Mens en maatschappij algemeen
-
In zowel Europa als de Verenigde Staten kleuren zogeheten nationaalpopulistische bewegingen alweer enige tijd het politieke landschap. Gebruikmakend van de ontstane onrust over immigratie en verlies van identiteit, kwamen op tal van plaatsen populistische leiders aan de macht. De grote verkiezingswinst van Geert Wilders eind 2023 en de uitslag van de Europese verkiezingen laten zien dat dit moment allerminst voorbij is.
Tegelijk maskeert het populisme de bredere ambitie die achter deze beweging schuilgaat. Er is sprake van een contrarevolutie, gericht op de omverwerping van een links-liberale en 'globalistische' elite, die de westerse eigenheid zou ondermijnen.
Klassieke conservatieven, rechtse christenen, duistere etnonationalisten en allerhande complotdenkers trekken hierin zij aan zij op. Daarbij doet de Hongaarse hoofdstad Boedapest dienst als intellectuele broedplaats en als model. Viktor Orbán gaat voorop in de strijd voor het 'eigene' te midden van een moderniteit die dit uitholt. Maakt deze opstand kans van slagen, en zo ja, tegen welke prijs?
Opstand is een journalistieke verkenning van het illiberale moment en neemt de lezer mee op een reis door het Europa anno nu.
Marijn Kruk (1971) studeerde geschiedenis in Utrecht en politieke filosofie in Parijs. Hij was werkzaam als Frankrijkcorrespondent en deed verslag van de Arabische Lente in Noord-Afrika. Aansluitend was hij correspondent in Istanbul en maakte hij tal van reportagereizen door Europa. Hij schrijft voor onder andere De Groene Amsterdammer en NRC. Eerder publiceerde hij Parijs denkt, over het Franse intellectuele leven.
'Een onmisbaar boek om het huidige politieke moment te begrijpen. En ook nog eens geweldig geschreven.
Roxane van Iperen
'Een reis langs de brandhaarden van een vermoeid continent. Een prachtig journalistiek, welhaast literair verslag dat onverwacht hoopvol stemt.'
Beatrice de Graaf -
De eerste vrouwelijke minister op het 'moederdepartement' van Binnenlandse Zaken is drie decennia na haar dood allerminst vergeten. Haar uitspraak 'Een beetje integer kan niet' wordt nog regelmatig geciteerd, twee prijzen dragen haar naam, er zijn een lezing en een leerstoel naar Ien Dales vernoemd. De nuchtere, kordate sociaaldemocrate boezemde ontzag in en bekritiseerde onomwonden wat ze beschouwde als 'volkomen flauwekul' en 'echte klets'. Ze was toegankelijk en kon heel goed luisteren, maar ook met veel overtuigingskracht gesprekken leiden. In 1993 hielp Dales op indrukwekkende wijze de Algemene wet gelijke behandeling door de Kamer te loodsen, waarmee ze een icoon werd binnen de homobeweging. In navolging van haar leermeester ds. Willem Banning, een van de oprichters van de PvdA, concentreerde ze zich op het bestrijden van onrecht, zonder haar energie te verspillen aan ideale toekomstmodellen.
Sylvester Hoogmoed (1966) is politicoloog, schrijver en journalist. In 2011 verscheen zijn biografie We zien wel! Het wonderlijke leven van Ramses Shaffy en in 2017 De moeder van Ramses. Leven als een losbandige tsarendochter. Verder publiceerde hij onder meer in De Groene Amsterdammer, de Volkskrant, Trouw en het Historisch Nieuwsblad. -
Nieuw
-
Nieuw
-
Wie of wat is God? Wat is de Bijbel voor een boek? Welk licht schijnen de verhalen over Jezus hierop? En waarom zijn de verhalen van en over Jezus nog zo waardevol voor ons allen? In dit boek zoekt Bas Ragas deze vragen en nog veel meer voor je uit.
We leven in een tijd waarin kerken worden omgebouwd tot appartementencomplexen, Kerstmis een gezellig familiefeestje geworden is en Pasen voor velen synoniem voor de paashaas en The Passion is. Hebben we na dertig jaar ontkerkelijking het christelijke kind niet weggegooid met het badwater? Want we gaan wel met z'n allen op zingevingsweekenden, yogaretreats of mindfulnesscursussen op Ibiza. En zijn we dan niet nog steeds op zoek naar een wonder, 'God' of 'iets'?
Ragas is in elk geval blijven zoeken. Gefascineerd door de Bijbelse verhalen vraagt hij zich af wat ze ons nu nog kunnen leren. Waarom zijn ze geschreven? Door wie? En wat is de samenhang tussen al die verschillende teksten? Met die vragen gaat Bas te rade bij zijn vriend predikant-theoloog Ad van Nieuwpoort. In het voorjaar van 2018 vertrekken ze samen naar de abdij van Egmond. Aan een houten kloostertafel voeren ze de eerste, open en eerlijke gesprekken die het fundament van Jezus, waarom? zullen vormen.
