend. Neff hield gedetailleerde verslagen bij van zijn werkzaamheden en de vrucht die hij daarop zag.
Een willekeurig citaat:
"Ik sta menigmaal verbaasd te zien hoe moeilijk het is die mensen duidelijk te maken dat de zaligheid een volstrekte genadegave is. Zij vinden zichzelf te zeer onwaardig, te weinig boetvaardig om de toevlucht tot Jezus te nemen. ( ) Maar degenen die vrede hebben gevonden, zijn vol leven en werkzaamheid."
Evenals in Amerika, thuisland van historicus James Kennedy, speelt religie in Nederland een rol in de vormgeving van maatschappelijke instellingen en ideeën. Wat is de rol van de kerken in dat publieke domein? Door wetswijzigingen en kerkverlating hebben ze de afgelopen anderhalve eeuw afstand moeten nemen van hun dominante positie in de samenleving en hun pretenties moeten bijstellen. Dit boek gaat over de veranderende publieke rol van de protestantse kerken in Nederland.
Kerken vormen hun leden en onderwijzen hen hoe ze zich buiten de muren van de kerk in het publieke domein kunnen opstellen. Kerken kiezen ook daarin hun eigen wegen. De ene kerk probeert gastvrij te zijn door tijdens de preek in de kerkbanken een pepermuntrol te delen. De andere kerk organiseert vrijwilligerswerk in de wijk.
Wat is de positie van de kerk in moderne, seculiere, democratische samenlevingen? Zijn kerken verenigingen en behoren ze zich als zodanig te gedragen? Of hebben ze hogere doelstellingen en moeten ze zich als goddelijke instellingen presenteren?
De auteur sluit af met een pleidooi voor de kerk als contrasterende gemeenschap, die zowel onderdeel is van de seculiere samenleving als daar, net als de kerktorens, boven uitstijgt.
'Ik moet poepen!' Het is vernederend om dat tot twee keer toe tegen een intercom te moeten roepen. Toch komen dit soort dingen regelmatig in onze ziekenhuizen voor. Patiënten voelen zich hierdoor vaak een nummer. Het bijzondere van dit geval was dat het om een zieke verpleegkundige ging. Ineens voelde zij hoe het is om patiënt te zijn. Ondertussen maakt de overheid plannen waarbij de patiënt 'centraal' komt te staan en iedereen zelf zijn verzorger kan inhuren, en in het ideale geval zelf zijn ziekenhuis en chirurg kiest. Werkt dit? Wat gebeurt er eigenlijk met iemand die ziek wordt? Via indringende gesprekken met zieke artsen, verpleegkundigen en managers van ziekenhuizen onderzoekt Gonny ten Haaft wat het betekent om patiënt te zijn. Is het anders wanneer je als dokter in een ziekenhuisbed beland ?
Tweede, uitgebreide editie
Aanvullende teksten maken dit handboek nog meer compleet
Wederom rijk geïllustreerd
Over de Reformatie in de Noordelijke Nederlanden tijdens de zestiende en zeventiende eeuw bestaat een woud aan boeken en deelstudies. Handboek van de Reformatie geeft van dit keerpunt in de geschiedenis van ons land en zijn kerken een overzichtelijke presentatie. Allerlei aspecten van de kerkhervorming worden zorgvuldig beschreven. Nieuw in deze editie is de beschrijving van katholieken, doopsgezinden, lutheranen en remonstranten tijdens deze periode.
`Zeg mij wie uw vrienden zijn en ik zal zeggen wie gij
zijt.' Zo luidt een bekend spreekwoord dat ook van toepassing
is op Johannes Calvijn. Wie denkt dat deze
bekende hervormer - in tegenstelling tot zijn collega
Luther - niet zoveel op had met de amicitia, vergist zich.
Johannes Calvijn had een brede vriendenkring. Vrienden
in het reformatorisch verzet, vrienden in de aristocratie,
aan het hof, etc. Hij sprak en correspondeerde met hen,
maakte lange, gevaarlijke reizen om hen te bezoeken en
hielp hen als dat nodig was. Zijn vrienden op hun beurt
inspireerden, motiveerden en corrigeerden hem. Ze hebben
hem tot de man gemaakt die hij was.
In dit boek maakt de lezer kennis met 23 bekende en
onbekende vrienden van Calvijn. De meesten bleven
levenslang met hem verbonden. Met enkelen kwam het
tot een breuk.
De beschrijving van de vriendschappen die Calvijn onderhield,
bevat veel waardevolle informatie. De auteur
legt verrassende verbanden. Het geheel werpt niet alleen
licht op het dagelijks leven van Calvijn en zijn tijdgenoten,
maar ook op hun geloofsopvattingen. Wie deze
`amicale biografi e' leest, maakt op een nieuwe, originele
manier kennis met Calvijn.