Athenaeum
-
Nieuw
Geweld hoort bij ons bestaan, maar wat is het eigenlijk? Het bewust toebrengen van schade, of meer?
Mensen sterven dagelijks aan zaken die voorkomen kunnen worden zoals armoede, honger en gebrek aan medicijnen: is dat ook geweld? Maar wie is dan de dader?
Jolle Demmers en Luuk Slooter onderzoeken oorzaken en vormen van geweld. Ze laten zien dat het een paradoxaal fenomeen is: zichtbaar en onzichtbaar. Geweld verwoest en vernietigt, maar het creëert en verandert ook - en kan daarin constructief zijn. -
Nieuw
Sportgeschiedenis
Onno van Nijf; Stefan Couperus
- Athenaeum
- Elementaire Deeltjes
- 1 Juli 2021
- 9789025312275
Sport is entertainment, een mondiale industrie met een geschatte jaarlijkse omzet van 500 miljard dollar. De atleten die op de Olympische Spelen van Tokio aantreden staan in een eeuwenlange traditie, die al begint vóór de klassieke oudheid.
De sportzomer van 2020 is hét moment voor het Elementaire Deeltje Sportgeschiedenis. Dit deeltje biedt een overzicht van de sportende mens, van de Romeinse gladiatoren tot de moderne Olympische atleten. -
Nieuw
In Overreding en overtuiging volgen we Anne Elliot, de onopvallende middelste dochter van de zelfingenomen Sir Walter Elliot. Annes moeder is overleden. Ze heeft twee zussen: Elizabeth, die de rol van haar moeder speelt en Mary, nerveus en afhankelijk maar ijdel. Geen van haar eigen familieleden is prettig gezelschap voor de elegante en intelligente Anne, die voorbestemd lijkt om een oude vrijster te worden.
Onder druk van haar familie en een vriendin verbrak Anne haar verloving. Zal ze acht jaar later toch trouwen met haar grote liefde?
Als extraatje vertaalde Jan Kuijper het voorlaatste hoofdstuk, dat de uiteindelijk gepubliceerde versie niet haalde. -
In De wraak van Diponegoro vertelt Martin Bossenbroek het grote verhaal van het gewelddadige begin én einde van Nederlands-Indië, zoals dat werd beleefd door de hoofdrolspelers in beide kampen. In het eerste deel, handelend over de Java-oorlog (1825-1830), legt de mystieke prins Diponegoro het na jaren van massaal en fanatiek verzet af tegen de flegmatieke legercommandant Hendrik de Kock. In het tweede deel, over de dekolonisatieoorlog (1945-1949), bundelt de charismatische, door Diponegoro geïnspireerde nationalistische leider Soekarno met succes alle krachten tegen `de laatste landvoogd', de noeste dromer Huib van Mook.
De wraak van Diponegoro is een magistraal epos in twee bedrijven over de bloedstollende krachtmeting tussen tijger (Nederland) en buffel (Indonesië). -
Al jarenlang heerst er een pandemie: `lichamelijke inactiviteit'. Inactief leven verhoogt het risico op overgewicht, hart- en vaatziekten en diabetes type 2. Mensen die hiermee belast zijn, blijken (extra) kwetsbaar voor andere ziekten, zoals virale infecties! Bewegen en een gezond voedingspatroon hebben grote invloed op het hart, de hersenen en het immuunsysteem.
Bewegen en bepaalde voedingsstoffen prikkelen de binnenwand van de bloedvaten waardoor nitric oxide (NO) wordt geproduceerd, wat zorgt voor verwijding van de bloedvaten. Een sterkere bloedsomloop heeft een positief effect op het hartvaatstelsel, de hersenen én ons immuunsysteem! Hoe vaak we moeten bewegen, en om welke voedingstoffen het gaat wordt toegankelijk en toch uitdagend uitgelegd. Een boek voor mensen die écht willen investeren in een gezond leven. -
Het mysterie van onze tijd is niet de politieke fragmentatie, de electorale woede of het rechtspopulisme, maar waarom al die protesten en tegenstemmen zo machteloos zijn gebleken. Wanneer de boze burger in het stemhokje staat, kleurt hij toch weer de vakjes rood die horen bij de grote middenpartijen, de VVD voorop.
In een vlammend essay laat Ewald Engelen zien waarom de burger de politiek niet afrekent op de gevolgen van het decennialange neoliberale beleid: de eurocrisis, de bankencrisis, de flexibilisering van de arbeidsmarkt, belastingverlaging voor het grootkapitaal, de ecologische ramp die zich voltrekt, et cetera.
