Omniboek
-
Holland in het jaar 1000
Kees Nieuwenhuijsen
- Omniboek
- Middeleeuwse geschiedenis van de Lage La
- 31 Januari 2023
- 9789401919340
De Vikingaanvallen en de kruistochten zijn beide historische perioden die tot de verbeelding spreken. De geringe aandacht voor de tussenliggende tiende en elfde eeuw ligt niet aan het ontbreken van opwindende gebeurtenissen, bewijst Kees Niewenhuijsen met `Holland in het jaar 1000'. De graven van Holland speelden mee in het telkens wisselende West-Europese krachtenveld.
`Holland in het jaar 1000' begint met de moord op de laatste Noormannen-leider, Godfried de Deen. Na diens dood grijpt Gerult zijn vazal Gerulf. De opvolgers van Gerulf breidden hun graafschap steeds verder uit. Een van die nazaten, graaf Dirk III, versloeg in 1018 bij Vlaardingen het veel grotere leger van de Duitse keizer Hendrik II en legde daarmee de grondslag voor het latere graafschap Holland.
Heel de elfde eeuw was een turbulente periode in het gebied. Er vonden verschillende opstanden, strafexpedities en moordaanslagen plaats. Onder de slachtoffers bevonden zich de Hollandse graven Dirk IV en Floris I. Kees Nieuwenhuijsen (Vlaardingen, 1954) vertelt de geschiedenis van West-Frisia (het latere graafschap Holland) in de tiende en de elfde eeuw. Hij doet dat op basis van tal van annalen, kronieken en oorkonden.
`Holland in het jaar 1000' is geïllustreerd met afbeeldingen van manuscripten, landkaarten, genealogische overzichten en archeologische vondsten. -
Over de geschiedenis van Holland in de late middeleeuwen zijn weinig publieksboeken geschreven. Henk `t Jong brengt daar verandering in. Holland werd in de woelige veertiende eeuw, waarin Europa in crisis verkeerde, bestuurd door graven, aanvankelijk afkomstig uit het huis Henegouwen, later uit het Beierse huis. Henegouwer Willem III werd `de schoonvader van Europa' genoemd vanwege de succesvolle huwelijksallianties van zijn huwbare dochters. Eén van hen, keizerin Margaretha, bestuurde het graafschap namens haar zoon Willem V van Beieren. Dat was niet naar de zin van diverse edelen en steden en zo begonnen wat later de Hoekse en Kabeljauwse twisten zouden worden genoemd.
`Ik heb onlangs Hoogtij in Holland aangeschaft. Henk 't Jong zijn boeken zijn een genot om te lezen, zo gedetailleerd en toegankelijk, dus om mijn kennis over de middeleeuwen op te vijzelen mag die niet in mijn boekenkast ontbreken.' - Simone van de Vlugt -
Judith Herrin beschrijft in `Ravenna' de geschiedenis van een smeltkroes. In 402 koos keizer Honorius Ravenna tot hoofdstad van het West-Romeinse Rijk. Dat trok wetenschappers, ambachtslieden en religieuze leiders naar de stad, die uitgroeide tot het culturele en politieke centrum van Noord-Italië. Hoogleraar Judith Herrin volgt de levens van Ravenna's heersers, kroniekschrijvers en inwoners en laat zien hoe de stad de ontmoetingsplaats werd van Griekse, Latijnse, christelijke en barbaarse culturen en de spil vormde tussen oost en west. Prachtig geïllustreerd met 32 pagina's speciaal gemaakte foto's van de beroemde mozaïeken. In `Ravenna', dat bekroond werd met de Duff Cooper Prize voor het beste non-fictieboek, brengt Judith Herrin de vroege middeleeuwen tot leven door de geschiedenis van één stad.
