Prominente theologen en heidense intellectuelen sloegen elkaar vanaf de tweede eeuw met argumenten in fraaie bewoordingen om de oren. In `Je hebt gewonnen, Galileeër' haalt oudhistoricus Anton van Hooff dit antieke debat uit de vergetelheid. Het debat ging eeuwenlang door, ook nadat Constantijn de Grote in 312 de christelijke godsdienst een voorkeurspositie gaf. De antieke intelligentsia legde het uiteindelijk af tegen de `Galileeërs', een scheldnaam voor de oude christenen. `Credo quia absurdum', oftewel `ik geloof omdat het absurd is', zegevierde.

'Muze, vertel' is een handzame, rijke en vernieuwende inleiding in de literatuur van de Griekse en Romeinse oudheid, van Homeros tot en met de late oudheid. In chronologisch geordende hoofdstukken gaan de auteurs in op verschillende genres, auteurs en werken. Zij plaatsen deze nadrukkelijk in een historische en culturele context en in de bredere literaire tradities van de oudheid. Korte vertaalde citaten illustreren stilistische kenmerken of inhoudelijke kwesties, maar bieden de lezer ook en vooral een smaakmaker van wat er zoal te genieten valt in de klassieke literatuur. Zo inspireert 'Muze, vertel' tot verder lezen.

'Een vlot leesbaar boek waarin de geschiedenis door een Perzische bril bekeken wordt. Goed en leerzaam.' **** NRC Handelsblad
'Lloyd Llewellyn-Jones laat eindelijk de stem van de Perzen horen en betoogt overtuigend wat er uit vele artefacten, inscripties en verhalen kan worden opgemaakt.' The Wall Street Journal
'Een meeslepende en meer Perzisch-gerienteerde geschiedenis [...] Dit boek beziet de Perzen vanuit een geheel nieuw perspectief.' The Sunday Times
Een indrukwekkend portret van de eerste supermacht ter wereld
Onze kennis over het Perzische rijk is van oudsher afkomstig van Griekse schrijvers zoals Herodotus. Maar de gerenommeerde hoogleraar Lloyd Llewellyn-Jones doet nu een beroep op de originele Perzische bronnen. Op basis van inscripties, kunst en recente archeologische ontdekkingen herschrijft hij de legendarische geschiedenis van de Grote Koningen en het uitgestrekte en diverse rijk dat zij bestuurden.
De Perzen werpt een heel nieuwe blik op de koningen Cyrus de Grote, Xerxes, Darius en hun erfgenamen. In Persepolis, het hart van het rijk, heersten de Achaemeniden, een van de grote disfunctionele families uit de wereldgeschiedenis. Broers streden om de macht, koninginnen en concubines smeedden complotten om hun zonen op de troon te krijgen, terwijl hovelingen wedijverden om invloed en prestige.
De Perzen is een adembenemend verhaal over macht, aanzien en verval, voor het eerst verteld door de ogen van de Perzen zelf.
'Groots, gezaghebbend en onweerstaanbaar.' Simon Sebag Montefiore, auteur van De Romanovs en Jeruzalem
'De Perzen geeft het Perzische Rijk weer de glans, kleur en complexiteit die het tot een van de meest fascinerende en invloedrijke beschavingen heeft gemaakt.' Tom Holland, auteur van Dynastie en Heerschappij Lees meer Lees minder

Wijsheid. Inzicht. Inspiratie. Wie daarnaar op zoek is in de Romeinse
literatuur komt snel uit bij de filosoof Seneca. Als geen andere antieke
auteur richt Seneca zich op de belangrijkste vragen die mensen
zich stellen. Hoe moet ik leven? Wat moet ik doen om gelukkig te
worden? En hoe kan ik op een waardige manier sterven?
In vijf wijsgerige essays gaat Seneca op zulke kwesties in. Zo
bestrijdt hij de gangbare visie dat het leven `te kort' is, en geeft hij
adviezen om innerlijke rust en onafhankelijkheid te bereiken. Ook
schrijft hij uitvoerig over de goede dood.
De eerder apart verschenen essays zijn hier gebundeld als Levenskunst.
Als bonus is een nieuwe vertaling opgenomen van Seneca's
onvolledig bewaarde `Leven in de luwte' (De otio).

