Iki Freud
-
Niet iedere man heeft een Oedipuscomplex. Niet iedere man heeft als jongetje in zijn fantasie een stille strijd met zijn vader gevoerd om de exclusieve liefde van zijn moeder te verwerven, en haar tenslotte op te geven terwille van een volwassen liefdesleven met een andere vrouw. Er zijn ook mannen die een ander parcours doorlopen. Voor sommigen is de fantasie van een moedermoord dichterbij. Zij blijven hun leven lang worstelen met de gestalte van hun moeder. In een normale situatie heeft een moeder haar kind niet nodig om te overleven. Het verwerken van deze waarheid is voor het kind noodzakelijk om een zelfstandig individu te worden. Als de moeder het kind echter wel nodig heeft om psychisch te overleven, is dat ziekmakend: er ontstaat een tweezijdige afhankelijkheid, een symbiotische illusie tussen moeder en zoon, die kan leiden tot pervers gedrag. In MANNEN EN MOEDERS laat Iki Freud op heldere en inzichtelijke wijze zien hoe dit tot uiting kan komen. Aan de hand van het werk van Proust en Freud en van voorbeelden uit haar eigen praktijk geeft lki Freud een indringend beeld van mannen die zich niet hebben kunnen losmaken van hun moeder. Beroemde passages zoals de nachtkusepisode uit OP ZOEK NAAR DE VERLOREN TIJD worden geanalyseerd. Het kind heeft behoefte aan een bed ritueel, maar de moeder weigert, uit angst het te verwennen. De geperverteerde moeder-zoonrelatie zet zich voort in het latere liefdesleven.
-
Kiezen vrouwen een man die op hun vader lijkt, zoals meestal wordt verondersteld? Of `trouwen vrouwen vaker met hun moeder? In tegenstelling tot Sigmund Freuds overtuiging dat de vader de belangrijkste plek in het leven van een meisje inneemt, ontdekte Iki Freud dat vrouwen veel meer bezig zijn met hun moeder dan met hun vader.
Veel vrouwen worstelen levenslang met het beeld dat ze al vanaf hun kinderjaren van hun moeder hebben. Dochters vinden het vaak moeilijk van hun moeder los te komen, ze treden immers in haar voetsporen. Ze doorlopen dezelfde emotionele en biologische levensfasen, wat een dubbele band geeft. Die band creëert enerzijds een loyaliteitsgevoel met een gevaar voor versmelting. Anderzijds geeft de behoefte aan autonomie vrouwen vaak een schuldgevoel. Je hebt je moeder nodig om van haar los te komen, dat is de paradox.
In ELECTRA tracht Iki Freud de emotionele ontwikkeling van de vrouw te verhelderen. Theoretische hoofdstukken geven samen met praktijkvoorbeelden inzicht in de kinderjaren, de adolescentie, het kiezen van een partner, het moederschap, de middenjaren en het ouder worden. Deze herdruk is voorzien van een nieuw hoofdstuk, over afgewezen moeders.
Iki Freud is psychoanalytica in Amsterdam. Naast (deze achtste, herziene druk van) ELECTRA, is bij Van Gennep tevens verschenen MANNEN EN MOEDERS. DE LEVENSLANGE WORSTELING VAN ZONEN MET HUN MOEDERS.
