Voor wie graag meer wil weten over wat er speelt achter de schermen, schreef Emerson Vermaat 'De geheime oorlog tegen terreur'.
Tussen 1995 en 1997 werd de auteur door een geheime bron binnen de CIA herhaaldelijk en indringend gewaarschuwd voor de kwalijke rol die Osama bin Laden in internationale terreurnetwerken speelde. Maar eind september 1997 kwam er plotseling en definitief een einde aan alle contacten met deze bron.
De oorlog tegen terreur is eigenlijk al in 1998 onder president Bill Clinton begonnen, toen geprobeerd werd bin Laden, die toen in Afghanistan zat, met kruisraketten uit te schakelen. Na de aanslagen van 11 september 2001 werd de geheime oorlog tegen radicale moslims geïntensiveerd. Er kwamen detentie- en verhoorcentra en er werden terreurverdachten ontvoerd. De rol van de CIA daarbij was zeker niet altijd even fraai.
Aan de andere kant kon de CIA Bin Laden opsporen, mede dankzij informatie uit verhoren die in de buurt van marteling kwamen. Bin Laden was eind 2001 naar Pakistan gevlucht en kon daar pas in 2011 worden uitgeschakeld. Dankzij een uiterst geheim afluisterprogramma konden bovendien nieuwe aanslagen worden voorkomen.
In maart 2003 viel president George Bush Irak binnen. Die inval was niet terecht. CIA-chef George Tenet was met onbetrouwbare informatie over Iraakse massavernietigingswapens gekomen. Maar binnen de CIA waren er ook tegenstanders van die oorlog. Zij vreesden terecht dat de inval in Irak de geheime oorlog tegen terreur juist zou bemoeilijken. Irak werd een trekpleister voor al-Qaida en andere gevaarlijke groepen zoals ISIS.
In 2007 waarschuwde de Israëlische geheime dienst de CIA dat Syrië met hulp van Noord-Korea bij Deir ez-Zor een kernreactor bouwde. Maar president Bush weigerde die reactor te bombarderen, dus deden de Israëli's dat zelf. Later zou dit gebied in handen van ISIS komen. Tussen 2007 en 2017 werden, dankzij tips van Amerikaanse inlichtingendiensten, in Europa meerdere aanslagen verhinderd.
In dit boek wordt stilgestaan bij het duivelspact tussen nazi's, communisten en islamisten. Het is een van de wonderlijkste maar ook meest destructieve allianties van het politieke extremisme.
Naast verschillen bestaan er ook grote overeenkomsten tussen de uiterste krachten in het politieke en religieuze veld. De nazi's werkten al samen met extremistische moslims. Tussen 1923 en 1933 reikten ook Duitse communisten de hand naar Hitler en niet naar de gematigde sociaaldemocraten.
Op kritieke momenten sloten nazi's en communisten een monsterverbond. Gedurende enkele jaren stemden zij in het parlement in 70 procent van de gevallen gelijk. In 1939 sloten Stalin en Hitler een niet-aanvalsverdrag. Kort daarna volgde er een vriendschapsverdrag. Communistische partijen werden door Stalin geïnstrueerd hun kritiek op Nazi-Duitsland in te slikken. Tussen 1939 en 1941 hielp Stalin zijn nieuwe bondgenoot Hitler aan olie en grondstoffen om de oorlog voort te kunnen zetten.
Ook nu sluiten extremisten bondgenootschappen over de politieke en religieuze grenzen heen. Illustratief is de hedendaagse politiek van de ultraconservatieve Iraanse president Ahmadinejad en zijn marxistische vriend Hugo Chávez. En dan zijn er de samenzweringstheorieën rond de 11e september ("9/11"): een nieuw gemeenschappelijk thema voor neonazi's, linkse socialisten, antiglobalisten en extremistische moslims.
Emerson Vermaat studeerde rechten en politieke theorieën in Leiden. Hij is als onderzoeksjournalist gespecialiseerd in misdaad en terrorisme. Jarenlang maakte hij voor de publieke omroep reportages in oorlogs- en crisisgebieden.
The term "religious circles" was coined by the World Peace Council (WPC), an organization that during the Cold War was linked to the propaganda apparatus of the Atheist Communist Party of the Soviet Union (CPSU). In declassified reports Western intelligence services described the WPC as a Communist Party front organization. The communists of the former Soviet Union are usually referred to as "the Soviets."
The Moscow-oriented communists also availed themselves of the Christian Peace Conference (CPC), another important communist front organization which sought to manipulate Christian churches and the World Council of Churches (WCC) in Geneva. The CPC was dominated by the Soviet controlled Russian Orthodox Church which became a member of the WCC in 1961. A supportive role was played by the former KGB, the Soviet intelligence and security service during the Cold War.