`Ontluikend christendom' van Daniël de Waele is een cultuurgeschiedenis over het ontstaan van het christendom. Hoe beleefden heidenen, joden en christenen het ondermaanse bestaan in de eerste eeuwen van onze jaartelling, zo ongeveer van de eerste tot de vierde eeuw? Hoe leefden zij, wat geloofden zij, hoe dachten zij en hoe beïnvloedden zij elkaar? Natuurlijk, het waren mensen zoals wij, maar de moderne mens valt van de ene verbazing in de andere, en staat soms verbluft als hij ontdekt hoe anders mensen toen tegen het leven aankeken. Kennis van die pluriforme, multireligieuze wereld draagt ook bij aan de verheldering van een reeks geschriften die in die tijd het licht zagen: het Nieuwe Testament.



`Men zal niet gemakkelijk een tegenhanger van dit boek vinden, waarin zowel het jodendom als het heidendom als het vroege christendom zo nauwkeurig in beeld worden gebracht.' - Prof. dr. Klaas A.D. Smelik Lees meer Lees minder

Tussen 1500 en 400 v.Chr. waren de Feniciërs - afkomstig uit Fenicië, het huidige Libanon - de belangrijkste en succesvolste zeevaarders en handelaars rond de Middellandse Zee. Zij stichtten overal koloniën, waarmee ze de handel over zee, na het verval van het Minoïsche Kreta, in stand hielden totdat de Romeinen de suprematie in het Middellandse Zeegebied overnamen. Jigoulov vertelt hun geschiedenis. Hij gaat brongericht te werk; hij beschrijft en analyseert verschillende artefacten. Ook vertelt hij hoe historici zijn omgegaan met het feit dat over de Feniciërs weinig geschreven bronnen bewaard zijn gebleven.

De Zweedse hoogleraar geschiedenis Dick Harrison beschrijft in `Toetanchamon' het leven van de jonggestorven farao, van zijn jeugd in Amarna onder het vervloekte regime van zijn vader, zijn regeerperiode in Memphis tot zijn graf in Thebe. Honderd jaar na de ontdekking van de tombe van Toetanchamon door Howard Carter en tweehonderd jaar na de ontcijfering van de steen van Rosetta staat Egypte dit najaar in het middelpunt van de belangstelling. `Toetanchamon' van Dick Harrison is in kleur en voorzien van afbeeldingen van veel van de 5400 objecten uit Toetanchamons grafkamer.

Forum Hadriani (het huidige Voorburg, genoemd naar keizer Hadrianus) lag aan de noordgrens van het Romeinse Rijk. Het was met Nijmegen de enige nederzetting in Nederland die Romeinse stadsrechten kreeg. In 2021 werd de Nederlandse limes, waar Forum deel van uitmaakt, uitgeroepen tot Unesco Werelderfgoed. Tom Buijtendorp promoveerde op de vergeten stad Forum Hadriani, waar door het grondwater etensresten, schoenen, wagenwielen en wijnvaten bewaard bleven. Uit de klei doemt het nieuwe mysterie op waarom keizer Hadrianus hier zijn eerste stad gesticht zou hebben, met een raadselachtig ontwerp. Het biedt een nieuw perspectief op het inspirerende verleden van Forum Hadriani.

De Slag bij Actium in 31 v.Chr., die bijna 200.000 mensen het leven kostte, was een scharnierpunt in de geschiedenis. Octavianus, de latere keizer Augustus, won de zeeslag van misschien wel het bekendste liefdespaar uit de geschiedenis: Marcus Antonius en Cleopatra. Hun vloot werd bijna geheel verslagen en Marcus Antonius en Cleopatra pleegden zelfmoord. Hun drie gezamenlijke kinderen werden in Rome opgevoed door Octavia, de zus van Octavianus en ex-vrouw van Marcus Antonius. Hadden Marcus Antonius en Cleopatra gewonnen, dan was wellicht Alexandrië de hoofdstad geworden van het Romeinse Rijk. Hoogleraar geschiedenis Barry Strauss vertelt op meeslepende wijze het verhaal van deze bekende slag.

Het oude Rome is belangrijk. De geschiedenis van het rijk, van zijn veroveringen, wreedheid en uitspattingen, is voor ons nog altijd een ijkpunt. Zijn mythen, verhalen, disputen en problemen houden ons nog altijd bezig.
SPQR biedt een frisse kijk op de Romeinse geschiedenis door een van 's werelds belangrijkste classici. Mary Beard onderzoekt niet alleen hoe Rome van een onbelangrijk dorp in Midden-Italië uitgroeide tot een wereldmacht die heerste over een gebied van Spanje tot in Syrië, maar ook hoe de Romeinen zichzelf en hun wereld zagen, en waarom dat van belang is tot in onze eeuw.
Deze gezaghebbende geschiedenis omspant duizend jaar, en werpt een nieuw licht op veel aspecten van de Romeinse beschaving, van de slavernij en de religie tot het stromend water. Het is het definitieve boek over het oude Rome, verrassend en goedgeschreven. Lees meer Lees minder