Met de sociaaleconomische crisis in coronajaar 2020 als vuur voor zijn betoog, biedt Ewald Engelen iedereen die in maart 2021 moet kiezen stof tot nadenken. -
De ideale staat is Plato's theoretische hoofdwerk. Zijn politieke theorie vormt een hecht geheel met zijn denkbeelden op psychologisch, kentheoretisch en metafysisch gebied, en probeert ook een antwoord te geven op de vraag hoe het individu het beste kan leven.
Maakt misdaad gelukkig? Loont wetsovertreding die onbestraft blijft? Zou het bezit van een onzichtbaar makende ring het gedrag van een mens terecht veranderen?
Plato meent van niet. Tegenover meeslepende betogen over het immorele leven stelt hij de eerste samenhangende psychologische theorie uit de geschiedenis, waarin hij vijf menstypen onderscheidt: van de evenwichtige intellectueel tot de dictatoriale verslaafde.
Parallel aan deze psychologische theorie loopt de politieke. Ook daarin worden vijf typen onderscheiden: aan de top van Plato's hiërarchie de harmonische ideale staat, onderaan de volledig ontspoorde dictatoriale samenleving. De democratie met zijn ongeremde consumptie en ongerichte economische groei wordt door Plato als de op een na slechtste staatsvorm beschouwd en in een groots fantasieverhaal over politieke degeneratie met verrassend herkenbare voorbeelden beschreven.
Plato beschouwt leven als een vak. Uitvoerig schetst hij de daarvoor noodzakelijke opleiding, die is gericht op een zogenaamd objectieve vaststelling van normen en waarden. Niet iedereen heeft voldoende talent. Politieke macht komt uitsluitend toe aan het hoogste psychologische type: de harmonisch ontwikkelde mannelijke en vrouwelijke wetenschapsmensen die zijn curriculum met succes hebben voltooid. Zij vormen, als beschermers van objectieve normen en waarden, een soort Raad van Hoeders, zoals die bekend is uit theocratieën als het huidige Iran, een Raad die - om van de mens te redden wat er te redden valt - bijvoorbeeld niet terugschrikt voor een vernuftig gemanipuleerd eugenetisch programma, een materieel en seksueel communisme en een zeer strenge censuur op alle vormen van kunst. Met een verhaal over de ervaringen die een mens na de dood zouden wachten rondt Plato alle theorieën af. -
In een fonkelende nieuwe vertaling laat Bas Belleman zien waarom William Shakespeare de grootste dichter aller tijden is. Deze 154 sonnetten zijn nooit meer overtroffen: ze zijn vulgair en diepzinnig, duister en kraakhelder, vol van liefde en seks, kolkend van wanhoop en waanzin. Ze lezen als bekentenissen, maar ook als radicale experimenten.
De vertalingen vloeien: ze zijn letterlijk waar het kan en vrij waar het moet. De uitgebreide aantekeningen onthullen in ieder sonnet subtiliteiten en dubbelzinnigheden: de vruchten van tien jaar lezen en vertalen.
Deze editie bevat ook het verhalende gedicht `A lover's Complaint', dat in eerdere vertalingen vrijwel nooit werd opgenomen. Het is een prachtig gedicht over een vrouw die werd verleid en haar hart voelde breken. -
*** Dit e-book is geschikt voor e-readers en tablets ***
Lichaamsbeweging houdt niet alleen ons lijf maar ook ons brein in conditie. Dat blijkt steeds duidelijker uit wetenschappelijk onderzoek. Beweging baat het brein, en daarmee de gezondheid, van de wieg tot het graf. Als kinderen sporten worden ze slimmer, en wie meer beweegt verkleint de risico s op het ontwikkelen van dementie.
Toch worden we wereldwijd steeds minder actief, steeds luier. Dit boek is een bevlogen pleidooi om weer `gewoon te gaan bewegen, om een half uurtje per dag uit die luie stoel te komen. Het beoefenen van topsport is echt niet nodig.
Laat je hersenen niet zitten beschrijft de beloning die je krijgt als je beweegt, maar ook de nadelige gevolgen voor je lichamelijke en geestelijke gezondheid als je ervoor blijft weglopen. We wisten al dat overgewicht en obesitas tot de grootste bedreigingen van de gezondheid behoren vanwege de risico s op hart- en vaatziekten, suikerziekte en hoge bloeddruk. Maar de invloed op de hersenen is minder bekend: als kinderen bewegen stimuleert dat de delen van de hersenen die zorgen voor een optimale verstandelijke ontwikkeling en die bij het ouder worden het eerst achteruitgaan. Met recht kan worden geconcludeerd: bewegen is niet alleen van belang voor de slanke lijn, maar zeker ook voor de conditie van het brein! -
'2 Januari 1668: Francisco van Bengale, slaaf van onderkoopman Jan Grootstadt, verhangt zich.' Deze Francisco was een van de velen die de dood verkozen boven een ondraaglijk slavenbestaan in Nederlands Oost-Indië.