Bas Ragas (1971) is zanger, theaterproducent en bestsellerschrijver van onder meer Maar je krijgt er heel veel voor terug en Papa is heel even aan de telefoon.
Ad van Nieuwpoort (1966) is theoloog, predikant van de Haagse Duinzichtkerk en schrijver van onder meer Uit de tijd. Wat bezielt een liberale dorpsdominee en Leven! zonder oplossing. De parabel van Job als levensles. -
Negen jaar was hij lid van het Britse Lagerhuis, en nog wel van de Conservatieve Partij, tot verrassing van velen. Hij was minister onder David Cameron en Theresa May, maar toen Boris Johnson aan de macht kwam, hield hij het voor gezien. Inmiddels herkende Rory Stewart zijn eigen partij niet meer. Nu doet hij, nadat hij door zijn eigen partij is verraden, zijn verhaal uit de doeken.
Zelden heeft een oud-politicus zijn politieke leven zo beeldend en literair beschreven als Rory Stewart in Op het scherpst van de snede. Met zijn internationale bestsellers Tussenstations en De Schotse Marsen had hij zijn schrijverschap al bewezen.
Op het scherpst van de snede is een eerlijke, moedige, vaak beangstigende en soms ronduit shakespeareaanse tragedie over leugens, kwaadsprekerijen, corruptie en totale incompetentie binnen de Britse politiek. Het is een uniek relaas over de werking van macht en wat die met mensen doet; en het is ook nog eens geschreven in een schitterende en, ondanks de droeve boodschap, humoristische stijl.
Rory Stewart (1973) was onder meer diplomaat in Indonesië, de Balkan en Irak, oprichter van een charitatieve instelling in Afghanistan, hoogleraar aan Harvard en politicus. Hij is de schrijver van de boeken Tussenstations en De Schotse Marsen en, met Alastair Campbell, de presentator van de populairste Britse politieke podcast, The Rest is Politics.
'Hoogst vermakelijk.'
Yuval Noah Harari
'Een briljant portret van een politiek tijdperk waarin leugens en ongebreidelde persoonlijke ambities (en vetes) een land in crisis stortten. Stewarts memoires zijn een modern standaardwerk, precies omdat het de politiek onderzoekt als toneel van de menselijke toestand.'
NRC ***** -
Een volmaaktere unie vertelt het verhaal van de wordingsgeschiedenis van het concept 'federale unie', vanaf de vroege zestiende eeuw tot aan de stichting van de eerste voorloper van de Europese Unie, de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (1951). Drie federale canons - een van grote en minder bekende denkers, een van utopische vredesplannen en een van praktische pogingen tot federatievorming - gaven samen inhoud aan de concepten waarmee onderhandelaars in de naoorlogse periode vormgaven aan unies als de NAVO, de Raad van Europa en de EGKS.
Het boek ontsluit het verleden van een unie die altijd claimde er geen te hebben, omdat het 'sui generis' zou zijn, zonder voorbeelden of voorgangers. Hoewel er niets onvermijdelijks was aan haar vorming, maakt de hier gepresenteerde geschiedenis duidelijk dat het plausibel en in zekere zin zelfs voorspelbaar was dat er op zeker moment een unie zou worden gevormd - en dat het einde van de Tweede Wereldoorlog precies het soort stichtingsmoment vormde waarover federale theoretici in voorgaande eeuwen speculeerden.
Joshua Livestro werkte als politiek adviseur in Londen, Brussel en Den Haag. Hij schreef columns en essays voor onder andere Vrij Nederland, de Volkskrant en NRC. Van zijn hand verscheen eerder De adem van grootheid. Nederland in de jaren vijftig.
'Een intellectuele tour de force op Europese schaal. Het sprankelt als een studie van de Europese longue durée. Zoals het een werkelijk inzichtelijke historische studie betaamt, zet het de lezer aan tot nadenken.'
Martin van Gelderen, hoogleraar Europese intellectuele geschiedenis, universiteit van Gttingen
'Een prachtige, volstrekt originele studie van vijfhonderd jaar Europese geschiedenis waarin de sterke, en nog altijd groeiende, lotsverbondenheid tussen Europese landen wordt blootgelegd. Eloquent en gevat maakt Livestro zijn lezers duidelijk dat denkers, dromers en doeners ("van Machiavelli tot Monnet") telkens weer naar het idee van een federale unie grepen in hun zoektocht naar een continentale orde die vrijheid, gelijkheid en vrede kon garanderen.'
