Het beleg van 's-Hertogenbosch en de veldtocht van 1629 staat in de Nederlandse geschiedschrijving te boek als een van de meest roemruchte gebeurtenissen van de Tachtigjarige Oorlog. Het beeld en de interpretaties van deze gebeurtenis zijn de afgelopen decennia nauwelijks veranderd. Toch bleven de internationale betekenis en het verhaal van de verl
Un regard renouvelé sur la cour de Bruxelles à l'époque moderne
Les Gouverneurs-généraux des Pays-Bas espagnols du dix-septième siècle bénéficiaient du conseil de leur confesseur. Ce directeur spirituel, issu du clergé régulier, tint un rôle significatif dans l'organisation du pouvoir politique bruxellois.
Cette étude, qui couvre la période courant des archiducs Albert et Isabelle jusqu'au dernier Gouverneur-général issu de la famille royale, soit les années 1598 à 1659, propose, pour la première fois, une approche transversale de la fonction. L'auteur démontre que ces religieux furent souvent impliqués dans des questions politiques et courtisanes de première importance. En exposant combien les parcours individuels de ces religieux furent singuliers, Pierre-François Pirlet souligne également le polymorphisme de leur action. Enfin, ce volume met en évidence les liens étroits qu'entretinrent ces conseillers avec la Couronne espagnole, les autorités ecclésiastiques et les membres de la cour de Bruxelles.
Small power diplomacy in seventeenth century Europe.
War, State and Society in Liège is a fascinating case study of the consequences of war in the Prince-Bishopric of Liège and touches upon wider issues in early modern history, such as small power diplomacy in the seventeenth century and during the Nine Years' War.
For centuries, the small semi-independent Holy Roman Principality of Liège succeeded in preserving a non-belligerent role in European conflicts. During the Nine Years' War (1688-1697), however, Liège's leaders had to abolish the practice of neutrality. For the first time in its early modern history, the Prince-Bishopric had to raise a regular army, reconstruct ruined defence structures, and supply army contributions in both money and material.
The issues under discussion in War, State and Society in Liège offer the reader insight into how Liège politically protected its powerful institutions and how the local elite tried to influence the interplay between domestic and external diplomatic relationships.
De vroegmoderne periode kan de laatste jaren rekenen op grote belangstelling in Nederland en Vlaanderen. In maatschappelijke discussies over (nationale) identiteit, onderwijs en de erfgoedsector wijzen opiniemakers bijvoorbeeld graag op de economische, politieke, sociale en culturele verworvenheden van de periode voor 1800. Deze interesse in het verleden is uiteraard toe te juichen, maar het politieke gebruik van historische verwijzingen staat ook op gespannen voet met wetenschappelijke geschiedbeoefening. Beleidsmakers lijken geschiedenis te zien als een grabbelton waaruit ze naar believen kunnen putten. Vele vroegmodernisten staan dan ook eerder sceptisch tegenover de maatschappelijke benutting van academische inzichten. Hoe gaan historici van de vroegmoderne tijd best om met deze praktijk?
Deze vraag staat centraal in dit nummer van Nieuwe Tijdingen. De bijdragen besteden onder andere aandacht aan het gebruik van vroegmoderne geschiedenis in discussies over canonvorming, (post)kolonialisme, nationalisme en historische vergelijkingen. Het jaarboek werpt daarmee nieuw licht op de vraag hoe en waarom (onderzoek over) de vroegmoderne periode wordt geïnstrumentaliseerd en gerepresenteerd in actuele maatschappelijke debatten, en welke rol vroegmoderne historici daarbij zouden kunnen spelen.
De integratie van een genderperspectief in historisch onderzoek heeft gevolgen die verder reiken dan simpelweg de aanvulling van bestaand onderzoek met bijkomende onderzoekssubjecten. Ze vraagt om een fundamentele herbezinning over begrippen die vaak hun betekenis hebben gekregen vanuit een specifieke mannelijke insteek.
Dit nummer van Nieuwe Tijdingen verkent wat een zorgvuldig toegepast genderperspectief concreet oplevert voor het vroegmoderne onderzoek naar uiteenlopende thema's zoals migratie, religie en rechtspraak, arbeidsmarkt en homoseksualiteit. Dit gebeurt vanuit verschillende invalshoeken en historische contexten. Zo wordt ingegaan op de ervaringen en de verschillende rollen van vrouwen binnen confessionele migrantengemeenschappen in Engeland, op de Antwerpse drukkersmarkt en binnen stedelijke religieuze gemeenschappen in Frankrijk. Andere bijdrages bestuderen noties van mannelijkheid en vrouwelijkheid in strafrechtelijke ondervragingen in Frankrijk en attitudes ten opzichte van deviante seksualiteit in achttiende-eeuws Antwerpen.