In zijn epos `Pax Romana' laat topauteur Adrian Goldsworthy zien hoe Rome de vrede handhaafde. De Pax Romana is vermaard vanwege een opzienbarend lange periode van vrede en stabiliteit. Maar deze vrede was afgedwongen door oorlog en betekende de facto complete overheersing. De Romeinen waren agressief en meedogenloos en de handhaving van deze vrede kostte miljoenen doden en betekende voor velen slavernij. Maar delen van het rijk waren door de Pax Romana generaties lang verstoken van oorlogen.

Goldsworthy beschrijft in dit meeslepende en rijk geïllustreerde boek, dat leest als een roman, hoe de Romeinen dit voor elkaar kregen. Hoe ze kleine opstanden neersloegen voor die konden ontaarden in een echte revolutie; hoe ze de overwonnenen het gevoel gaven dat ze onderdeel van het rijk waren; dat Rome welvaart en voorspoed betekende zodat het verzet relatief snel wegebde. Collaboratie en zelfs enthousiaste aansluiting was schering en inslag en door de sluwheid van de legioenen, diplomaten en prefecten werd de Pax Romana overal ingevoerd. Lees meer Lees minder

In `Het wereldrijk van het Tweestromenland' beschrijft Daan Nijssen de geschiedenis van Mesopotamië in de oudheid. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei. Maar ook deze grootmacht moest in 539 v.Chr. pas op de plaats maken voor het Perzische Rijk, onder de legendarische koning Cyrus de Grote. Het Perzische Rijk breidde zich in rap tempo uit en raakte onder Xerxes slaags met de Grieken, precies 2500 jaar geleden. In `Het wereldrijk van het Tweestromenland', dat veel kaarten en afbeeldingen bevat, biedt Daan Nijssen een overzicht van de wereldrijken in het gebied tussen Eufraat en Tigris in het eerste millennium v.Chr. Lees meer Lees minder

Lange tijd was het Romeinse Rijk oppermachtig, laat Adrian Goldsworthy zien in `De ondergang van Rome'. Geen andere staat heeft ooit over alle landen rond de Middellandse Zee geheerst. De Romeinen vormden niet alleen een politieke en militaire grootmacht, maar waren hun tijd ook ver vooruit op het gebied van wetgeving, literatuur, infrastructuur en architectuur. In de vierde eeuw werd het rijk gesplitst in een westelijk en een oostelijk deel. Niet lang daarna kwam het West-Romeinse Rijk ten val. Adrian Goldsworthy beschrijft in `De ondergang van Rome' de dramatische geschiedenis van de ondergang van dit wereldrijk.

Wie aan Romeinse vrouwen denkt, denkt aan Vestaalse maagden, trouwe echtgenotes, gevierde minnaressen of machtsbeluste keizerinnen: de vrouwen van Rome zoals we die kennen uit de antieke literatuur. Gezien door de ogen van mannen uit de elite. Maar hoe zat het met de talloze inwoonsters van andere Romeinse steden? Welke rol speelden zij in het stedelijk leven van Italië en de provincies van het uitgestrekte Romeinse rijk?
Specialiste Emily Hemelrijk neemt de lezer mee in een zoektocht naar de openbare functies die Romeinse vrouwen bekleedden. Zo ontstaat een heel ander beeld van Romeinse vrouwen. Gezien door hun eigen ogen. Als weldoensters, priesteressen en patronessen van steden en verenigingen gaven ze vorm aan het stedelijk leven en verwierven ze aanzien en respect. Hun privéleven blijft voor ons verborgen, maar als publieke figuren drukten ze hun stempel op de Romeinse samenleving. Lees meer Lees minder

Al meer dan vijftig drukken verschenen!
 
In hun mythen en sagen hebben de oude Grieken hun gedachten en gevoelens weergegeven over het ontstaan en voortbestaan van de wereld, over de aard en de geschiedenis van hun volk.
In deze inmiddels klassieke bundel van Gustav Schwab zijn maar liefst 131 verhalen bijeengebracht, waaronder heel beroemde: die over Prometheus, Heracles, de Argonauten, Oedipus, de Trojaanse oorlog en Odysseus. Goden, halfgoden en eenvoudige stervelingen beleven vaak wonderbaarlijke avonturen in deze voorhistorische mythen en heldensagen.
Wie literaire thema's of kunsthistorische motieven wil doorgronden, vindt het antwoord in deze schitterend navertelde verhalen.