Catherine de Vries, houder van de Generali-leerstoel in Europees beleid aan de Bocconi-universiteit Milaan
'Livestro laat zien dat geen enkele samenwerking tussen volledig soevereine staten de tand des tijds heeft doorstaan. De enige oplossing die beklijft is samenwerking op basis van gedeelde soevereiniteit. Dit is een belangrijk boek dat een wijde lezerskring verdient, niet in de laatste plaats bij politici.'
Arend Jan Boekestijn, docent-onderzoeker geopolitiek en diplomatie aan University College Utrecht en radio- en podcastmaker -
Op 22 november 2023 werd de PVV van Geert Wilders, tot verbazing van zijn vrienden en tot afgrijzen van zijn vijanden, met 37 zetels de grootste politieke partij van Nederland.
Geert Wilders. De wreker leest als een politieke thriller, maar is in werkelijkheid een nauwkeurige en goed gedocumenteerde beschrijving van zijn politieke carrière.
Wilders werd de zwaarst bewaakte Nederlander, maar ook de bekendste Nederlander in het buitenland. Onder zijn autocratische leiding boekte de PVV flinke verkiezingswinsten, maar afgezien van een kort avontuur als gedoogpartner (2010-2012) was hij voor andere partijen al die jaren een paria.
Tot 22 november. De kiezer had gesproken. Maar daarna? Wat verklaart de volksopstand die Wilders teweegbracht? En wat beweegt hem zelf? Hoe houdt hij zich de dissidenten en de media van het lijf? En hoe verhoudt zijn PVV zich tot de opleving van het rechts-populisme overal in het Westen?
Deze politieke biografie geeft verklaringen, maar geen oordelen. Dat is aan de lezer.
Meindert Fennema (1946-2023) was hoogleraar politieke theorie aan de Universiteit van Amsterdam. Hij schreef talloze boeken en artikelen over anti-immigratiepartijen in West-Europa, over elites en over de democratie, waaronder zijn autobiografie Goed fout. Herinneringen van een meeloper (2015).
Geerten Waling (1986) is historicus, in 2016 gepromoveerd aan de Universiteit Leiden. Hij schreef meerdere boeken over de geschiedenis en toekomst van de democratie. Als redacteur en columnist is hij werkzaam voor weekblad EW. -
Al dertig jaar trekt de Britse journalist John Sweeney langs de brandhaarden en corrupte regimes van de wereld. Hij was onder andere in Kosovo, Zimbabwe, Noord-Korea en de scientologykerk, maar vooral in Rusland. In Killer in het Kremlin neemt Sweeney ons aan de hand van de bomaanslagen op Russische flatgebouwen in 1999, de bloederige Russische acties in Tsjetsjenië, de annexatie van de Krim en zijn confrontatie met Poetin na de aanslag op de MH17 mee naar de gebombardeerde steden en dorpen van Oekraïne.
Vanuit zijn standplaats Kiev spreekt hij met kenners en ooggetuigen. We proeven de moed van het Oekraïense verzet en de dapperheid van de Russische oppositie, en de radeloosheid en woede van de bevolking. Bovenal is Killer in het Kremlin een angstaanjagend relaas over de onstuitbare opkomst van de man die begon als spion en eindigde als despoot: Vladimir Poetin. Een even spannend als gruwelijk boek.
John Sweeney (1958) is een schrijver en journalist die in meer dan tachtig landen verslag deed en doet van oorlogen, rampen en dictaturen. Hij schreef verschillende boeken, waaronder The Church of Fear. Inside the Weird World of Scientology en North Korea Undercover. -
Meer dan een halve eeuw was Herman Tjeenk Willink direct betrokken bij ontwikkelingen in en rond de overheid: als publieke ambtsdrager, als maatschappelijk bestuurder, als kritische beschouwer. Hij werd niet moe erop te wijzen dat de overheid in haar beleid én functioneren moet voldoen aan de eisen van democratie en recht. Die bieden burgers zekerheid: de zekerheid dat ieder zijn zegje kan doen en wordt gehoord, de zekerheid dat ieder gelijk is voor de wet en rechtsbescherming geniet, de zekerheid dat de overheid zegt wat zij doet en doet wat zij moet doen.
Door de dominantie van het geld als ijkpunt voor beleid en het managementdenken zijn die zekerheden gestaag uitgehold. Dáártegen komen burgers - terecht, en niet voor het eerst - in opstand. Juist nu ingrijpende veranderingen nodig zijn, ontbreken vertrouwen en draagvlak. In Het tij tegen gaat de auteur na hoe het zover kon komen, en vooral wat eraan te doen valt, en door wie.
