Het Handboek Mediation is één van de pijlers van het vakgebied van mediation vanwege de fundamentele bespreking van alle onderwerpen die mediation betreffen. Ook vervult de inhoud van het Handboek Mediation een belangrijke rol bij de certificering van mediation. Deze zesde druk is volledig geactualiseerd. Een scala aan auteurs met uiteenlopende achtergronden en specialismen heeft een bijdrage geleverd, om zo een gedegen inzicht te geven in de kennis die voor mediation onmisbaar is, en om de actuele stand van zaken in de praktijk weer te geven.
Mediation is van steeds groter belang in Nederland. Het kan ingezet worden op verschillende terreinen, zoals bij echtscheiding en omgang met kinderen, bij arbeidszaken, in het zakenleven, bij conflicten tussen buren, en met de overheid. Online mediation wordt belangrijker evenals mediation in strafzaken. In deze contexten kunnen uiteenlopende soorten conflicten spelen. Deze terreinen en de typerende conflicten worden in dit boek beschreven. Daarnaast biedt het boek basiskennis die voor een beter begrip van mediation onontbeerlijk is.
Mediation is een multidisciplinair vakgebied en mediators hebben uiteenlopende professionele achtergronden. Het boek is geschikt voor mediators die hun kennis up-to-date willen houden. Daarnaast kan het gebruikt worden als naslagwerk voor de praktijk. Potentiële mediators kunnen het gebruiken om zich voor te bereiden op het schriftelijk mediationexamen.
Het Handboek Mediation is ook geschikt als kennisbron in het kader van conflictmanagement in organisaties: doorverwijzers krijgen een beter beeld van het vakgebied en krijgen handvatten aangereikt om in gesprek te gaan met conflicterende partijen over een passende aanpak van hun conflict. Doorverwijzers kunnen managers zijn, personeelsfunctionarissen, bedrijfsartsen, bedrijfsmaatschappelijk werkers, sociaaljuridisch hulpverleners, rechters, advocaten of accountants.
In dit boek komen onder meer de volgende onderwerpen aan bod:
- uitgangspunten van mediation
- mediation en andere vormen van conflictoplossing
- de theoretische context van mediation
- luisteren, communicatie en taal
- conflicten en conflictescalatie
- omgaan met emoties
- onderhandelen en onderhandelstijlen
- besluitvorming
- het mediationproces
- de betrokkenen bij mediation
- mediation met groepen
- competenties van de mediator
- verschillende benaderingen van mediation
- multiculturele communicatie
- gesprekstechnieken en andere interventies
- juridische aspecten
- ethische aspecten
- institutionele aspecten
- doorverwijzen naar mediation
- mediation in internationaal perspectief
- toepassingen van mediation in Nederland.
Zie www.handboek-mediation.nl voor meer informatie over het Handboek Mediation.
Juridische aspecten van mediation geeft antwoord op de meest voorkomende vragen die in de praktijk rijzen over de juridische kanten van mediation. Zo komen de mediationovereenkomst en de vaststellingsovereenkomst uitgebreid aan de orde. Daarnaast is er aandacht voor onder meer de vertrouwelijkheid, de aansprakelijkheid en het klacht- en tuchtrecht. Deze 5e herziene druk wijkt op een aantal onderdelen af van de vorige druk en is medio april 2021 afgesloten.
Centraal in Juridische aspecten van mediation staan de mediationovereenkomst, de vertrouwelijkheid en het vastleggen van de afspraken. Maar ook onderwerpen als de kernwaarden van mediation, de aansprakelijkheid van de mediator, het klacht- en tuchtrecht en de verhouding van mediation tot andere vormen van conflictoplossing komen aan de orde. Het eerste hoofdstuk geeft antwoord op een tiental veelvoorkomende vragen in verband met mediation en vormt op die wijze een eerste introductie tot de onderwerpen in de verdere hoofdstukken. Aan het slot van het boek zijn een overzicht van richtgevende uitspraken, en van relevante wettelijke bepalingen, een literatuuroverzicht en eigen modellen opgenomen. Op een aantal punten nemen de auteurs duidelijk stelling; zo bepleiten zij bijvoorbeeld dat het wenselijk zou zijn na een 'mislukte' mediation toch tot een beëindigingsdocument te komen.