In `Het jaar 117' beschrijft Tom Buijtendorp wat er 1900 jaar geleden in de Lage Landen gebeurde

Precies 1900 jaar geleden overleed keizer Trajanus. Hij werd opgevolgd door Hadrianus. De expansiestrategie van Trajanus maakte plaats voor consolidatie. Waar de Romeinen eeuwenlang gestreefd hadden naar uitbreiding van het rijk, volgde nu een periode van bestendiging. Het Rijk dreigde namelijk ten onder te gaan omdat het te groot was geworden. Op verschillende plekken dreigde burgeroorlog.

Het jaar 117 vormt de breuklijn tussen deze twee tijdperken. De situatie in de Lage Landen illustreert deze breuk, door de strategische ligging. Tom Buijtendorp laat aan de hand van 40 voorwerpen en plaatsen zien wat de gevolgen waren van deze strategie. Speciale aandacht verdienen hierbij de gipsen afdrukken van de originele zuil van Trajanus, verzameld door de Franse koning Lodewijk XIV, die zich in het depot van het Rijksmuseum voor Oudheden in Leiden bevinden. Lees meer Lees minder

In 'De Muur van Hadrianus' schrijft oudhistoricus Adrian Goldsworthy over de Romeinse limes in Groot-Brittannië. Keizer Hadrianus besloot in het jaar 122 tijdens een rondreis door het rijk dat de noordgrens in Brittania versterkt moest worden. De 117 kilometer lange Muur van Hadrianus strekte zich uit van kust tot kust, net iets ten zuiden van de huidige grens met Schotland. De muur was een indrukwekkend vertoon van de Romeinse macht. Vooral in het midden staat de muur nog overeind, als levend monument in het landschap. In dit eerste deel in de serie Tastbaar Verleden beschrijft Goldsworthy de geschiedenis van de muur, van het ontwerp tot het soldatenleven van de wachters.

Hij is waarschijnlijk de beroemdste Romein aller tijden. En de man van veni vidi vici (`ik kwam, ik zag, ik overwon'). Roemrucht generaal, meedogenloos strateeg, slim politicus en bovenal meesterlijk schrijver. Want Julius Caesar (ca. 100-44 v.Chr.) verbaast vriend en vijand met bloedstollende verslagen van zijn militaire expedities. Zo heeft hij uitvoerig geschreven over de jaren durende oorlog waarmee hij Gallië veroverde. Heel Gallië? Ja, heel Gallië.
Maar vanzelf ging het niet. Opstanden en verzet, moeizame acties in barre streken, successen én nederlagen... wie tussen de regels van Caesars nuchtere proza door leest ziet heel wat schimmige en dubieuze zaken. Zo schrok Caesar niet terug voor massamoord en grootschalige plunderingen. Hij had, kortom, het nodige uit te leggen in Rome.
Oorlog in Gallië is een monument van sluwe zelfverheerlijking en oorlogspropaganda. Geschreven in een kraakheldere stijl, die ook na twintig eeuwen nog indruk maakt. De vertaling van Vincent Hunink kende vele herdrukken en is voor deze uitgave geheel herzien. Lees meer Lees minder

Sterke vrouwen als Penelope, Medea en Dido zijn bekend uit de mythologie, waarin mannen de dienst uitmaken. Nu zijn de vrouwen aan het woord. Ze schrijven brieven aan hun geliefden. Ze voelen zich in de steek gelaten, verdrietig, boos, soms zelfs radeloos.
Ovidius heeft zich in hun situatie ingeleefd en beschrijft hun gevoelens - op een onverwacht ogenblik in het verhaal. Medea is nog niet van plan haar kinderen uit wraak te vermoorden. Hélena verzet zich nog tegen Paris' voorstel (ook als brief te lezen, hoewel hij natuurlijk geen `heldin' is) om met hem weg te lopen naar Troje. Ariadne heeft Theseus met haar draad uit het Labyrint gered, en is met hem van Kreta gevlucht. Ze wordt 's ochtends wakker op het eiland Naxos, mist hem in bed en ziet zijn schip in de verte wegvaren...
Deze uitgave bevat een selectie: negen brieven zijn voldoende om onder de indruk te raken van Ovidius' originele opzet en spel met de mythologie. Lees meer Lees minder

In Wee de overwonnenen vertelt de talentvolle archeoloog Alexander van de Bunt het verhaal van de vroege bewoners van onze streken. Wij kennen de bewoners van de Lage Landen van 2000 jaar geleden vooral door de ogen van Romeinen, zoals Julius Caesar en Tacitus. De laatste schreef al over het `woeste landschap en ruwe klimaat'. Maar wat troffen de Romeinen hier aan, toen ze aankwamen in dit drassige gebied aan de Noordzee? Welke volkeren woonden hier en waar kwamen ze precies vandaan? Welke talen spraken ze? Welke goden vereerden ze? En vooral: wat betekende de komst van de Romeinen voor hen?

