Genres
Formaten
Pieter d'Hoine
-
Over grenzen en generaties heen
Bart Pattyn
- Universitaire pers leuven
- Lessen voor de eenentwintigste eeuw
- 20 Maart 2013
- 9789461660640
Toekomstgerichte reflecties vanuit verschillende wetenschappelijke disciplines over mens, maatschappij en wetenschap
Wetenschappelijk onderzoek kent geen slotakkoord of apotheose. Het zet zich voortdurend door. Op elk moment treden nieuwe academici in het spoor van hun leermeesters, maakt men gebruik van nieuwe methoden en ontwikkelt men nieuwe interesses. Niet alleen de aard van de navorsers en van hun methoden evolueren, ook hun onderzoeksobject verandert. Zeker in het veld van de politiek en de wereldeconomie maken we revolutionaire tijden door. De geopolitiek van de VS en Europa ten opzichte van groeilanden zoals China, India en Brazilië wijzigt drastisch en in de Arabische landen groeit het verlangen naar echte democratie. Intussen neemt de druk op de draagkracht van onze blauwe planeet verder toe. In 2050 zijn we wellicht met 9 miljard mensen. Zal er voldoende voedsel zijn? Welke energie zal aan onze toekomstige behoeften op een duurzame manier kunnen voldoen? In welk soort voertuigen zullen we ons verplaatsen? In onze eigen gemeenschap doet de vergrijzing vragen stellen over de houdbaarheid van ons pensioenstelsel en over de kwaliteit van het leven van een steeds ouder wordende bevolking.
Wie een vinger aan de pols wil houden van de ontwikkeling van het wetenschappelijk onderzoek zal in deze publicatie opnieuw een staalkaart vinden van wat voor vandaag en voor morgen relevant is. -
Jongeren vandaag en de wereld morgen
Bart Pattyn
- Universitaire pers leuven
- Lessen voor de eenentwintigste eeuw
- 23 Maart 2015
- 9789461661630
Interfacultaire lessenreeks over mens, maatschappij en wetenschap.
Wie in zijn jeugd niet op de barricade heeft gestaan, die heeft geen hart - zo wil de boutade. Toch vindt elke generatie haar eigen manier om zich maatschappelijk te engageren. Hoe kritisch zijn jongeren in het tijdperk van de sociale media? En omgekeerd: hoe ernstig neemt onze maatschappij hun bekommernissen? Elke generatie heeft ook haar eigen 'jeugd van tegenwoordig'. Welke complexe realiteit gaat er schuil achter recente cijfers inzake jeugdcriminaliteit?
De huidige economische crisis stelt de intergenerationele solidariteit op de proef. In welke wereld komen onze jongeren morgen terecht? Hoe gehavend komt ons financieel systeem uit de bankencrisis? Hoe houden we onze gezondheidszorg performant en betaalbaar wanneer behandelingen en medicijnen steeds duurder worden? En hoe zullen we wonen, werken of reizen in de eenentwintigste eeuw? Over deze en andere vragen gaat het in de eenentwintigste bundel 'Lessen voor de 21ste eeuw'.
Contributors:
H.K.H. Prinses Laurentien der Nederlanden, Stefaan Pleysier, Johan Put, Geert Deconinck, Axel Haelterman, Stan Maes, Katelijne De Nys, Guido Vanheeswijck, Dirk De Geest, Marc Dubois, Frank Delmulle, Jan van der Borg, Geert Van Hootegem, Frederic Amant en Gert Storms -
Herdenken en vooruitgaan
Bart Pattyn
- Universitaire pers leuven
- Lessen voor de eenentwintigste eeuw
- 31 Maart 2014
- 9789461661609
Twintigste bundel van het interfacultair college Lessen voor de 21ste eeuw - Inclusief register op alle bijdragen uit de 20 volumes met auteursindex.