Through the CPC and the Russian Orthodox Church the Soviets manipulated the debate in ecumenical circles and the peace movement. Soviet agents helped to draft policy statements on international affairs at WCC Central Committee meetings. These KGB agents were later identified by KGB defector Vasili Mitrokhin. They were Aleksei Buyevsky ("agent Kuznetsov") and metropolitan Nikodim ("agent Adamant"). Nikodim became one of the WCC's six presidents in 1975. I identified Buyevsky as a possible KGB agent already in 1977.
J.A. Emerson Vermaat, MA (international law, Leiden University) is a journalist specialized in the ecumeninal movement, international affairs, war reporting, Latin America, Eastern Europe, anti-Semitism and militant Islam. Freedom House in New York published his book The World Council of Churches and Politics in 1989.
'Wanneer wij 50 Eichmannen zouden hebben gehad, dan zouden we
de oorlog hebben gewonnen.' Dit zei Gestapochef Heinrich Müller, de
baas van Adolf Eichmann, tegen de man die medeverantwoordelijk was
voor de dood van 6 miljoen Joden. Naar eigen zeggen was Eichmann
er nog trots op ook.
Eichmann gaf in augustus 1944 inderdaad toe dat er 6 miljoen Joden
waren gedood: 4 miljoen in de vernietigingskampen en 2 miljoen door
massa-executies in de door de nazi's bezette delen van de Sovjet-Unie.
De auteur stelt dat Eichmann een uitstekend organisator en cordinator
was en legt tevens de nadruk op Eichmanns vroege belangstelling voor
het jodendom. Al in de jaren dertig van de vorige eeuw verdiepte
Eichmann zich in het 'zionisme' en in 1937 maakte hij een reis naar
Egypte en 'Palestina', alwaar hij grote bewondering koesterde voor
radicale moslims. Nieuw is dat Vermaat ook stil staat bij Hitlers
plannen ter bezetting van Palestina.
Emerson Vermaat schreef eerder de boeken Heinrich Himmler en de cultus
van de dood (2010) en Anton Mussert en zijn conflict met de SS (2011).
Tijdens de bezettingstijd botste NSB-leider Anton Mussert meermalen met de SS en met Heinrich Himmler, de hoogste baas van de SS. De SS wilde Nederland geheel inlijven, Mussert wilde 'minister-president' van een min of meer onafhankelijk Nederland worden. Hij droomde van een 'Groot-Nederland', een verenigd Nederland en Vlaanderen onder zijn leiding. Maar in Berlijn trof de auteur een document aan waaruit bleek dat Himmler persoonlijk bevel gaf om NSB'ers die in Vlaanderen politieke activiteiten ontplooiden, terug te sturen naar Nederland. Himmler en de SS waren voor een harde aanpak van de kerken die tegen de maatregelen van de bezetter protesteerden. Mussert kwam daarentegen voor de godsdienstvrijheid op, onder meer in een gesprek met Hitler in 1943. Himmler was daar niet van gediend.
Ook redde Mussert een beperkt aantal Joden.
Toch is de rol van Mussert in bezet Nederland uiterst bedenkelijk geweest. Zo eiste hij in een gesprek met Himmler een deel van het Joodse vermogen op. Ook stelde hij NSB'ers beschikbaar voor het oostfront waar ze in de SS-gelederen vochten. Vaak zwichtte hij uiteindelijk toch voor de eisen van de SS. Aan het eind van zijn boek gaat de auteur in op de actuele vraag of men de huidige politicus Geert Wilders wel kan vergelijken met Mussert.
In 1933 kwam in Duitsland de fanatieke anticommunist en antisemiet Adolf Hitler aan de macht. Dit gebeurde na de grootste economische crisis van de vorige eeuw. Deze man beloofde voorspoed, maar bracht de Tweede Wereldoorlog.
Al in 1926 kondigde Hitler aan dat hij het communistische Rusland zou veroveren.
Zeventig jaar geleden - in augustus 1939 - sloten Hitler en de Russische dictator Josef Stalin desondanks een niet-aanvalsverdrag, het Ribbentrop-Molotov Pact.
Daarna instrueerde Stalin de communistische partijen om al hun kritiek op Nazi-Duitsland in te slikken. Zelfs werden Duitse communisten en Joden die naar Rusland waren gevlucht, naar Nazi-Duitsland teruggestuurd.
In september 1939 bezetten Duitsland en Rusland het militair zwakke Polen. Dat was zo afgesproken in het Ribbentrop-Molotov Pact. Als gevolg van die afspraak brak de Tweede Wereldoorlog uit.