-
Een duizendjarig avontuur, dat is wat bestsellerauteur Dan Jones maakt van zijn nieuwe geschiedenis van de middeleeuwen `Van Rome tot Rome'. Hij begint in 410 bij de ineenstorting van het Romeinse Rijk en eindigt weer in Rome als keizer Karel V in de zestiende eeuw opnieuw voor de poorten van de stad staat. In een duizelingwekkend tempo laat Jones zien hoe het Westen de oude wereld herbouwde en de rest van de wereld ging domineren: door te ontdekken, ontwikkelen of domweg te stelen. `Van Rome tot Rome' is een boek over - en voor - een tijd van diepgaande verandering.
-
1215 was niet alleen het jaar van de wetshervormingen uit de Magna Charta en het conflict tussen koning Jan zonder Land en zijn edelen, maar een jaar van kruistochten en kerkhervormingen, van buitenlandse oorlogen en dramatische belegeringen, van handel en verraad. Een jaar waarin Engeland werd binnengevallen door een Frans leger en Londen werd bestormd door eigen woedende edelen. In Het verdeelde koninkrijk tekent bestsellerauteur Dan Jones een levendig beeld van het middeleeuwse leven in het belangrijkste jaar in de Engelse geschiedenis. Een derde maar losstaand deel na Vorsten van Albion en Gevecht om de troon.
'Jones heeft een geweldig oog voor narratieve geschiedenis en alleszeggende details... Het zijn de momentopnames van die tijd die dit boek zo boeiend maken.'
- Daily Telegraph
'Jones loodst ons vakkundig door deze turbulente periode en werpt een fascinerend licht op het leven in Plantagenet Engeland.'
- Irish Times -
Upcoming historicus Dan Jones vertelt in zijn boek `De Tempeliers' over de bloei en de ondergang van de kruisridders. In de 12e eeuw richtten negen ridders de Orde van de Tempeliers op. De broederschap moest de pelgrims in het Heilige Land beschermen. De pelgrims legden een gelofte van armoede en gehoorzaamheid af, en werden daardoor in 1129 erkend door de kerk. Verenigd onder het rode kruis trokken ze ten strijde in de naam van God.
In 200 jaar ontwikkelden ze zich van pelgrims en kruismonniken tot ketters en bankiers. In `De Tempeliers' vertelt Dan Jones op indrukwekkende en toegankelijke wijze over deze grootste religieuze militaire ridderorde ooit. -
De Franken
Luit van der Tuuk
- Omniboek
- Middeleeuwse geschiedenis van de Lage La
- 28 Mei 2021
- 9789401918190
Vijf eeuwen lang bouwden Frankische koningen en krijgsheren aan hun imperium. Het was ruwweg het tijdperk tussen de oudheid en het jaar 1000. Tegen het einde van de Romeinse overheersing maakten Frankische krijgsheren zich meester van het zuidelijke deel van België. Na drie eeuwen machtspolitiek van het Merovingische huis heersten de Franken al over het grootste deel van de Nederlanden. De koningen van de Karolingische dynastie lijfden tenslotte het resterende deel van onze streken in bij het rijk. Hun lotgevallen zijn diep verbonden met onze eigen geschiedenis.
In `De Franken', dat deel uitmaakt van de serie `Middeleeuwse geschiedenis van de Lage Landen', schetst Luit van der Tuuk niet alleen het optreden van bekende vorsten als Karel de Grote en Pippijn de Korte, maar ook van minder bekende Frankische heersers in de Nederlanden. Hij vertelt aan de hand van de weinige bronnen de lotgevallen van de machthebbers en hun relatie met de Lage Landen en wat dat inhield voor Europa. -
Henk 't Jong neemt ons in `De dageraad van Holland' mee naar de hoogtijdagen van het ridderschap. In de twaalfde en dertiende eeuw bestond het huidige Nederland uit onder andere vier grote vorstendommen: Brabant, Holland (met Zeeland), Gelre en het bisdom Utrecht. Holland won al snel aan invloed, wat ook in het aangrenzende Vlaanderen en Brabant niet onopgemerkt bleef. Henk 't Jong beschrijft in `De dageraad van Holland' de hoogte- en dieptepunten van de graven van Holland (hun levens, de familiebanden en de oorlogen binnen en tussen de vorstendommen). Daarnaast komen ook de politiek van het graafschap en de ontwikkelingen op zowel landelijk als stedelijk gebied aan bod, die ervoor zorgden dat Holland uit kon groeien tot een invloedrijk en sterk gewest.