Mediation is in volle ontwikkeling. Deze vijfde druk van Juridische aspecten van mediation wijkt op een aantal onderdelen af van de vorige druk. Zo hebben de auteurs nieuwe voorbeelden uit de praktijk opgenomen en behandelen zij nieuwe dilemma's. Verder zijn de modellen geactualiseerd. Deze nieuwe druk omvat twee nieuwe hoofdstukken, één waarin de auteurs de kernwaarden van mediation aan de hand van de Gedragsregels voor de MfN- registermediator onder de loep nemen, en één waarin zij enkele civiele en tuchtrechtelijke uitspraken die richtinggevend zijn geweest voor de ontwikkeling van mediation op een rij hebben gezet. De overige relevante actuele jurisprudentie bespreken zij bij de betreffende onderwerpen.
In deze nieuwe druk zijn ook de laatste aanpassingen van het MfN-mediationreglement en de Gedragsregels voor de MfN-registermediator verwerkt, die beide per 1 januari 2020 zijn ingegaan. Ook de aanpassingen van het reglement van de Stichting Tuchtrechtspraak Mediators, de laatste dateren van juli 2020, zijn meegenomen. Verder bespreken de auteurs de Best practices die de MfN met enige regelmaat voor haar registermediators formuleert. Ook bij het ter perse gaan van deze druk was nog steeds niet zeker of en wanneer het tot een wettelijke regeling voor zal komen. De auteurs beperken zich in deze nieuwe druk dan ook tot een verslag van het wetgevingstraject.
Eva Schutte heeft zich als mediator volledig toegelegd op zakelijke mediation. Zij was jarenlang als advocaat-partner verbonden aan een groot advocatenkantoor. Sinds 2011 is zij mede-oprichter/partner van ReulingSchutte, een nichekantoor op het gebied van zakelijke ADR.
Jacqueline Spierdijk, eveneens oud-advocaat, was lid van de tuchtcommissie en gedurende ruim 20 jaar mediator in commerciële en bestuurlijke geschillen. Zij is trainer in conflicthantering, heldere taal en beroepsvaardigheden voor advocaten en mediators.
In de Mediationreeks worden de aspecten van mediation in afzonderlijke delen behandeld, waaronder de juridische, communicatieve, organisatiekundige en de sociaalwetenschappelijke kanten ervan. De inhoud van de delen is gebaseerd op de huidige stand van de theorieontwikkeling en de behandeling ervan richt zich vooral op de relevantie voor de praktijk. De reeks wil zo een bijdrage leveren aan de verdere ontwikkeling van het vakgebied. De afzonderlijke delen kunnen worden gebruikt ter ondersteuning van opleidingen en trainingen en als naslagwerk voor de ervaren mediator. Ze vervullen ook een rol bij de professionalisering en registratie van mediators in Nederland.
In Beroepsvaardigheden en interventietechnieken van de mediator beschrijft de auteur de meest in aanmerking komende interventietechnieken voor de mediator. Hij besteedt hierbij aandacht aan de psychologische achtergronden van de verschillende interventietechnieken en aan de persoon van de mediator als interventionist. Hij plaatst de interventietechnieken binnen het ruimere kader van de interventiekunde, zoals de systeemgerichte gezinsbehandeling, de oplossingsgerichte gesprekstherapie, coaching en organisatieontwikkeling.
De auteur heeft het beoordelingsinstrument ontwikkeld om de beroepsvaardigheden van de mediator vast te stellen in het kader van de registratie tot MfN-registermediator. Beroepsvaardigheden en interventietechnieken van de mediator bevat de nieuwe, in 2016 herziene versie van dit instrument en kan zo dienen als ondersteuning bij de voorbereiding van het assessment bij de registratie.
Deze zevende druk bevat een nieuw, extra hoofdstuk 6 over 'de mediator aan het werk', waarmee de voorbereiding op dit assessment verder kan worden ondersteund.
Hugo Prein promoveerde in 1982 in Leiden op dit onderwerp en was tot voor kort seniordocent bij Sociale en Organisatiepsychologie aan de Universiteit van Utrecht. Hij is auteur en redacteur van diverse publicaties over mediation, zoals het Trainingsboek Conflicthantering en Mediation, Benaderingen en inspiratiebronnen van Mediation en diverse hoofdstukken in Het Handboek Mediation en geeft opleidingen en trainingen.