Tussen 1939 en 1941 hielp Stalin zijn nieuwe bondgenoot Hitler aan olie en grondstoffen om de oorlog voort te kunnen zetten.
In Polen vergrepen communisten en nazi's zich massaal aan de bevolking. De nazi's troffen daar in 1939/40 de eerste voorbereidingen voor de Holocaust. Zo bezocht de fanatieke Jodenhater Adolf Eichmann Polen al in oktober 1939.
Stalins veiligheidsdienst deporteerde niet alleen tal van Poolse burgers, maar vermoordde ook nog eens 15.000 Poolse officieren. Voor die laatste misdaad hadden zowel Stalin als zijn minister Buitenlandse Zaken Molotov persoonlijk toestemming verleend. Molotov - de man die het duivelspact van 1939 mede had ondertekend.
In juni 1941 viel Hitler Rusland aan. 'Waar hebben wij dit aan verdiend?' vroeg een boze Molotov aan de Duitse ambassadeur.
Het was te laat. Stalin had zeker 80 waarschuwingen dat Hitler een grote invasie voorbereidde, in de wind geslagen.
De uitspraken van Gretta Duisenberg, echtgenote van ECBpresident Wim Duisenberg, over Israël en de joden en haar eenzijdige keuze voor de Palestijnen - hoe ernstig hun grieven ook zijn- zijn door velen als kwetsend ervaren. "Ik moet oppassen dat ik geen anti-semiet wordt", verklaarde ze tegenover Vrij Nederland. Gaat het om de mening van één prominent persoon of geeft zij de mening weer van steeds grotere groepen in Nederland en daarbuiten? Wordt anti-semitisme steeds meer salonfahig en krijgen joden de schuld van alles wat er in Israël gebeurt? Niet alleen in de Arabische wereld maar overal in Europa zijn anti-semieten in opmars, hun ideeën zijn vaak gekoppeld aan fanatieke vijandschap jegens Amerika. Twintig miljoen moslims in Europa vormen zich een mening - steeds meer tegen de joden, tegen Amerika. Bin Laden is de meest extreme variant. Hij roept op joden en Amerikanen - bondgenoten van Israël - te vernietigen. Bin Ladens al Qaedanetwerk is niet uitgeschakeld. Wat er nu gebeurt is misschien gevaarlijker dan het politiek geïnspireerde anti-semitisme en anti-Amerikanisme uit de vorige eeuw. Al-Qaeda-terroristen hebben met chemische en biologische wapens geëxperimenteerd. Bezit- en gebruik van- massavernietigingswapens is ook de ambitie van Saddam Hussein. Wat is zijn achtergrond? Wat drijft de man die in Josef Stalin en Adolf Hitler zijn grote voorbeeld ziet?
Hitler had een zekere minachting voor de Arabieren. Hij zag ze als raciaal inferieure Semieten. Aan de andere kant koesterden veel Arabieren grote bewondering voor Hitler. En in Iran waren er sjiitische geestelijken die in Hitler een soort verlosser zagen.
Na de Duitse inval in de Sovjet-Unie in juni 1941 zocht Hitler naar allianties met zoveel mogelijk moslims: hij had hen nodig voor een gemeenschappelijke strijd tegen het 'goddeloze' communisme, de Joden en het Engelse 'kolonialisme'.
Zijn belangrijkste bondgenoot was Haj Amin Al-Husseini, de antisemitische grootmoefti van Jeruzalem.
Hitler wilde grote delen van het Midden-Oosten veroveren. Ook Palestina was zijn doelwit. Dat was op dat moment nog een Brits mandaat, maar er vestigden zich daar steeds meer Joden. In een oorlogsdecreet uit juni 1941 gaf Hitler aan dat hij de 'Arabische vrijheidsbeweging' steunde. Via offensieven in het zuiden van Rusland, Noord-Afrika en Egypte zouden de Britten in het nauw moeten worden gedreven en Palestina en andere Arabische landen moeten worden 'bevrijd'. Er stond al een apart moordeskader van de beruchte SS klaar om in het bevrijde Palestina alle Joden te doden.
Bijna was Hitler in zijn opzet geslaagd: in de zomer van 1942 waren de Duitse legers tot in de Kaukasus doorgedrongen en stond de Duitse maarschalk Erwin Rommel met zijn 'Afrikakorps' niet ver meer van de Nijl. Dankzij succesvolle Britse en Russische tegenoffensieven werd Hitlers plan verijdeld - tot woede van die Arabieren die met nazi-Duitsland sympathiseerden. Maar er waren ook Arabieren die zich tegen de nazi's keerden.
Als Hitlers persoonlijke secretaris genoot Martin Bormann onbe- perkte macht. Door zijn onaangename aanleg en optreden werd hij door velen gehaat. Zowel Hitlers maitresse Eva Braun als zijn architect Albert Speer verzetten zich tegen Bormanns macht en invloed.