-
De Friezen
Luit van der Tuuk
- Omniboek
- Middeleeuwse geschiedenis van de Lage La
- 28 Mei 2021
- 9789401918213
De Romeinen en de Franken noemden het kustgebied tussen Zwin (bij Brugge) en Wezer (bij Bremen) Frisia. Zeeland, Holland, Friesland, Groningen, Oost-Friesland: het viel allemaal onder die verzamelnaam. In `De Friezen' brengt Luit van der Tuuk de vroegste geschiedenis van het volk van de kuststreek tot leven. Op toegankelijke wijze legt hij uit hoe de Friezen, een `volk van het water', een voorname rol hebben gespeeld in de Nederlandse geschiedenis. Dat water speelde een verbindingsrol voor de handel, en die handel zorgde ervoor dat zich in Frisia vrij snel een geldeconomie kon ontwikkelen, omdat betaling of afdracht in natura onpraktisch was. Het water leidde ook tot versnippering van territoria, zodat het lastig was in Frisia een centraal gezag te vestigen.
Door hun geografische positie konden de Friezen uitgroeien tot de vrachtvaarders van Noordwest-Europa. Op het snijvlak van de geschiedenis en de archeologie schetst Luit van der Tuuk een beeld van boeren en kooplieden, maar ook van de Friese opstand, koning Radbod en Bonifatius. -
In `De oudste stad van Holland' neemt historicus Henk 't Jong ons mee naar het ontstaan en de eerste bloeitijd van Dordrecht. Na de ontginningen in het begin van de elfde eeuw en de stormvloeden in de twaalfde eeuw ontwikkelde de nederzetting zich tot een handelsplaats. De Hollandse graven kenden stadsrechten toe in ruil voor tweederde van de geïnde boeten en een vast bedrag per jaar. Vanaf 1220 kon Dordrecht haar eigen wetten maken en kreeg het speciale voorrechten. Daardoor groeide de bevolking en werd het de grootste stad van Holland. Dordrecht viert in 2020 dat zij 800 jaar stadsrechten bezit, een mooi moment om terug te kijken. In `De oudste stad van Holland' laat Henk 't Jong zien hoe de stad zich ontwikkelde van kleine handelsplaats tot de grootste stad van Holland.
`Het is een zeer lezenswaardig en inzicht gevend boek geworden over het ontstaan van Dordrecht tot stad. 't Jong beschrijft ook nauwgezet en helder welke invloeden van belang waren in de machtsverhoudingen. Hoe de geografische ligging van de stad tot de opkomst en bloei van Dordrecht leidde is een opmaat voor latere steden. Dit maakt het boek dus interessant ook voor bijvoorbeeld Rotterdammers en Amsterdammers etc. Een aanrader!' - Ben Corino van Studio De Witt
`Boeiend boek dat een belangrijke Dordtse lacune / interessante tijd mooi inkleurt. Aanrader/must have voor elke Dordtenaar m/v die ambassadeur/ambassadrice van onze stad wil zijn of worden!' - Leendert Hoogvliet
`We zijn niet snel onder de indruk van een boek over Dordrecht, maar dit exemplaar zou verplichte kost voor alle Dordtenaren moeten zijn en niet in de laatste plaats voor degenen die zich bezig houden met de stadsmarketing. Een historicus die zich niet alleen uitstekend in de materie verdiept, maar het ook nog eens boeiend maakt voor een breed lezerspubliek. Een `must have'!' - Historisch Informatie Punt -HIP- Dordrecht -
`Vorsten van Albion' is een kroniek van acht generaties van de beste en slechtste koningen en koninginnen die Engeland ooit heeft gekend. Ze maakten deel uit van het huis Plantagenet, en hun geschiedenis is die van Engeland en Groot-Brittannië. Deze eerste koninklijke dynastie van Engeland heerste ruim driehonderd jaar over Albion, van 1154 tot 1485. De van oorsprong uit Anjou afkomstige vorsten zorgden ervoor dat Engeland uit de middeleeuwen tevoorschijn kwam als een zeer georganiseerd rijk, dat heerste van Schotland tot Jeruzalem.