Op levendige wijze beschrijft Alexander van de Bunt vele cruciale gebeurtenissen, zoals de Slag bij het Teutoburgerwoud en de Bataafse Opstand. Hij schrijft over de relatie tussen Germaanse en Keltische stammen en de Romeinen aan de rand van het rijk en laat zien dat de Romeinen een uitgekiende assimilatiestrategie toepasten op de door hen overwonnen volkeren. Wee de overwonnenen is een prachtig boek voor iedereen die meer wil weten over de Bataven, de Friezen, de Cananefaten en andere stammen in het huidige Nederland en België rond het begin van de jaartelling. Lees meer Lees minder

Er zijn weinig historische figuren die zo tot de verbeelding spreken als Alexander de Grote. Vanaf het moment dat hij Azië binnenviel in 334 v.Chr. tot zijn dood in 323 breidde hij de Hellenistische cultuur uit van Griekenland in het westen tot Klein-Azië, de Levant, Egypte, Centraal-Azië en Pakistan en Kasjmir in het oosten. Hij veroverde een rijk zonder weerga, ook al was het van korte duur. Maar hij had nooit kunnen bereiken wat hij deed zonder de prestaties van zijn vader, Philippus II. Het was Philippus die de loop van de Macedonische geschiedenis veranderde en een zwak en economisch achterlijk koninkrijk transformeerde in een militaire grootmacht.

In `De gouden eeuw van de Romeinen in de Lage Landen' beschrijft Tom Buijtendorp de bloeiperiode van Germania Inferior. Na een zware crisis beloofde keizer Hadrianus een gouden eeuw die daadwerkelijk volgde. Gedreven door nieuwe ontdekkingen duikt Tom Buijtendorp in deze intrigerende periode en vergeet daarbij niet de rauwe kantjes. Hij neemt de lezer mee door de Lage Landen, inclusief nog nauwelijks bekende plekken waar de Romeinse bloei tot leven komt: in een welvarend Limburg, graanrijk Tongeren en dynamisch grensgebied, langs oude havens, snelle wegen en luxueuze villa's. Met goud, weelderige fresco's en warme baden die uitnodigen zelf te gaan kijken. `De gouden eeuw van de Romeinen in de Lage Landen' van Tom Buijtendorp is een rijk geïllustreerd boek, vol foto's en kaarten, over een fascinerende periode in de geschiedenis van deze streken. Lees meer Lees minder

De bekende historicus Philip Matyszak heeft een eregalerij gemaakt van alle `Vijanden van Rome': de barbaren die tegen de Romeinen in opstand kwamen.

Tot voor kort werd de Romeinse beschaving per definitie als `iets goeds' gezien. Rome verlichtte met de fakkel van de beschaving de barbaarse duisternis. De Romeinen verspreidden onder meer hun wetten, architectuur en literatuur tot in alle uithoeken van hun rijk. Maar dat ging ten koste van andere culturen.

Philip Matyszak presenteert zijn lezers de vijanden van Rome, onder wie koninginnen als Boudicca, Cleopatra en Zenobia, en veldheren zoals Hannibal, Jurgurtha, Alarik en Attila de Hun.

In het najaar van 218 v.Chr. trekt de Karthaagse veldheer Hannibal in vijftien dagen over de Alpen. Zijn vijanden, de Romeinen, waren hier nauwelijks op voorbereid en door deze operatie veranderde het verloop van de Tweede Punische Oorlog (218-201 v.Chr.).

De vraag over welke pas het Karthaagse leger Italië binnenviel, houdt de gemoederen al twee eeuwen bezig. In `Hannibal in de Alpen' benut Jona Lendering het op zich onbeduidende vraagstuk om te tonen waar oudheidkundigen zich zoal mee bezighouden. De overlevering van antieke teksten, de stereotypen waarvan antieke auteurs zich bedienden, klimaatreconstructie, het antieke landschap en de darmflora van zoogdieren behoren tot de onderwerpen die aan de orde komen. `Hannibal in de Alpen' gaat over de oudheid maar vooral over de veelkleurigheid van de oudheidkunde. Lees meer Lees minder