Deze uitgave is geschreven voor studenten en voor anderen die zich beroepshalve of uit maatschappelijke interesse op de hoogte willen stellen van het wetenschappelijke onderzoek naar misdaad en straf. Het boek bespreekt de relatieve waarde van officiële en alternatieve statistieken over de ontwikkeling van verschillende vormen van criminaliteit. Het geeft verder een overzicht van de belangrijkste theorieën over de maatschappelijke en persoonlijke achtergronden van criminaliteit, geïllustreerd met de laatste onderzoeksresultaten uit binnen en buitenland.
De auteurs schetsen tevens hoe criminologische kennis in Nederland en elders wordt toegepast in de praktijk. Aan de orde komen de opsporing door de politie, de afdoening van strafzaken door officieren van justitie en rechters en de tenuitvoerlegging van straffen. Afzonderlijke hoofdstukken zijn gewijd aan de preventie van criminaliteit en de hulpverlening aan slachtoffers. Ten slotte worden enkele bijzondere onderwerpen behandeld, zoals levensmisdrijven, internationale misdrijven, terrorisme, georganiseerde misdaad en witteboordencriminaliteit.
Jan van Dijk is emeritus hoogleraar victimologie bij Tilburg University.
Wim Huisman is hoogleraar Criminologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam.
Paul Nieuwbeerta is hoogleraar Criminologie aan de Universiteit Leiden.
Dit boek gaat over mediations waarin de overheid partij is. Dick Allewijn beschrijft de bijzondere aspecten van confl icten met de overheid, en biedt mediators aandachtspunten en strategieën om hun taak zo goed mogelijk te vervullen. Hij analyseert de verhoudingen en schetst hoe met toepassing van mediation die verhoudingen kunnen verbeteren. In formele procedures gaat het meestal over de rechtmatigheid van het overheidshandelen. Veel burgers die de strijd tegen de overheid aangaan, zijn aanvankelijk niet met rechtmatigheid bezig, maar met eerlijkheid. Op inhoudsniveau heeft de overheid dikwijls niet zoveel bewegingsruimte. Maar zij kan wel laten zien dat zij de burger eerlijk wil behandelen. De ambtenaren die namens de overheid spreken, vragen in ruil daarvoor vaak terug dat de burger ook eerlijk met hen omgaat, open kaart speelt. In deze tweede druk ligt op de omgangsvormen over en weer meer nadruk dan in de eerste druk. Op het gebied van omgangsvormen kunnen overheid en burger stappen in elkaars richting zetten. Dat past beter bij het karakter van mediation dan een burger die vraagt en een overheid die moet draaien.
Dit boek is in de eerste plaats geschreven voor mediators die de overheid aan hun mediationtafel ontvangen. Maar ook anderen kunnen er hun voordeel mee doen: ambtenaren, rechtsbijstandsverleners, bestuurders, en verwijzers naar mediation zoals bestuursrechters, voorzitters van bezwaarcommissies en klachtfunctionarissen. En burgers natuurlijk, die zich ergeren aan de bureaucratische handelwijze van de overheid, en de strijd willen aangaan. Hopelijk kunnen ook zij zien dat er wat te winnen valt bij: Fair play aan beide kanten.
In deel 5 in de Mediationreeks wordt een aantal benaderingen behandeld die niet direct behoren tot de dominante hoofdstroom van mediation in Nederland, te weten o.a. Narratieve Mediation, Transformatieve Mediation en de Systeembenadering.
Herkent u deze vragen bij een groepsconflict:
Wat speelt er nu werkelijk binnen de groep? Wie heeft met wie een conflict en wie zijn er nog meer bij betrokken? Wie hebben onderling een band? Welke invloed heeft de omgeving? Wie betrek ik bij de mediation en wie juist niet? Hoe pak ik dat effectief aan?
Dit eerste Nederlandse boek over groepsmediation komt voort uit de veelzijdige praktijkervaring van de auteurs. Het helpt u bij het analyseren van conflicten binnen en tussen groepen en bij het maken van een effectief procesontwerp. Het geeft inzicht in de verschillende dimensies van conflicten met meerdere personen of organisaties aan de hand van actuele theorieën over groepsdynamica, systeem- en cultuurtheorie en praktische analysemodellen. Daarbij biedt het boek een rijk arsenaal aan werkvormen. Hiermee geven de auteurs u instrumenten in handen voor een doordachte en praktische aanpak van een groepsmediation.