Minister van staat Herman Tjeenk Willink (1942) was onder meer voorzitter van de Eerste Kamer, vicepresident van de Raad van State en meermalen kabinetsinformateur. Hij publiceerde recentelijk de boeken Groter denken, kleiner doen (PrinsjesBoekenPrijs 2019) en Kan de overheid crises aan?. In 2022 ontving hij de PrinsjesPrijs vanwege zijn bijzondere betekenis voor het parlement en de democratie in Nederland. -
Het woord 'rechtsstaat' is niet weg te denken uit het publieke debat. En terecht. Het is de basis voor ons goed samenleven, te vergelijken met de basaltblokken die voor een deel onzichtbaar de dijk en daarmee het achterliggend land beschermen tegen stormen.
In dit boek worden de begrippen 'recht' en 'rechtsstaat' uitgelegd en in verband gebracht met de ontwikkelingen in Oost-Europa, met de betekenis van de rechtsstaat voor een goed functionerende economie en met het fascisme in verleden én heden. Geert Corstens illustreert deze ontwikkelingen met hoofdstukken over Mussolini en over het thatcherisme. Hij verheldert het begrip 'onpartijdigheid' aan de hand van het bekende boek van Ian McEwan over de kinderwet.
De auteur, die zich als hoogleraar in het strafrecht en als strafrechter veel met vergelding heeft beziggehouden, gaat in het voorlaatste hoofdstuk een stap verder: daarin komt vergeving aan de orde. Het slothoofdstuk bevat enkele autobiografische notities over zijn loopbaan als jurist, onder andere als hoogleraar en president van de Hoge Raad.
Geert Corstens was van 1995 tot 2014 lid van de Hoge Raad, waarvan de laatste zes jaar als president. Hij publiceerde eerder onder meer De rechtsstaat moet je leren en, met Reindert Kuiper, De rechter grijpt de macht. -
Louise Fresco houdt zich al haar hele leven bezig met voedsel, als denker, wetenschapper en schrijver. Ze heeft onnoemelijk veel gepubliceerd, geeft wereldwijd lezingen en praat met wetenschappers, bestuurders en beleidsmakers, en steevast over de vraag: hoe voeden wij 8 miljard mensen nu, en 10 miljard straks?
In dit boek beschrijft Fresco hoe haar denken over voedsel is veranderd. Ze gaat in op actuele kwesties die ons allen bezighouden, maar geeft ook vele kleurrijke herinneringen.
Reizen, gerechten, de nieuwste wetenschappelijke inzichten en kunst die haar inspireert vormen aanleiding tot associaties en vragen. In Ons voedsel komt alles aan de orde: schaarste en overvloed, geboden en verboden, gezondheid en ziekte, en uiteindelijk de verhouding tussen de mens en de planeet.
Ons voedsel is een optimistisch boek over de verhalen achter iedere maaltijd. Het is een geëngageerde en prachtig geschreven getuigenis van een leven waar voedsel, datgene wat niemand onverschillig kan laten, als een rode draad doorheen loopt.
Louise O. Fresco (1952) is wetenschapper, columnist voor NRC Handelsblad en de auteur van de veelgeprezen romans De kosmopolieten, De utopisten (shortlist Libris Literatuur Prijs), De idealisten en recent De plantenjager uit Leningrad. Haar boek Hamburgers in het paradijs geldt als haar magnum opus over landbouw en voedsel. In juni 2022 neemt zij afscheid als bestuursvoorzitter van Wageningen University & Research. -
Heel lang geloofden we dat Nederland af was. Maar schijn bedriegt. Pieter Omtzigt laat zien dat er in Nederland grote problemen zijn met macht en tegenmacht. De mechanismen van de rechtsstaat functioneren niet goed meer, zoals uit het kinderopvangtoeslagenschandaal is gebleken. Omtzigt pleit vanuit zijn eigen ervaringen in de politiek voor een nieuw sociaal contract.
Het is nodig om het vertrouwen tussen overheid en burgers te herstellen. Dat is zeker niet eenvoudig. We moeten instituties herbouwen door checks-and-balances te hernieuwen. Het vraagt ook om een andere mentaliteit van de overheid én van de burgers zelf. Er is geen simpele oplossing. Het hele weefsel van de rechtsstaat moet worden onderzocht en gerepareerd. In dit boek doet Omtzigt een aantal voorstellen daartoe.
Pieter Omtzigt (1974) is sinds 2003 Kamerlid voor het CDA, en zit sinds 2004 in de Parlementaire Assemblee van de Raad van Europa.
Dit boek is tot stand gekomen met medewerking van Welmoed Vlieger (1976), filosoof en columnist. -
De familieziel
Kitlyn Tjin A Djie, Irene Zwaan
- Prometheus Bert Bakker
- 17 November 2013
- 9789035140707
In de jaren zeventig keerden Nederlanders hun familie de rug toe, omdat we bevrijd wilden worden van knellende banden en dwingende waarden. Tegenwoordig is er echter weer volop aandacht voor families. Families dragen immers wijsheid in zich die kan helpen op je levenspad, en bij je familie en haar geschiedenis kun je steun vinden in moeilijke omstandigheden en in tijden van kwetsbaarheid.