Van de beginjaren van de VOC tot aan het einde van de kolonie volgt Baay het spoor van de mensenhandel in de Nederlandse koloniën in de Oost. De koloniale slavernij nam er vele vormen aan: er waren huisslaven, kindslaven, seksslaven, ambachtsslaven, maar ook slaven op de plantages en perken. Slaven werden vernederd, gefolterd en vermoord. Honderdduizenden personen zijn in de Oost tot slaaf gemaakt.
Reggie Baay schrijft de geschiedenis van de slavernij in Indië. Want het is een misverstand te denken dat de slavernij in de koloniën zich beperkte tot de West. En hoe komt het dat ons beeld van de mensenhandel zo vertekend is, alsof er geen echte slavernij bestond? Daar werd wat gruwelijks verricht is, hoe ongelofelijk dat ook lijkt, het eerste boek waarin de geschiedenis van de slavernij in 'ons Indië' in zijn geheel verteld wordt. -
Benedenwereld is een epische verkenning van onderaardse ruimten in de mythologie, de literatuur, het geheugen en het fysieke landschap. In zijn langverwachte nieuwe boek duikt Robert Macfarlane diep onder het aardoppervlak en onderzoekt hij de verstandhouding van de mens tot het donker, leven en dood onder de grond, en alles wat zich daar nog meer afspeelt. Aanvankelijk blijft hij dicht bij huis. Macfarlane neemt de lezer mee van begraafplaatsen uit de bronstijd en ondergrondse schimmelnetwerken waarlangs bomen onderling communiceren naar het catacombenlabyrint onder Parijs. Maar dan voert zijn reis in de `diepe tijd' - de duizelingwekkend uitgestrekte geologische tijd - hem van prehistorische Noorse zeegrotten naar een ondergrondse `verstopplaats' waar de komende honderdduizend jaar kernafval opgeslagen zal liggen, en van het ontstaan van het heelal naar de toekomst van het antropoceen, het huidige tijdperk waarin de mens domineert. Met veel aandacht voor actuele, wereldomspannende problemen en in zijn beeldende, lyrische stijl schetst Robert Macfarlane in Benedenwereld de ingewikkelde relatie van de mens tot de wereld onder zijn voeten. Daarmee voegt hij een belangrijk hoofdstuk toe aan het onderzoek dat hij vanaf zijn debuut heeft gedaan naar de interactie tussen `het landschap en de menselijke emotie'.
-
Wijsheid. Inzicht. Inspiratie. Wie daarnaar op zoek is in de Romeinse
literatuur komt snel uit bij de filosoof Seneca. Als geen andere antieke
auteur richt Seneca zich op de belangrijkste vragen die mensen
zich stellen. Hoe moet ik leven? Wat moet ik doen om gelukkig te
worden? En hoe kan ik op een waardige manier sterven?
In vijf wijsgerige essays gaat Seneca op zulke kwesties in. Zo
bestrijdt hij de gangbare visie dat het leven `te kort' is, en geeft hij
adviezen om innerlijke rust en onafhankelijkheid te bereiken. Ook
schrijft hij uitvoerig over de goede dood.
De eerder apart verschenen essays zijn hier gebundeld als Levenskunst.
Als bonus is een nieuwe vertaling opgenomen van Seneca's
onvolledig bewaarde `Leven in de luwte' (De otio).
-
Het universum had een begin, en het zal een einde kennen. Moderne kosmologie heeft natuurkundigen in staat gesteld de geschiedenis van het universum te verklaren, vanaf de allereerste nanoseconde tot nu. Maar wat komt hierna? Inmiddels bestaan er instrumenten waarmee we onze inzichten op de verre toekomst kunnen loslaten en kunnen speculeren over het ultieme lot van de kosmos.
In Het einde van alles presenteert Katie Mack aan de hand van de nieuwste astronomische waarnemingen en geavanceerd deeltjesonderzoek vijf mogelijke eindes van het universum en alles wat zich erin bevindt. Kwantummechanica en snaartheorie waren nog nooit zo begrijpelijk (en leuk). -
vIn een vol restaurant wordt op klaarlichte dag een hoogleraar doodgeschoten. De dader, een prominente burger van Zürich, wordt tot twintig jaar tuchthuis veroordeeld, laat in de gevangenis een jonge, brodeloze advocaat bij zich komen en geeft hem de opdracht zijn zaak opnieuw te onderzoeken. De hypothese is dat hij niet de moordenaar was. De advocaat neemt de schijnbaar zinloze opdracht aan en merkt te laat in welke val hij is gelopen: hij verwart het rechtssysteem met gerechtigheid. Is Vrouwe Justitia werkelijk blind?