Terugblikken helpt ons beter begrijpen waarom we zorg dragen voor wat we vandaag belangrijk vinden. Dit jaar herdenken we de Groote Oorlog die honderd jaar geleden begon, het verdrag van Versailles dat al de kiem van de Tweede Wereldoorlog bevatte en het ontstaan, vijfenzestig jaar geleden, van het genocideverdrag. Vandaag staat de Europese samenwerking die de ambitie had om de oude conflicten definitief op te heffen onder druk. Is de geschiedenis ertoe veroordeeld zich te herhalen of kunnen we uit onze fouten leren? Is Hegels vooruitgangsgeloof gerechtvaardigd of moeten we ons verzoenen met een tragischer perspectief op de geschiedenis? Hoe kaderen onze particuliere historische visies trouwens binnen het ruimere perspectief op het ontstaan van onze kosmos? Als mensen realiseren we ons niet alleen in confrontatie met het verleden, maar ook door te anticiperen op wat nog niet is, maar kan zijn. Vaak reikt de wetenschap ons daartoe de middelen aan. Computers die zelfstandig worden, chips die steeds kleiner en sneller zijn, of technologische innovaties in de geneeskunde: het zijn maar enkele voorbeelden van ontwikkelingen die onze toekomst mee vorm zullen geven. Over deze kwesties en veel meer gaat het in deze twintigste bundel met Lessen voor de eenentwintigste eeuw.
Contributors:
Sophie De Schaepdrijver, Georgi Verbeeck, Wim Dehaene & Patrick Reynaert, Thomas Coomans, Philip Dutré, Jos Vander Sloten, Gerard Govers, Stephan Parmentier, Thomas Hertog, Herman Teule, Mark Reybrouck, Karin de Boer, Wouter Devroe, Steven Van Hecke -
Wetenschap en utopie
Bart Pattyn
- Universitaire pers leuven
- Lessen voor de eenentwintigste eeuw
- 20 Maart 2017
- 9789461663399
Academisch onderzoek heeft vaak een utopisch karakter. Wetenschappers trachten de grenzen van het kenbare te verleggen en op die manier een nieuwe, betere wereld mogelijk te maken. In het jaar waarin de vijfhonderdste verjaardag van Thomas Mores Utopia werd gevierd, stonden de Lessen voor de 21ste eeuwin het teken van de utopie. De auteurs schetsen de intellectuele en culturele context waarin Mores baanbrekend boek kon ontstaan en staan ook stil bij niet-westerse utopieën. Verschillende bijdragen exploreren de utopische dimensies van recente ontwikkelingen in de gezondheidszorg, digitalisering en voedingsindustrie. Ook de Europese democratie, de publieke rol van wetenschap en de organisatie van het onderwijs in Congo worden tegen het licht gehouden. In de openingstekst betoogt minister en jurist Koen Geens dat de moderne rechtstaat geen utopie mag zijn, maar noodzaak is.
Met bijdragen van Koen Geens, Stefan Rummens, Jan Papy, Jan Van der Stock, Liesbet Geris, Yves Moreau, Carine Defoort, Wannes Keulemans, Leen Van Campenhout, Geert Vanpaemel, Marc Depaepe, Liesbet Temmerman en Hans Wildiers -
Opinie, feit en oordeel
Bart Pattyn
- Universitaire pers leuven
- Lessen voor de eenentwintigste eeuw
- 26 Maart 2018
- 9789461663382
Onze huidige maatschappij bevindt zich middenin het post-truth tijdperk, waarin de publieke sfeer meer wordt beïnvloed door emoties en opinies dan door feiten. Waren mensen dan vroeger meer bekommerd om waarheid dan vandaag? Wat vooral telt, is hoe ernstig we feiten willen nemen en hoe zorgvuldig we ermee trachten om te gaan.
De publieke opdracht van academici bestaat erin om het maatschappelijke debat te voeden met feiten en argumenten. Om vooroordelen in vraag te stellen en hardnekkige overtuigingen waar nodig te bekampen. Of het nu gaat om de plaats van de islam in onze samenleving, over de mondiale demografie, of over Donald Trump: vaak nemen vooroordelen de overhand en verhullen zij een gebrek aan kennis. In discussies over seksualiteit en identiteit laten we ons leiden door vage begrippen en onvermoede processen. En ons geloof in economische en technologische ontwikkeling is niet altijd gestoeld op een goed begrip van de risico's en randvoorwaarden.
Deze nieuwe editie van Lessen voor de eenentwintigste eeuw wil wetenschappelijke duiding geven bij deze en hieraan gerelateerde thema's. -
Tijd, evolutie en duurzaamheid
Bart Pattyn
- Universitaire pers leuven
- Lessen voor de eenentwintigste eeuw
- 25 Maart 2013
- 9789461661319
Negentiende editie van een interdisciplinaire lessenreeks.