Maar hoe mobiliseer je deze familiewijsheid? Cruciaal is dat je inzicht krijgt in de manier waarop je familie is georganiseerd en op welke pijlers zij is opgetrokken. Wat is de geschiedenis van je familie? Welke heilige huisjes en tegelwijsheden draagt ze met zich mee? Wie hebben het gezag, wie bieden er steun en wie ontregelen de boel? Zijn er geheimen en onvertelde verhalen? Wat zijn sterke punten in je familie? Kortom, wat bezielt je familie? De familieziel toont dit aan de hand van ontroerende en herkenbare verhalen, afgewisseld met theorie en praktische aanwijzingen.
Familietherapeut Kitlyn Tjin A Djie (1953) was jarenlang werkzaam in de jeugdzorg. Als antwoord op het westerse witte individualistische denken in de hulpverlening ontwikkelde ze het model `beschermjassen, dat uitgaat van de kracht van families.
Ontwikkelingssocioloog Irene Zwaan was werkzaam als ontwikkelingswerker in Afrika en als adviseur emancipatie in Nederland. Tegenwoordig publiceert ze over diversiteitsvraagstukken en maatschappelijke ontwikkeling. Recent verscheen van haar De afwezige vader bestaat niet (2013).
Tjin A Djie en Zwaan werken samen in Bureau Beschermjassen en publiceerden eerder onder meer Beschermjassen, transculturele hulp aan families en Managen van diversiteit op de werkvloer.
-
Iedereen kent BoerBurger-voorvrouw Caroline van der Plas, maar wie is ze echt? Onderzoeksjournalist en politiek verslaggever Marcia Nieuwenhuis raakte gefascineerd door haar. Hoe wordt een rijtjeshuisbewoner hét gezicht van de boeren in Nederland?
Met de trekker naar de macht is een biografische schets. Dit boek beschrijft het merk 'Caroline van der Plas', haar persoonlijke leven, de agrarische lobby en de overtuiging dat de regio te weinig te zeggen heeft in Nederland. Marcia Nieuwenhuis volgde haar entree in de Tweede Kamer intensief. Ze sprak de personen die in haar leven belangrijk zijn: familie, vrienden en vele BBB'ers. Ze liep mee met campagnes, analyseerde haar debatten, ploos haar eindeloze Twitter-stroom uit en legt met vlotte pen haar tactieken bloot.
Marcia Nieuwenhuis (1980) is ruim twintig jaar werkzaam in de journalistiek, onder meer voor het Algemeen Dagblad, Het Parool, de Stentor, de Gelderlander, Brabants Dagblad, Tubantia en PZC. In 2011 won ze als politiek verslaggever van dagblad De Pers de Tegel voor de meest getalenteerde journalist van Nederland.
'Een heerlijk, meeslepend boek over de bliksemsnelle opkomst van de BBB en het even wonderbaarlijke als raadselachtige politieke natuurtalent van voorvrouw Caroline van der Plas. Zet de polderrevolutie door? Marcia Nieuwenhuis bekijkt de zaak van alle kanten. Tijdig, scherpzinnig en raak. Niet alleen voor politieke junkies een "must", maar voor iedere nieuwsgierige kiezer.'
Wim Voermans, hoogleraar staatsrecht, Universiteit Leiden
'Nieuwenhuis is een voorbeeld van een generatie die met nieuw elan en nieuwe ideeën over journalistieke vorm en aanpak het politieke nieuws verslaat en beschouwt.'
Juryrapport De Tegel -
Op 25-jarige leeftijd verloste de Utrechtse promovendus Gerard 't Hooft de theoretische natuurkunde van een van haar belangrijkste problemen. Zijn aanpak gaf de deeltjesfysica vleugels en zette hem in één klap op het wereldpodium. Bijna dertig jaar later ontving hij in 1999 de Nobelprijs voor natuurkunde, samen met zijn vroegere leermeester Tini Veltman. Bij de aanvaarding van de prijs legde hij niet alleen zijn werk uit, maar ook hoe je zijn achternaam precies spelt.
Wie is Gerard 't Hooft en hoe gaat hij te werk? Deze biografie verkent zijn leven en het baanbrekende denkwerk, dat 't Hooft het liefst alleen deed, aan de hand van de eigenwijze vragen die hijzelf graag stelt. Diepe vragen over deeltjes. Over zwarte gaten. De zwaartekracht. Het heelal. En over de mensenwereld, ook, die hem vaak meer verbaast dan de natuurkunde. Waarbij alles teruggaat op die ene opmerking in dat ene Chinese restaurant in Utrecht. Op Veltmans vraag hoe ze kunnen laten zien dat hun theorie echt werkt, antwoordde hij zelfverzekerd: 'Maar dat kan ik.'