-
'Ik wil dat men mij ziet in mijn eenvoud, gewoon zoals ik ben, ongedwongen en zonder opsmuk: want ik portretteer mijzelf. Hier zullen zowel mijn gebreken als mijn natuurlijke gedaante onverbloemd worden weergegeven, voorzover het fatsoen mij dit toestaat. Als ik onder een van de volken had geleefd waarvan het heet dat zij nog de vrijheid van de oorspronkelijke natuurwetten genieten, weet dan dat ik mij volgaarne spiernaakt had laten zien, ten voeten uit. Dus, lezer, ik vorm zelf de stof van mijn boek; het is onjuist uw tijd te verdoen met een zo frivool en ijdel onderwerp. Vaarwel dus.'
Dag zegt Montaigne in het voorwoord van zijn Essays, zijn 'probeersels': gelukkig maar dat er lezers zijn geweest die zijn raad om onmiddelijk af te haken in de wind hebben geslagen, want dan was een van de grootste meesterwerken van de wereldliteratuur in vergetelheid verzonken. Nu is het tegendeel het geval: niet alleen heeft Montaignes werk een heel nieuw genre, dat van de essayistiek, in het leven geroepen, en binnen dat genre is het blijven staan als een nooit meer te overtreffen hoogtepunt, als een lijfboek dat niet in de boekenkast, maar op het nachtkastje thuishoort, ja als een boezemvriend, die je elke dag wel even wilt zien, en bij wie het je niet spijt wanneer dat even een paar uur wordt. -
Het grote avontuur is de enige roman die Alain-Fournier heeft
voltooid. Hij heeft aan drie gestalten iets van zichzelf meegegeven:
de verteller, een eenzame onderwijzerszoon, de gekwelde aristocraat
wiens vrouw er op zijn huwelijksdag vandoor gaat en de grote
Meaulnes, een vrijgevochten schooljongen. Het huwelijksfeest
wordt 's nachts afgebroken. Meaulnes moet terug naar school. Na
die nacht gaat hij samen met de verteller op zoek naar de lieflijke
bewoonster van het vervallen landhuis op wie hij verliefd is geworden...
-
Erik Scherder speelt viool. Hij kan er nog niet veel van,
maar het oefenen en het bezig zijn met muziek stimuleert
zijn hersenen. Hij wordt er fit van - en gelukkig. Muziek,
op wat voor manier dan ook beleefd, professioneel of
zomaar, passief of actief, kan wonderen doen. In Singing
in the brain beschrijft Scherder hoe.
Een aantal bijzondere mensen komt voorbij: de violist
die een aardbeving overleefde, het meisje dat uit een
coma ontwaakt door haar lievelingsmuziek, de verlamde
gitarist die componist werd, de eeneiige tweeling die
geen melodie kan volgen maar ritmisch geniaal is.
Waarom wordt een liedje een hit? Waarom houden we
van droevige muziek? Dit boek beantwoordt alle vragen
over hersenen en muziek.
Boeiende wetenschap wordt afgewisseld met unieke
casestudy's. De meest bevlogen professor van Nederland
vertelt zoals alleen hij dat kan: met vaart, vaardigheid en
een groot inlevingsvermogen.
-
'Zonder moed is kennis onvruchtbaar.' De Spaanse jezuïet Gracián publiceerde in 1647 een handleiding voor de omgang met mensen. In deze verkorte uitgave vinden we de hoogtepunten uit dat veel geraadpleegde werkje.
Deze cynische, achristelijke intellectuele verzameling praktische leefregels beïnvloedde vooraanstaande West-Europese schrijvers en filosofen als Voltaire, Stendhal, Nietzsche en Schopenhauer. -
De Romeinen geloofden dat kruisiging het ergst denkbare lot was. Daarom was het zo'n geschikte straf voor slaven. Dus is het verbazingwekkend dat mensen zijn gaan geloven dat een specifieke gekruisigde, ene Jezus, een god was. Bestsellerauteur Tom Holland onderzoekt in Heerschappij de implicaties van die overtuiging.
Het christendom is het langst voortdurende, invloedrijkste erfgoed van de oude wereld; de opkomst ervan is de belangrijkste ontwikkeling in de westerse geschiedenis. Steeds meer mensen hebben het geloof van hun voorouders verlaten en wijzen alle religies af - toch blijven ze er herkenbare erfgenamen van.