We leven in een koortsachtige informatiemaatschappij. Voortdurend worden we overspoeld met nieuws, kennis, roddels en faits divers via sociale en meer traditionele media. Vaak stelt die overvloed aan informatie ons voor de vraag wat te kijken, te lezen of te beluisteren? Wat te geloven of te wantrouwen, en vooral wat te onthouden of te bewaren? Hoewel de snelheid waarmee informatie in vroegere tijden circuleerde aanzienlijk lager lag, waren de vragen niet fundamenteel anders. Ook in de vroegmoderne periode waren mensen voor hun informatievoorziening afhankelijk van netwerken van correspondenten, van makelaars in kennis en informatie. En ook toen was niet alle informatie even nuttig of betrouwbaar. Dit dossier van Nieuwe Tijdingen laat zien hoe kooplui, diplomaten, wetenschappers, verzamelaars, artiesten, maar ook gewone geletterde burgers informatie verzamelden, filterden, ordenden, bewaarden en gebruikten.
Centraal in dit nummer van 'Nieuwe Tijdingen' staan de evolutie en vormgeving van festiviteiten in de vroegmoderne Nederlanden. Daarbij belichten de auteurs feesten van allerlei aard, bijvoorbeeld als gevolg van de Reformatie of de Franse Revolutie. Ze onderzoeken de rol van traditie en innovatie bij feestelijk vertier, de weergave en verslaggeving van feestelijkheden in media en kunsten, de rol van materiële cultuur in festiviteiten en de rol van veranderende normen en waarden met betrekking tot feestvieren in uiteenlopende sociale milieus. Zowel elitaire festiviteiten als vormen van volksvermaak komen aan bod. Zo gaat het onder meer over vorstelijke intredes, carnavalsvieringen, feestmaaltijden, loterijen, 'kwelspelen' en illuminaties.
Mensen hebben een aangeboren neiging zich te bekommeren om hun welzijn. In dit boek beschrijft Derek Phillips het welzijn in Amsterdam in de Gouden Eeuw. Vanuit multidisciplinair perspectief beschouwt hij het welzijn van 17de-eeuwse Amsterdammers met verschillende achtergronden en laat hij ons kennismaken met de leefomstandigheden van o.a. kinderen
Floris Cohen vernieuwt in How Modern Science Came into the World het begrip 'de Wetenschappelijke Revolutie van de zeventiende eeuw' radicaal. Hij vertelt het verhaal op een manier die van de grond af opnieuw is doordacht. Een beschavingsbrede aanpak, consequent volgehouden vergelijkingen en een niet aflatende zoektocht naar onderliggende patronen
Terwijl de tijd vervliegt, is ruimte weerbarstig. Dat bleek in het bijzonder in de Reformatietijd van de zestiende en zeventiende eeuw. Toen werd het religieuze landschap weliswaar grondig hertekend, maar ruimtes die van oudsher een sacrale status hadden (zoals kerken, koren en kerkhoven) bleven vaak ononderbroken in gebruik, al dan niet met een andere functie. Deze Nieuwe Tijdingen onderzoeken daarom het (her)gebruik van sacrale ruimtes in tijden van ingrijpende religieuze verandering, een thema dat vandaag een belangrijk onderzoeksobject is geworden in het vroegmodern onderzoek. Tegelijkertijd brengen ze onderzoek over de Noordelijke en de Zuidelijke Nederlanden samen. Zo blijken ruimtes te lezen als palimpsesten, met laag na laag vol betekenis. Ruimtes laten niet gemakkelijk los.
Many of the most significant studies devoted to Ambrogio Spinola have focused on one particular aspect of his life: his successful military career. This volume, through its interdisciplinary and cultural approach, breaks open this all too narrow perspective and expands our understanding of Spinola and his world. As a great military strategist and Catholic knight, entrepreneur in the international finance market, courtier, and diplomat, Spinola was certainly a Genoese, but he was also a member of the transnational Iberian elite, to which he linked his fate and that of his children. His life's journey between Italy, Flanders, and Spain, and the reinterpretations of his life by his contemporaries in art, literature, and the press, give us the opportunity to reflect on the multiple identities and the physical and mental wanderings of many Europeans of the Early Modern Age. Ambrogio Spinola offers an example of humanity that is impossible to capture in a single reading and is much more contemporary than we can imagine.
Ambrogio Spinola between Genoa, Flanders, and Spain allows the reader to better understand not only his military activities, but also (and above all) the family, social and political foundations of his successful career, as well as the various forms of art and communication (literature, architecture, paintings, sculptures, engravings, newspapers, etc.), which were used to celebrate him both during his life and beyond.