Martijn van Calmthout (1961) is schrijver en natuurkundige en schreef als wetenschapsredacteur van de Volkskrant veelvuldig over 't Hooft en zijn denkwerk. -
Na de Brexit en met oorlog aan de oostgrens richt het oog zich opnieuw op de Frans-Duitse as. Kan deze tandem nog richting geven aan de toekomst van Europa en is de kloof uit het verleden definitief overbrugd? Al is de 'erfvijandschap' sinds de laatste wereldoorlog verdampt, de geschiedenis leert dat nationale vooroordelen en clichés diepgeworteld zijn.
Een jager in het woud voert de lezer aan de hand van muziek, beeldende kunst, film en literatuur door een pijnlijke geschiedenis van vier grootschalige gewapende conflicten. Van de Frans-Duitse Oorlog (1870-1871) en het uitroepen van het Duitse keizerrijk in Versailles terug naar de napoleontische tijd en de Duitse bevrijdingsoorlogen; en dan van de loopgraven uit La Grande Guerre tot de totale catastrofe van de Tweede Wereldoorlog.
Op zoek naar een balans tussen herinneren, herdenken en vergeten bespreekt Maarten Doorman de rol van een verlicht Frankrijk en een romantisch Duitsland in de onvoorspelbare toekomst van Europa.
Maarten Doorman doceert cultuurfilosofie aan Maastricht University en is bijzonder hoogleraar geschiedenis van de Duitse cultuur aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Eerder verschenen van zijn hand onder andere De romantische orde (2004), Rousseau en ik (2012) en De navel van Daphne (2016). -
Hoe zitten mensen in en aan elkaar? Hoe werken menselijke strevingen op elkaar in, vaak met gevolgen die voor niemand voorzien of bedoeld zijn?
Hoe is het mogelijk dat samenlevingen zich in de loop van enkele duizenden jaren hebben uitgebreid van overlevingshordes met een paar dozijn leden tot staten die honderden miljoenen onderdanen kunnen omvatten en markten die miljarden mensen verbinden?
In een strak en overtuigend betoog, gescherpt aan de ervaring van meer dan een halve eeuw doceren, stelt Abram de Swaan de kernproblemen van het samenleven aan de orde: wat hebben mensen van elkaar nodig? Hoe zijn zij onderling verbonden? Wat verwachten zij van elkaar? Hoe onder- scheiden ze zich van anderen? Hoe weten zij elkaar en zichzelf te bedwingen en hoe worden hun inspanningen onderling afgestemd?
De mensenmaatschappij is een heldere gids voor eenieder die deze vragen ter harte gaan - voor iedereen dus.
Abram de Swaan (1942) was van 1973 tot zijn emeritaat in 2007 hoogleraar sociologie en sinds 2001 universiteitshoogleraar sociale wetenschappen aan de Universiteit van Amsterdam. Zijn recentste boek is Tegen de vrouwen (2019). De Swaan ontving in 2008 de P.C. Hooft-prijs voor zijn volledige oeuvre. -
Nederland staat aan de vooravond van grote veranderingen rond duurzaamheid en energievoorziening, de aanpak van de woningnood en het tegengaan van polarisatie en kansenongelijkheid. Er is veel behoefte aan duiding van wat dit vandaag en morgen voor ons betekent in een steeds meer verdeelde samenleving (en wereld), waarin het vertrouwen in politici en hun handelen daalt.
De nadruk op het steeds efficiënter managen van de BV Nederland biedt geen antwoord op die grote vragen. Bovendien staat de betrouwbaarheid en rechtvaardigheid van de overheid ter discussie door bijvoorbeeld de kinderopvangtoeslagaffaire en de ingewikkelde regels in de zorg en sociale zekerheid. Het is onduidelijk wat mensen van hun overheid mogen verwachten en andersom. Het 'sociaal contract' tussen burgers en hun overheid is afgebrokkeld, terwijl we op elkaar moeten kunnen rekenen. Er is meer toekomstperspectief nodig, een verhaal over en voor Nederland. Over hoe mensen zich verbonden voelen, zinvol mee kunnen doen en erbij blijven horen. Een verhaal dat ons inspireert.
Kim Putters was tot medio 2022 directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP). Daarnaast heeft hij in vele gremia zitting, zoals de SER, het Oranje Fonds en het Nationaal Comité 4 en 5 mei. Eerder schreef hij onder meer Veenbrand. Smeulende kwesties in de welvarende samenleving (2019). -
De wijze waarop de overheid functioneert, heeft de afgelopen decennia de democratische rechtsorde uitgehold. Dat was de boodschap in Groter denken, kleiner doen van Herman Tjeenk Willink. Het boek werd drie jaar geleden onthaald als een urgente visie op de problemen van de democratische rechtsorde. Het was een oproep om ongemakkelijke feiten onder ogen te zien en positie te kiezen; om het debat aan te gaan en zelf grenzen te trekken.