We beseffen dat tijd voorbijgaat omdat we kunnen nadenken over wat is geweest. Kunnen stilstaan bij wat is gebeurd, genereert tegelijk de mogelijkheid te denken aan wat zal komen. Daarom creëren we monumenten, daarom doceren we geschiedenis. Architecten en historici lichten dat in dit boek toe. Ze bevestigen wat Faulkner schreef: 'The past is never dead. It's not even past'. Wat in het verleden is gebeurd, drukt zijn stempel op het heden.
Tijd blijkt ook relatief. We denken tijdsverloop in mensenmaat. De wetenschap ontdekte hoe futiel de tijd van mensen is in het licht van de tijd van het universum en van de evolutie. Toch blijkt de impact van mensen op de natuur ingrijpend. Niet alleen een mensenleven is fragiel, ook de biodiversiteit op onze blauwe planeet blijkt uiterst kwetsbaar. Daarom lijkt het de opdracht van deze tijd duurzaamheid te creëren. De thema's in deze lessenreeks kruisen elkaar en zijn complementair. Tegelijk vormt deze bundel een tijdsdocument. In de lessen weerspiegelt zich de tijdsgeest, met zijn angst en hoop.
Contributors:
bOb Van Reeth, Kaat Wils, An Goris, Kevin Verstrepen, Mathijs Lamberigts, Jan Hertogen, Helder De Schutter, Manuel Sintubin, Peter Tom Jones, Moritz Diehl, Olivier Honnay, Joris Vandenberghe, Erwin Ooghe, Marie-Christine Janssens -
Fate, providence and moral responsibility in ancient, medieval and early modern thought
Gerd van Riel
- Leuven university press
- Ancient and Medieval philosophy - Series
- 5 Maart 2014
- 9789461661456
Essays on key moments in the intellectual history of the West.
This book forms a major contribution to the discussion on fate, providence and moral responsibility in Antiquity, the Middle Ages and Early Modern times. Through 37 original papers, renowned scholars from many different countries, as well as a number of young and promising researchers, write the history of the philosophical problems of freedom and determinism since its origins in pre-socratic philosophy up to the seventeenth century. The main focus points are classic Antiquity (Plato and Aristotle), the Neoplatonic synthesis of late Antiquity (Plotinus, Proclus, Simplicius), and thirteenth-century scholasticism (Thomas Aquinas, Henry of Ghent). They do not only represent key moments in the intellectual history of the West, but are also the central figures and periods to which Carlos Steel, the dedicatary of this volume, has devoted his philosophical career.
Contributors:
Lambros Couloubaritsis (Université Libre de Bruxelles), Pierre Destrée (FNRS/Université Catholique de Louvain), Sylvain Delcomminette (Université Libre de Bruxelles), John Dudley (KU Leuven), Jörn Müller (Universität Würzburg), Frans De Haas (Leiden University), Keimpe Algra (Utrecht University), Jan Opsomer (KU Leuven), Luc Brisson (CNRS, UPR 76, Paris), Riccardo Chiaradonna (Università di Roma Tre), Alessandro Linguiti (Università di Siena), John Dillon (Trinity College Dublin), Bert van den Berg (Leiden University), Christoph Helmig (Universität zu Köln), Antonio L.C. Vargas (Humboldt Universität Berlin), Danielle A. Layne (Georgia Southern University), Alain Lernould (CNRS, Lille III), Geert Roskam (KU Leuven), Gary Gabor (Hamline University), Claudio Moreschini (Università di Pisa), Caroline Macé (KU Leuven), Michele Trizio (Università degli Studi di Bari Aldo Moro), Peter Van Deun (KU Leuven), Erika Gielen (KU Leuven), Daniel De Smet (CNRS, UMR 8584, Paris), Jules Janssens (KU Leuven), Richard Taylor (Marquette University), Wu Tianyue (Beijing University), Valérie Cordonier (CNRS, Laboratoire SPHERE, UMR 7217), Andreas Speer (Universität zu Köln), Rudi Te Velde (Tilburg University), Pasquale Porro (Università degli Studi di Bari Aldo Moro), Marialucrezia Leone (KU Leuven), Gordon Wilson (University of North Carolina, Asheville), Jean-Michel Counet (Université Catholique de Louvain), Kent Emery, jr (University of Notre Dame), Demmy Verbeke (KU Leuven), Filips Defoort (KU Leuven), and Guy Guldentops (Thomas Institut, Köln) -
In verscheidenheid verenigd
Bart Pattyn
- Universitaire pers leuven
- Lessen voor de eenentwintigste eeuw
- 21 Maart 2016
- 9789461663405
'In verscheidenheid verenigd' is het motto van Europa. De Unie telt vandaag 28 lidstaten die niet alleen in cultureel maar ook in sociaal opzicht grondig van elkaar verschillen. Lange tijd was het basismotief voor de eenmaking economisch: het Europa van de vrije markt. Sinds de crisis heeft toegeslagen, groeit het besef dat Europa ook op sociaal vlak ambitieuzer moet zijn. Europees Commissaris Marianne Thyssen licht in haar openingslezing van deze lessenreeks haar visie toe op dat sociale Europa.