-
Voor de vroege middeleeuwer waren de waarneembare en de bovenzinnelijke wereld volledig met elkaar verweven, laat Luit van der Tuuk zien in `Indiculus'. Iedereen was zich voortdurend bewust van de aanwezigheid van bovennatuurlijke machten die invloed uitoefenden op het aardse bestaan. Van der Tuuk beschrijft in dit boek de spiritualiteit in de vroege middeleeuwen. Als kapstok gebruikt hij de `Indiculus superstitionem et paganiarum', Latijn voor `kleine lijst van bijgelovige en heidense gebruiken'. De daarin bijeengebrachte opsomming van soms moeilijk te doorgronden begrippen levert een verrassende verzameling van religieuze en magische gebruiken op. Luit van der Tuuk werpt in `Indiculus' een helder licht op de spirituele beleving van de vroege middeleeuwers.
-
- 50%
`Katla' van Luit van der Tuuk is het verhaal van de buitengewone reis die de jonge vikingvrouw Katla maakte in de negende eeuw. Katla voer twaalf eeuwen geleden op een houten schip van het Zweedse Birka naar Dorestad; een tocht vol ontberingen en gevaar. Aan de hand van haar reis vertelt de Luit van der Tuuk de geschiedenis van Birka, Dorestad en de scheepvaart van de negende eeuw. `Katla' is gebaseerd op historische en archeologische bronnen, maar leest als een meeslepend verhaal.
-
- 50%
De geschiedenis van de Vikingen blijft tot de verbeelding spreken. Maar de rol van vrouwen daarin is doorgaans onderbelicht. In 2017 bewezen DNA-testen dat er ten minste één schildmaagd heeft bestaan: de krijgsvrouw die met haar wapens is begraven in graf Bj581 in de Vikingstad Birka, net buiten Stockholm. Nancy Marie Brown noemt haar Hervor, naar de befaamde schildmaagd uit de saga's. De auteur maakt mede op basis van archeologische bronnen aannemelijk dat er wel degelijk krijgsvrouwen bestaan hebben die zij aan zij vochten met de Vikingen. `Schildmaagd' van Nancy Marie Brown is niet alleen een belangrijk, maar ook een meeslepend en fraai geschreven boek.
`Bijzonder lezenswaardig werk, dat beslist een bijdrage levert aan de herziening van het traditionele historiebeeld over de tot de verbeelding sprekende Vikingen.' - Kunsttijdschrift Vlaanderen -
'Noormannen: de Vikingsaga 793-1241' van John Haywood beschrijft de rijke cultuur van de Vikingen in de volle breedte. Dit indrukwekkende boek volgt de weg van de Vikingen vanaf hun Noorse godenwereld in de achtste eeuw tot hun plek in het christelijke Europa in de dertiende eeuw. Het vertelt over de taal, de kunst en de technologie, de wetten en gebruiken en het belang van de Noorse mythologie. Haywood schrijft aantrekkelijk proza, waardoor het verhaal voor een breed publiek toegankelijk wordt. Hij beschrijft de aanvallen in het noorden van Europa, de moord op de skald en over verhalenverteller Snorri Sturluson op IJsland. Haywood laat de saga's herleven en vertelt over historische plaatsen in Amerika, Azië en Europa, met de Noormannen als ontdekkingsreizigers, veroveraars en kruisvaarders. Een uniek en bijzonder lezenswaardig werk.