Heerschappij vertelt het verhaal van hoe we zijn geworden wie we zijn, en waarom we denken zoals we denken. Van de Perzische invasie van Griekenland in 480 v.Chr. tot de migratiecrisis in Europa van nu. Waarom was het christendom revolutionair en ontregelend? Waarom zijn in het Westen zoveel denkbeelden nog altijd onafwendbaar christelijk? Concepten als secularisme, liberalisme, wetenschap en homoseksualiteit zijn diep geworteld in een christelijk zaaibed. Van Babylon tot The Beatles, van Sint-Michaël tot #MeToo: Heerschappij toont hoe het christendom de wereld heeft veranderd. -
Hoe verwerk je het verlies van een geliefde? Hoe bereid je je voor op ontslag? Hoe ga je om met onrecht? Hoe leef je in eenzaamheid? Of met stress? In tijden van crisis verdwijnen soms plotsklaps veel oude zekerheden. De wereld schudt op haar grondvesten. Je voelt je kwetsbaar. Het zijn de antieke filosofische inzichten die ons de weg wijzen in hoe we moeten leven, juist nu.
Seneca, Epictetus en Marcus Aurelius zijn `de grote drie' van de Stoa, de filosofische stroming waaraan wij het woord `stoïcijns' ontlenen. Dat laatste wil niet zeggen dat je kil en onbewogen door het leven gaat: stoïcijnen maken zich alleen druk over de dingen waar ze invloed op hebben. Hou voor ogen dat je goed moet leven, in het hier en nu. Die overtuiging maakt ons vrij en biedt innerlijke rust. -
De naam Heidegger is besmet. Aan zijn omvangrijke oeuvre van meer dan honderd werken kleeft de smet van collaboratie met het nazisme. In dit Elementaire Deeltje laat Dirk De Schutter zien hoe de filosofische blik van Martin Heidegger, ondanks die smet, relevant is voor de moderne westerse cultuur. In Heideggers filosofie krijgen vele aspecten van het mens-zijn een nieuwe betekenis: de dood, het geweten, stemmingen als angst of verveling of gelatenheid, de tijd, de waarheid, rationaliteit, het heilige, de taal en de dichtkunst.
-
Van jongs af aan vielen de zusjes Olivier op: geëmancipeerd, aantrekkelijk, vastberaden en gevaarlijk `wild'. Dichter Rupert Brooke was naar verluidt verliefd op alle vier, D.H. Lawrence vond ze walgelijk. Virginia Woolf kon geen hoogte van ze krijgen.
De zussen waren hun tijd vooruit. Margery en Daphne studeerden in Cambridge toen sommigen nog dachten dat vrouweneducatie slecht was voor de voortplantingsorganen. Noel werkte al tijdens de Eerste Wereldoorlog als arts; Daphne stichtte de eerste Steiner-school in Engeland; Brynhild excelleerde als verbindende schakel met de Bloomsbury-groep.
In Nobele wilden plaatst Watling de zussen in het volle licht van de geschiedenis en biedt daarmee zicht op het vroege feminisme van de vorige eeuw, de progressieve politieke denkbeelden van die tijd, het vrouwbeeld in de gezondheidszorg en het culturele landschap na de Eerste Wereldoorlog. Met bijrollen voor mannen als George Bernard Shaw, H.G. Wells en C.S. Lewis is Nobele wilden allereerst een portret van zusterschap in al haar facetten. -
Een mooie baan, veel geld verdienen, aandacht en bewondering krijgen... dingen waarvan veel mensen dromen. Maar volgens de Romeinse filosoof Seneca (eerste eeuw n.Chr.) moeten we daar juist vanaf. Het leven is te kort, zegt hij, om te verspillen aan bijzaken. Richt je liever op wat er werkelijk toe doet: op innerlijke kracht en kwaliteit, op zelfbeheersing, op het goede. Alleen zo kan een mens het ware geluk bereiken.
Seneca's tijdloze raad staat verwoord in zijn geliefde Brieven aan Lucilius, waaruit hier de eerste negenentwintig zijn vertaald. Een praktische en toegankelijke aanzet tot filosofie. In fraai geschreven, persoonlijke brieven wordt de lezer meegenomen de diepte in. Op weg naar zichzelf en naar innerlijke vrijheid. -
Mijn kindertijd en andere verhalen
Giuseppe Tomasi di Lampedusa
- Athenaeum
- 12 November 2020
- 9789025312749
In de nalatenschap van Giuseppe Tomasi di Lampedusa, auteur van het onbetwiste meesterwerk