Ook de universiteit is een huis met vele kamers. De Lessen voor de eenentwintigste eeuw weerspiegelen de verscheidenheid in onderzoeksvragen en disciplines die het academisch onderzoek vandaag kenmerken. Of het nu gaat om nieuwe gezinsvormen, om psychisch welzijn of om de voorziening van energie of grondstoffen, alleen een wetenschappelijk pluralisme zal de vele maatschappelijke uitdagingen het hoofd kunnen bieden. Tegelijk worden heel wat wetenschappers gedreven door gelijkaardige idealen, zoals het streven naar inzicht in de mens en zijn interactie met de omgeving, het zoeken naar waarheid of - vaak realistischer - waarschijnlijkheid, het verleggen van de grens in wat we kennen en kunnen. In die zin is er eenheid in de verscheidenheid van academische kennis. -
Identiteit in perspectief
Bart Pattyn
- Universitaire pers leuven
- Lessen voor de eenentwintigste eeuw
- 18 Maart 2020
- 9789461663375
Wat zich tegenover ons manifesteert, bepaalt (mee) wie we zijn. Onze verhoudingen met 'het andere' en 'de ander' geven ons een gezicht. Dat kan zowel om verhoudingen op individueel niveau gaan, zoals onze relaties met partners, teamgenoten en medesupporters, als om verhoudingen op macroniveau, bijvoorbeeld met concurrerende belangengroepen, buurlanden of culturen. Onze relatie tot alteriteit, ook wanneer die radicaal verschilt van wat we zelf vertegenwoordigen, biedt een perspectief op wat we zelf te betekenen hebben. In deze bundel gaan onderzoekers vanuit diverse disciplines in op identiteitsbepalende verhoudingen, zoals man-vrouw relaties, de politieke verstandhouding tot landgenoten uit andere regio's, de verhouding tot vreemdelingen, maar ook onze verbinding met mensen die te kampen hebben met communicatieve beperkingen, en de mogelijke connectie met buitenaards leven.
Met bijdragen van Philippe Van Parijs, Marc Van Ranst, Batja Mesquita, Liesbet Stevens, Jan Elsen, Frederic Vermeulen, Freek Van de Velde, Bénédicte Lemmelijn, Leen Decin, Constantinus Politis, Hilde Peeters, Johan Wets, Filip Boen, Pieter Vermeulen, Steven Van Hecke -
Wetenschap in een veranderende wereld
Bart Pattyn
- Universitaire pers leuven
- Lessen voor de eenentwintigste eeuw
- 7 April 2021
- 9789461664006
Mensen kunnen zich bijzonder goed aanpassen aan hun veranderende omgeving. Dat talent bracht de evolutie van onze menselijke soort in een stroomversnelling en stelt ons ook vandaag in staat om actuele problemen het hoofd te bieden. De veranderingen waarmee we vandaag geconfronteerd worden zijn niet min. De consequenties van de opwarming van het klimaat worden wereldwijd voelbaar. Maatschappelijke evoluties zetten de welvaartsstaat en ons psychisch welbevinden onder druk. De digitale en technologische revoluties maken van de wereld een dorp, maar dat betekent onder andere ook dat virale infecties zich op steeds grotere schaal kunnen verspreiden. Wetenschap biedt voor dit soort problemen geen pasklare aanpassingsstrategieën. Ze biedt wel inzicht in de aard en de draagwijdte van die ontwikkelingen, een inzicht dat ons bewust maakt van onze maatschappelijke verantwoordelijkheid.
Met bijdragen van Valerie Trouet, Philippe Van den Steen, Philip Van Peer, Elke Peters, Bram Vervliet, Gerd Van Riel, Frank Vandenbroucke, Luc Goossens, Marlies Maes, Olivier Honnay, Andrea Bardyn, Jelle Haemers, Katrien Pype, Bart Pattyn en Luc De Raedt