-
Tussen de elfde en de dertiende eeuw vochten christelijke en islamitische legers om zeggenschap over het Heilige Land. In De Kruisvaarders vertelt Dan Jones het verhaal van de eerste kruistocht in 1095 onder aanvoering van de Brabander Godfried van Bouillon en graaf Robrecht van Béthune, de Leeuw van Vlaanderen, tot en met het verlies van het laatste christelijke bolwerk in de Levant. In elk van de 25 hoofdstukken staat een persoon - meer of minder bekend - centraal. Dan Jones is een van de populairste historici van het moment. Ook De Kruisvaarders maakt weer duidelijk waarom: Jones blinkt uit in het schrijven van verhalende geschiedenis.
-
'De middeleeuwers' van Luit van der Tuuk en Leon Mijderwijk werpt nieuw licht op de mensen uit de middeleeuwen. Een onbekend graf dat opeens van een belangrijk koning blijkt te zijn, een verloofde die met een vloot haar vluchtende bruidegom achterna gaat, en een adellijke vrouw die weigert te trouwen en haar intrek neemt in het klooster; het zijn verhalen die tot de verbeelding spreken. Maar wat weten we nu werkelijk van de mensen die in de vroege middeleeuwen leefden? Luit van der Tuuk en Leon Mijderwijk nemen de lezer aan de hand van verschillende personages uit Nederland en België mee op reis in de tijd. Maak kennis met koningen, priesters, herbergiers, barden en boeren, en ontdek het doen en laten van toen. Op basis van archeologische kennis en schriftelijke bronnen geven Van der Tuuk en Mijderwijk een dynamische indruk van de middeleeuwse belevingswereld. De vroegmiddeleeuwse samenleving was namelijk complex, divers en voortdurend in beweging, en ze blijkt zeker niet zo donker als vaak gedacht.
-
'Vikingen' door Luit van der Tuuk is een standaardwerk over de Vikingen en Noormannen in België en Nederland. In de vroegste geschiedenis van onze landstreken spelen de Vikingen een belangrijke rol. Dit haast mythisch geworden volk uit het noorden had in de negende en tiende eeuw vele grafplaatsen en nederzettingen in Nederland en België. 'Vikingen in de Lage Landen' laat zien waar de Noormannen zich bevonden en welke sporen ze hebben nagelaten. Daarnaast gaat Luit van der Tuuk in op de cultuur, kunst en religie van de Vikingen. 'Vikingen' bevat meer dan 150 afbeeldingen en kaartjes om de geschiedenis tastbaar te maken.
Luit van der Tuuk is conservator van Museum Dorestad en beheerder van de website Gjallar, geheel gewijd aan de Noormannen. Hij is befaamd vanwege zijn publicaties over de eerste eeuwen van de geschiedenis. Zijn boek 'De eerste Gouden Eeuw' werd bekroond met de W.A. van Es-prijs. -
In de vijftiende eeuw streden drie families om de Engelse troon: de families Lancaster, York en Tudor. De strijd tussen de huizen Lancaster en York is de geschiedenis ingegaan als de Rozenoorlogen (1455-1485). Die eindigden toen Hendrik Tudor de macht greep en zich liet kronen als Hendrik VII. De Tudors kwamen aan de macht, ten koste van het huis York.
De vijftiende-eeuwse burgeroorlogen waren de langste en bloedigste uit de Engelse geschiedenis. In relatief korte tijd ging de kroon maar liefst vijf maal over in andere handen. Dan Jones vertelt deze interessante geschiedenis op meeslepende wijze.