De gevolgen van de coronacrisis maken die oproep nog urgenter. Als door een vergrootglas worden de zwakke plekken in het functioneren van de overheid scherper zichtbaar. Tegelijkertijd moet die overheid aan nieuwe eisen voldoen. Het coronavirus moet worden bestreden. De economie moet overeind worden gehouden. De sociale gevolgen moeten worden opgevangen.
En toch stelt niemand de vraag of de overheid wel aan die eisen kan voldoen, en onder welke voorwaarden. Daarop probeert deze herziene en uitgebreide heruitgave van Groter denken, kleiner doen een antwoord te formuleren.
Wij moeten anders over de overheid gaan denken. De auteur geeft een richting aan. Politici moeten aan hun functie een andere inhoud geven. Hij beschrijft wat daarvoor nodig is. Kunnen een kabinetsformatie en een nieuw kabinet daaraan bijdragen?
Herman Tjeenk Willink (1942) verwierf in de loop der jaren, als voorzitter van de Eerste Kamer en als vicepresident van de Raad van State, de positie van boven de partijen staande adviseur van de regering. Hij was meermalen kabinetsinformateur, de laatste keer in 2021. Sinds 2012 is Tjeenk Willink minister van staat. Voor Groter denken, kleiner doen kreeg hij in 2019 de PrinsjesBoekenPrijs.
Over Groter denken, kleiner doen:
'Herman Tjeenk Willink levert een visie op democratie die ertoe doet in dit tijdsgewricht.'
NRC Handelsblad
'Herman Tjeenk Willink heeft tijdens zijn lange, indrukwekkende politieke en bestuurlijke carrière steeds aandacht gevraagd voor de kwaliteit van de democratische rechtsorde. Wat zijn boek zo indrukwekkend maakt, is hoe knap, treffend en indringend hij dat thema aan de orde stelt.'
Juryrapport Prinsjesboekenprijs 2019 -
Vanaf de jaren tachtig van de vorige eeuw werd in tal van landen het liberale denken dominant. Ook in Nederland koos de overheid als het even kon voor deregulering, privatisering en marktwerking. Bovendien zette het Westen na het vallen van de Berlijnse Muur vol enthousiasme in op wereldwijde vrijhandel. Hoewel die agenda ontegenzeggelijk voordelen had, bracht ze ook problemen mee, zoals een groeiende ongelijkheid tussen rijk en arm, flexibilisering van de vaste baan, meer asociaal gedrag en een breed levend gevoel dat de nationale gemeenschap erodeert. De bestuurlijke elite leek nauwelijks te begrijpen wat er gaande was. Zowel links als rechts van het politieke midden bleef men vasthouden aan liberale denkwijzen. Juist dat bood ruimte aan rechts-populistische politici die het onbehagen uitbuitten en de polarisatie verder opvoerden. Niet zonder succes, zoals de verkiezingsuitslagen in de meeste Europese landen laten zien. Hoewel velen zich daarover bezorgd tonen, hebben slechts weinigen een helder antwoord op de vraag wat er met de Nederlandse samenleving is gebeurd. Die vraag komt in dit boek op genuanceerde wijze aan bod, waarbij tevens duidelijk wordt in welke richting we de huidige problemen kunnen oplossen.
Gabriël van den Brink was tot 2016 hoogleraar maatschappelijke bestuurskunde aan Tilburg University en werkt sindsdien als hoogleraar wijsbegeerte bij Centrum Èthos aan de Vrije Universiteit. Kenmerkend is dat hij empirisch onderzoek en filosofisch nadenken over de meer algemene vragen van het leven combineert. -
Stel je een wereld voor waarin jouw telefoon niet goed in je hand past, een voorgeschreven medicijn voor jouw lichaam verkeerd is en de eindeloze uren die je elke week werkt niet erkend of gewaardeerd worden. Komt iets hiervan je bekend voor? Grote kans dat je een vrouw bent.
Onzichtbare vrouwen toont hoe in een wereld die grotendeels voor mannen is ingericht de halve bevolking systematisch genegeerd wordt. Het boek onthult de 'genderdatakloof' die wordt veroorzaakt door eeuwige, consequente discriminatie van vrouwen.
Caroline Criado Perez brengt voor het eerst een indrukwekkend aantal wereldwijde casestudy's, verhalen en nieuw onderzoek samen. Van overheidsbeleid en medisch onderzoek tot technologie, werkplekken, stadsplanning en de media - Onzichtbare vrouwen onthult de verborgen manieren waarop vrouwen vergeten worden en de impact van die uitsluiting op hun gezondheid en welzijn. Een krachtig en prikkelend boek dat je kijk op de wereld voorgoed verandert.