Minder bekend is dat Bormann al in 1943 vrede met de Russen wilde sluiten. Dit blijkt uit een door de auteur geciteerd geheim memorandum aan de Amerikaanse president Roosevelt. Dat memorandum was afkomstig van William Donovan, chef van het 'Office of Strategic Services' (OSS), de voorloper van de CIA.
Bormann registreerde alles wat Hitler in zijn aanwezigheid zei. Toen het over de islam ging, zei Hitler dat hij de islamitische Turken liever had dan de orthodoxe Bulgaren. Bormanns echtgenote Gerda schreef in haar brieven dat zij een groot bewonderaar van Mohammed was. Volgens Albert Speer vond Hitler het jammer dat de Arabieren in de achtste eeuw niet heel Europa hadden veroverd, omdat 'we hier de verkeerde godsdienst bezitten'. Dat sloeg op het christendom.
In april 1967 werd de EO opgericht, dat is nu precies 40 jaar geleden. Tijd om stil te staan bij de jaren waarin de EO werd opgericht en zich ontwikkelde tot zendgemachtigde. Wat heeft de oprichters toen bewogen om met een nieuwe omroep te komen, wat wilden zij, waar stonden ze voor? De auteur heeft als enige de initiatiefnemers en oprichters niet alleen persoonlijk gekend maar met hen ook lange gesprekken over de oprichtingsgeschiedenis gevoerd. Bovendien had hij toegang tot unieke documenten uit het EO-archief. Die worden in dit boek uitvoerig beschreven. Het gaat hier om een belangwekkend stuk omroepgeschiedenis. Bij de EO ging het niet alleen om een soort 'afscheiding' van de NCRV. De initiatiefnemers waren wel lid van de NCRV maar zij wilden tot het laatst toe met deze christelijke omroep in gesprek blijven. En natuurlijk, door beide partijen zijn er fouten gemaakt.
De EO is vooral opgericht als reactie op de woelige jaren zestig toen theologen gingen zeggen dat God 'dood' is en linkse gewelddadige revoluties werden gezien als iets waarvoor je je moest inzetten. De auteur heeft zelf die jaren bewust meegemaakt en er een indringend hoofdstuk aan gewijd. De jaren zestig en zeventig markeerden tegelijk het hoogtepunt van de Koude Oorlog. De auteur ontdekte al vroeg dat Russische, Oost-Duitse en Poolse geheime diensten probeerden christelijke organisaties en kerken te infiltreren. Nu verschijnen daarover in Engeland, Duitsland en Polen dikke boeken. De auteur onthult dat hij zelf werd dwarsgezeten door 'Tulpe', codenaam voor een medewerkster van de Oost-Duitse geheime dienst. De auteur onthult bovendien dat een aan de EO geestverwante omroep in Wetzlar (Duitsland) doelwit van infiltratie is geweest.
Het proces tegen de Hofstadgroep
Het proces tegen de Hofstadgroep is het grootste terrorismeproces dat ooit in Nederland plaatsvond. Dit boek is een uniek verslag met de vrijwel volledige tekst van de ondervragingen van verdachten en getuigen door de rechtbank.
Onthullende details over wat de verdachten dreef en hoe ze de rechters om de tuin probeerden te leiden. Een aantal verdachten loog meer dan twintig keer, zeker drie getuigen pleegden meineed. Andere verdachten en getuigen waren bang voor de consequenties als ze in de rechtszaal teveel zouden zeggen. E getuige werd zelfs met de dood bedreigd.
Uit de rechtszaak blijkt dat het bij de Hofstadgroep niet alleen om pubers of ongevaarlijke amateurs gaat. Mohammed Bouyeri pleegde de moord op Theo van Gogh, zeker vier andere leden van de Hofstadgroep hadden wapens. Nouriddin El F. had bij zijn aanhouding op het metrostation Amsterdam-Lelylaan een doorgeladen machinepistool bij zich: de vuurregelaar stond op 'volautomatisch'. Hij hoefde alleen maar de trekker over te halen om tientallen mensen neer te schieten. Op de rechtszitting wilde hij niet verklaren wat hij precies van plan was geweest.
In het vonnis constateert de rechtbank dat de Hofstadgroep door de misdrijven waarop men het oog had de rechtsorde bedreigde.
Emerson Vermaat is jurist en journalist, gespecialiseerd in terrorisme en misdaad. Al in maart 1997 attendeerde hij op de rol van Osama bin Laden in het internationale terrorisme. Hij maakte tal van tv-reportages in de islamitische wereld en in oorlogsgebieden.