Filter
Formaten
Prijs
lotte jensen
-
Rampen zijn bepalend geweest voor de geschiedenis van Nederland. Denk bijvoorbeeld aan de Sint-Elisabethsvloed in 1421, toen mensen, dieren en dorpen verdronken. Het landschap veranderde voorgoed. Of aan de Bijlmerramp in 1992, toen een vliegtuig neerstortte in de Bijlmermeer. Er ging een schokgolf door het hele land.
De publieke reactie op rampen volgt opvallend vaak eenzelfde stramien, al zijn er natuurlijk ook verschillen. Al eeuwenlang zoeken burgers in tijden van rampspoed houvast in culturele en religieuze rituelen. Ze organiseren liefdadigheidsactiviteiten, benefietconcerten en herdenkingen. De media sturen, steeds meer, de waarneming en publiceren sensationele verhalen over slachtoffers, vorstelijk bezoek en wonderbaarlijke reddingen. Ze wijzen oorzaken en schuldigen aan.
Dit rijkgeïllustreerde boek laat zien hoe de Nederlandse samenleving direct en praktisch reageert op rampen en hoe ze daarna voortleven in de culturele herinnering. Schilderijen, monumenten, boeken, documentaires en films dragen kennis én mythes over op volgende generaties. Van de Allerheiligenvloed in 1570 tot de Watersnoodramp in 1953, van de Delftse donderslag in 1654 tot de vuurwerkramp in Enschede in 2000 en van de middeleeuwse pestepidemieën tot de recente coronapandemie.
Lotte Jensen is hoogleraar Nederlandse literatuur- en cultuurgeschiedenis aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. Ze doet onderzoek naar nationale identiteitsvorming, rampverwerking, Nederlandse letterkunde en geschiedenis. Ze publiceerde onder meer Verzet tegen Napoleon en Wij en het water. Een Nederlandse geschiedenis. Met Rick Honings schreef ze de literatuurgeschiedenis Romantici en revolutionairen. Literatuur en schrijverschap in Nederland in de 18de en 19de eeuw. -
Drijvende wiegjes, waterwolven, een vinger
in de dijk - wat zeggen de verhalen van
de strijd tegen het water over ons?
Eeuwenlang hebben de Nederlanders een strijd tegen het water gevoerd.
Vele malen wisten we de waterwolf te temmen, maar minstens zo vaak
kregen we te maken met verwoestende overstromingen. Denk aan de
Sint-Elisabethsvloed van 1421 of de watersnoodramp van 1953. In
de culturele verbeelding van dit soort catastrofale gebeurtenissen gaan
kwetsbaarheid en trots hand in hand: in foto's, verhalen en monumenten
benadrukken schrijvers en kunstenaars zowel de rampzalige gevolgen als
de veerkracht van gemeenschappen.
Wij en het water vertelt het verhaal van Hollandse leeuwen, vaderlijke
vorsten, inzamelingsacties en solidariteit. Maar Lotte Jensen laat ook
zien hoe de culturele verbeelding door de tijd heen nieuwe relevantie
krijgt. Nu de zeespiegelstijging een steeds grotere dreiging vormt, is
het onderkennen van onze kwetsbaarheid belangrijker dan ooit. -
De grote en vreeselike vloed
Lotte Jensen
- Bezige Bij b.v., Uitgeverij De
- 24 Augustus 2021
- 9789403127415
Zeshonderd jaar geleden vond de Sint-Elisabethsvloed plaats,
een van de grootste watersnoodrampen uit de Nederlandse geschiedenis.
In de nacht van 18 op 19 november 1421 braken de
dijken door in de omgeving van Dordrecht: veel dorpen verdwenen
voorgoed in de golven.
Deze ramp leeft nog altijd voort in ons collectieve geheugen. De
verhalen over een overstroming van Bijbelse proporties vormden
de basis voor een rijke herinneringscultuur. Vanaf de vijftiende
eeuw hebben talloze schilders, schrijvers, prenten- en
kaartenmakers de ramp vereeuwigd.
Dit rijkgeïllustreerde boek gaat in op de mythevorming en de
culturele verbeelding van de ramp, beschrijft het ontstaan en
vergaan van dit Zuid-Hollandse landschap, en werpt een blik in
de toekomst van onze omgang met water. -
Against English
Lotte Jensen, Niek Pas, Daniël Rovers, Koen van Gulik
- Wereldbibliotheek
- 19 November 2019
- 9789028450233
Het Engels heeft het Nederlands al bijna verdrongen aan de universiteiten en neemt sluipenderwijs het middelbaar en lager onderwijs over. Meer dan zestig procent van wat er aan vertaalde romans in de boekhandel ligt, komt uit het Engels. Onze media? Helemaal gericht op Engelstalige voorbeelden, alsof er geen Italiaanse, Franse, Spaanse en Duitse nieuwsbronnen bestaan. Maar daar houdt het niet op. Want met de dominantie van de taal komt ook de dominantie van het denken. Het Anglo-Amerikaanse wereldbeeld bepaalt de kijk op economie, politiek en overheid. Omdat de mens verantwoordelijk is voor zijn eigen geluk, dient de overheid zich terug te trekken en zo veel mogelijk over te laten aan het individu. En de samenleving? Die wordt onderworpen aan het principe van de markt. Alwaar men het liefst in Engels jargon spreekt. Dit is een pamflet tegen de verengelsing van de wereld en een pleidooi voor diversiteit, te beginnen met het Nederlands.