`Gevecht om de troon' is het zelfstandig te lezen vervolg op Jones' `Vorsten van Albion'. -
Als Floris V (1254-1296) 1,5 jaar oud is, wordt zijn vader door de West-Friezen vermoord. Op latere leeftijd weet hij orde op zaken te stellen in Holland, Zeeland en West-Friesland. In die roerige dertiende eeuw is Floris ook internationaal een speler van formaat. Uiteindelijk wordt hij ontvoerd, maar als Hollandse boeren en burgers hem proberen te bevrijden wordt de graaf op 27 juni 1296 in de buurt van het Muiderslot door zijn ontvoerders in paniek gedood.
Henk 't Jong vertelt in `De tombe van Floris V', deel uit de serie Tastbaar verleden, het verhaal van zijn leven en dood en doet een onthulling over de mysterieuze tombe van de bekendste graaf van Holland. -
Tom Shippey beschrijft in `Lachend naar Walhalla' de heldhaftige sterfscènes, doodsliederen en grimmige humor die kenmerkend zijn voor de saga's van de Noormannen. Het is de doodsverachting van de Vikingen die ons eeuwenlang heeft geïntrigeerd. Tegenwoordig worden de Noormannen gepresenteerd als vreedzame ontdekkingsreizigers en handelaren, maar in de oude saga's en legendes zagen ze zichzelf als bloeddorstige krijgers en plunderaars. Aan de hand van Oudnoorse literatuur en archeologische vondsten duikt Tom Shippey in de psychologie en denkwereld van de tot de verbeelding sprekende Vikingen.
-
Graaf Robrecht de Fries (r. 1071-1093) behoeft in Vlaanderen geen toelichting. Maar hoewel hij een cruciale rol heeft gespeeld in de geschiedenis van het graafschap Holland, weten nog maar weinig Nederlanders wie hij was. Hij dankte zijn bijnaam De
Fries (`De Hollander', zouden we nu zeggen) aan zijn huwelijk met de weduwe van graaf Floris I van Holland. Robrecht nam zijn bruid mee naar Vlaanderen en plaatste haar zoon Dirk V in Holland op de troon. Dirk werd door de bisschop van Utrecht verdreven, maar Robrecht wreekte die daad, waarna Dirk zijn rechtmatige plaats weer kon innemen en diens nakomelingen nog meer dan twee eeuwen lang over het graafschap heersten. In deze toegankelijke biografie schetst Kees Nieuwenhuijsen een zo compleet mogelijk beeld van Robrecht en de tijd waarin hij leefde. -
In `De Germanen het christendom' geeft Pierre Trouillez een inkijk in de vroege historie van christelijk Europa. Tijdens de volksverhuizingen van de 5e tot 7e eeuw trekken de Germanen op strooptocht en nemen gebieden in het zuiden van Europa en het noorden van Afrika in bezit. Daar maken de Germaanse wereld en het christendom voor het eerst contact. Aan de hand van historische figuren zoals de kerkvaders Wulfila, Leo de Grote, Theodorik, Boëthius en Gregorius van Tours schetst Pierre Trouillez de politieke en historische gevolgen van de strijd om de kerstening. `De Germanen en het christendom' geeft op pakkende en academisch verantwoorde wijze deze kantelperiode in de geschiedenis weer. Eerder verscheen van Pierre Trouillez het uitstekend ontvangen boek 'De Franken en het christendom'.
-
Over middeleeuwse vrouwen zijn veel minder bronnen te vinden dan over mannen. Desalniettemin maakt Luit van der Tuuk in 'Lof en laster' duidelijk dat vroegmiddeleeuwse vrouwen veerkrachtig, vindingrijk en bekwaam waren. Bovendien waren ze in staat (politieke) macht, kennis en creativiteit buiten de huiselijke sfeer uit te oefenen. Van der Tuuk reconstrueert in dit boek de levens van adellijke en gewone vrouwen. Op basis van archeologisch bewijs en geschreven bronnen ontstaat het beeld van krachtige vrouwen, in een periode waarin de macht van de kerk voortdurend toenam.