Caroline Criado Perez (1984) is journalist en gelauwerd activist. Zij werd in 2017 beroemd doordat er dankzij haar oproep een beeld van Jane Austen op het Engelse 10 pond-biljet werd geplaatst. Zo voorkwam zij dat er, naast de koningin, alleen mannen op de biljetten zouden staan. Criado Perez woont in Londen.
'Onzichtbare vrouwen is een doorbraak; een compromisloos bombardement van droevige, boze, slechte en grappige feiten waarmee het op briljante wijze een onweerlegbare zaak aanspant. (...) Dit boek zou op het nachtkasje van iedere beleidsmaker, politicus en manager moeten liggen.'
THE TIMES
'Een uitdagend, onmisbaar boek.'
PUBLISHERS WEEKLY
'In heldere taal bouwt de auteur een sterke zaak voor grotere inclusiviteit, met een zeer doordachte en verrassend humoristische kijk op geïnstitutionaliseerde bevoorrechting en genderdatakloven. Voor wie suggereert dat gender geen rol meer speelt is dit boek, dat een groot publiek zal aanspreken, een gedegen correctie.'
KIRKUS REVIEWS
'Een strijdkreet om terug te vechten.'
THE SUNDAY TIMES
'Een briljant boek dat de wereld waarin alles is ontworpen voor mannen bekritiseert. (...) Boordevol praktische informatie voor hen die het patriarchaat willen ontmantelen.'
THE IRISH TIMES -
Wie is de echte Vladimir Poetin? Wat wil hij? En wat zal hij in de toekomst gaan doen?
Ondanks de miljoenen woorden die er al over Poetins Rusland zijn geschreven, lukt het het Westen nog altijd niet om een van 's werelds machtigste politici, wiens invloed de wereld omspant en wiens macht reikt tot in de zenuwen van ons dagelijks leven, echt te begrijpen.
In dit compacte boek ontrafelt Mark Galeotti de man achter de mythe. Hij beschrijft de misvattingen die er over Poetin bestaan en legt uit hoe we zijn beslissingen kunnen duiden en zijn volgende stappen beter kunnen inschatten.
Van Poetins jonge jaren bij de KGB en zijn echte relatie met de Verenigde Staten tot aan zijn visie ten aanzien van Rusland (en de wereld), geeft Galeotti een ongeëvenaard inzicht in de man aan het stuur van de wereldpolitiek. Daarbij maakt hij gebruik van de nieuwste Russische bronnen, waarvan vele tot nu toe niet werden gepubliceerd.
Mark Galeotti (1965) is werkzaam aan het Institute of International Relations in Praag en verbonden aan het Nederlandse platform Raam op Rusland. Hij is de auteur van het veelgeprezen De Vory. De Russische supermaffia.
'In minder dan 150 bondige pagina's schetst Galeotti een naargeestig, maar overtuigend portret van de man in het Kremlin en het politieke systeem dat hij domineert.'
The Times, a Best Book of 2019
Over De Vory:
'Er is veel geschreven over de kleptocratie die begin jaren negentig ontstond op de puinhopen van zeventig jaar revolutie, terreur en oorlog in de Sovjet-Unie en de wereldwijde tentakels van het misdaadsyndicaat dat de macht zou hebben overgenomen van de communistische partij. Maar met De Vory van Mark Galeotti is dat syndicaat voor het eerst gedetailleerd geanalyseerd en daarmee ook tot zijn ware proporties teruggebracht.'
NRC Handelsblad ***** -
De symptomen zijn onmiskenbaar. Een economie die werkt voor een enkeling maar niet voor de samenleving. Een democratie die wordt gegijzeld door markt en kapitaal. En een groeiende tweedeling in dat wat van ons allemaal is. Het neoliberalisme is niet voorbij maar gemeengoed geworden. Met een minister-president die het zich kan permitteren om het hele bestaan ervan te ontkennen.
Hoe is het zover gekomen? Waarom lukt het, ook linkse partijen, onvoldoende om de ideeënstrijd te voeren en met een echt alternatief te komen? Hoe kan een radicale democratisering het antwoord zijn op de problemen van de huidige tijd?
In De winst van eerlijk delen legt Lilian Marijnissen ons politiek systeem op de snijtafel. Met een vlijmscherpe analyse komt ze tot een onverbiddelijke conclusie. Dit doet ze op de toegankelijke en open manier die we van haar kennen. Doorspekt met persoonlijke anekdotes, actuele feiten en keiharde argumenten laat ze zien waar Nederland de verkeerde afslag heeft genomen.
Maar daar blijft het niet bij. In haar boek beschrijft ze hoe we de weg terug kunnen vinden. Het is nooit te laat om opnieuw te beginnen. Een fundamentele verandering is nodig.
Lilian Marijnissen (1985) is fractievoorzitter van de SP in de Tweede Kamer.