Door de thematische indeling kunt u dit boek gebruiken ter voorbereiding en als naslagwerk bij groepsmediations. De checklist en werkvormenindex zijn hierbij ondersteunend. Het is eveneens geschikt als studieboek.
In de eerste plaats is dit boek geschreven voor mediators die bemiddelen in groepsconflicten (binnen en tussen bedrijven, afdelingen, overheidsorganen, gemeenten, buurtbewoners, families etc.). Daarnaast is het ook waardevol voor coaches, leidinggevenden, HR-adviseurs en organisatieadviseurs bij begeleiding in complexe situaties.
Deze uitgave is onderdeel van de mediationreeks.
Het opleiden van net afgestuurde juristen tot volwaardige advocaten, is een heel belangrijk thema en de rol voor de patroon is daarbij van groot belang. Met De (pro)actieve patroon in de hand kan de (aankomend) patroon zijn aansturing van de stagiair voorbereiden, onderbouwen en verfijnen. Het goed opleiden van jonge juristen is niet alleen belangrijk om het beste uit de jonge professional te halen maar het is ook een investering in de toekomst van het kantoor en de kwaliteit van de dienstverlening. In deze derde geheel herziene druk krijgen patroons en iedereen die leiding geeft aan jonge juristen praktische tips en achtergrondinformatie over het succesvol begeleiden.
Over de auteurs
Christ'l Dullaert is directeur van Le Tableau B.V., een bureau voor interim-advocaten
en kandidaat-notarissen. Zij is voorts columnist voor De Jurist (FD groep), jurylid van de Gouden Zandlopers en voorzitter van de Jury van de Patroon van het Jaar. In het najaar van 2021 verschijnt haar eerste roman (Zondeval aan de Zuidas). Dullaert is een ervaren (Harvard)onderhandelingstrainer. Zij schreef met Monique van de Griendt meerdere managementboeken. In 2012 schreef zij een boek over de toekomst van de advocatuur onder de titel `Yoga in je Toga' (Sdu).
Monique van de Griendt is directeur en oprichter van Dialogue, een managementadviesbureau
gespecialiseerd in leiderschap, samenwerken en vaardighedenontwikkeling. Van de Griendt is tevens
een ervaren coach en mediator en publiceert regelmatig over management en mediation. Samen met coauteur Christ'l Dullaert schreef zij drie boeken.
Marc Kraus is sinds 2016 werkzaam als Trainer en Coach bij Dialogue. Hij richt zich vanuit die rol vooral op de thema's persoonlijk leiderschap, persoonlijke effectiviteit en stressmanagement. Marc Kraus, jurist en fiscalist van huis uit, heeft zich gespecialiseerd in de juridische en de zorgsector. Het oplossingsgericht werken past hij binnen deze sectoren toe.
Mediation blijkt in arbeidszaken een succesvolle methode om conflicten in de relatie werkgever-werknemer, tussen werknemers onderling of binnen de medezeggenschap op te lossen of te voorkomen. Mediation is zowel passend indien partijen de arbeidsrelatie in stand willen houden als voor de situatie dat het de voorkeur heeft om op zorgvuldige wijze tot een voor beide partijen acceptabele beëindigingsovereenkomst te komen. Het is een bij uitstek geschikt middel om een gezamenlijk gedragen oplossing te bereiken.
Mediation in arbeidszaken verstrekt basiskennis over mediation in arbeidszaken. Aan de orde komen onderwerpen als: wat is mediation, en wat zijn specifieke aspecten bij mediation in arbeidszaken, het wettelijk kader, waarop moet je letten als het gaat om een zieke werknemer, en als het een exit mediation betreft, hoe om te gaan met collectieve geschillen en met een meerpartijenmediation en hoe wikkel je een arbeidsmediation zorgvuldig af.
Mediation in arbeidszaken is niet alleen bedoeld voor mediators, maar ook voor HR-functionarissen, juristen, advocaten en andere personen die te maken hebben met arbeidsconflicten. Dit boek is ontstaan uit een samenvoeging van de boeken Mediation in arbeidsconflicten en Arbeidsrecht en mediation.
Mediation in arbeidszaken is geschreven door:
Eva Knipschild, partner en MfN-registermediator bij ReulingSchutte;
Bénine van Huisstede, MfN-registermediator bij ReulingSchutte;
Monique van de Griendt, oprichter van Dialogue B.V. en MfN-registermediator;
Eva Schutte, (mede)oprichter, partner en MfN-registermediator bij ReulingSchutte.